Türkiye uykusuz

Nedeni de “malum üçlü”: Salgın/pandemi, ekonomik koşullar ve savaş! Oysa çok iyi biliyoruz ki “ne kadar az uyursak ömrümüz o kadar kısalıyor”. Ve yine bilimsel olarak da ispatlandı ki uykusuzluk nedeniyle kısalan o ömürler de hastalıklarla boğuşarak geçiriliyor. Kısacası ister nicelik, ister nitelik bakımından olsun uyku sorununun her türlüsü bizi halsiz, yorgun, bitkin düşürüyor, sağlıksız ve kötü yaşlandırıyor.

NE YAPMALI
UYKU UZMANLARI DEVREYE GİRMELİ

DAHA önce de yazdım: “Salgında ve sonrasında bizi bekleyen üç ayrı büyük sağlık problemi (uykusuzluk, depresyon ve obezite problemleri) var” diye bu köşeden tekrar tekrar uyardım. Şimdi görünen o ki bu üçlü sağlık problemi arasında “uykusuzluk” açık ara birinciliğe oynuyor. Ve bu nedenle Sağlık Bakanlığımızın bir an önce devreye girerek öncelikle uyku uzmanlarının katıldığı bir Bilim Kurulu oluşturup soruna etkili ve kalıcı toplumsal çözümler üretmesi gerekiyor. Ben kendi adıma bu köşede önümüzdeki dönemde uyku sorunlarını ve çözüm önerilerini daha sık gündeme getirerek görevimi yapmaya çalışacağım.

KISA BİLGİ 1
UYKUSUZLUK NELER YAPIYOR

SİZİNLE bu köşede konu uyku olduğunda görüşlerinden sık sık faydalandığım, bana göre dünyanın bir numaralı uyku uzmanı olan Dr. Matthew Walker diyor ki: “İnsan kendini mantıklı bir getirisi olmadan bilerek uykusuz bırakan tek canlı türüdür. Doktorların hastalarına ‘uyku reçeteleri’ yazmaya başlamalarının zamanı çoktan gelmiştir. Tıbbi tavsiyeler arasında uyulması en zahmetsiz ve en keyifli öneri uykudur.”

Dr. Walker haklı. Zira uyku kayıpları ya da bozuklukları bağışıklık sistemini güçsüz düşürüyor. Belleği bozuyor, Alzheimer hastalığı dahil her türlü bunama ihtimalini ikiye üçe katlıyor. Rutin olarak her gece 6 saatten daha az uyuyan kişilerde kanser, kalp damar hastalığı riskleri ikiye katlanıyor. Uykusuzluk süresi uzadıkça hipertansiyon şeker hastalığı, depresyon ve daha pek çok sağlık sorunu devreye girmeye başlıyor. Kısacası uyku kaybı özellikle bugünlerde çok önemli bir mesele.

BİR UYARI
BEYİN SİSİNE DİKKAT

BEYİN sisi “odaklanmanın zorlaştığı, unutkanlıkların sıklaştığı, kafaların karıştığı, uykuların kaçtığı ya da yoğunlaştığı” enteresan bir sağlık sorunu. Bir hastalık olmaktan ziyade bir sağlık problemi. Özellikle son günlerde çok gündemde. Zira “pandemi, ekonomik sorunlar, savaş stresi” üçlüsü bizi sadece uykusuz bırakmıyor, beynimize de adeta bir çeşit “sisler bulvarı yolculuğu” yaptırabiliyor. Ama bilelim ki beyin sisinin pek çok nedeni var. Ve o nedenlerden ilk akla gelenler şunlar...

KISA BİLGİ 2
BEYİN SİSİ NEDENLERİ

1)VİTAMİN VE MİNERAL NOKSANLIKLARI

B12, B6, B9 ve D vitamini eksikliği.

Magnezyum, demir ve iyot eksikliği.

2)ESANSİYEL YAĞ NOKSANLIĞI

Omega 3 yağları, özellikle de DHA azalması.

3)HORMONAL EKSİLMELER

Tiroid tembelliği.

Testosteron azalması.

Menopoz/östrojen kaybı.

Böbrek üstü bezi yorgunluğu.

4)TOKSİNLER

Ağır metaller (cıva ve kurşun).

Alkol.

5)RUHSAL SORUNLAR

Kaygı bozukluğu.

Uzamış stres hali.

Maskeli ya da açık depresyon.

6) HİPOGLİSEMİ/KAN ŞEKERİ DÜŞÜKLÜĞÜ

7)HOMOSİSTEİN ARTIŞI

8)ALERJİK SORUNLAR

Glüten duyarlılığı.

Histamin hassasiyeti.

Fruktoz toksisitesi.

KISA BİLGİ 3
3 ÖNEMLİ MAGNEZYUM DESTEĞİ

MAGNEZYUM SİTRAT: Kas kramplarını önlemek için.

MAGNEZYUM MALAT: Fibromiyalji ağrılarını azaltmak için.

MAGNEZYUM GLİSİNAT: Kaliteli bir uyku için.

KISA BİLGİ
ÇİNKO NEDEN ÖNEMLİ
İLK 5

Bedenimizde demirden sonra en çok bulunan İZ ELEMENTTİR.

En az 300 enzim için gereklidir. Zorunlu, zaruridir.

Çok sayıda genin yönetiminde aktif görev üstlenir.

Protein üretiminin vazgeçilmezidir.

Tat ve koku duygusunun esas elementidir.

İKİNCİ 5

Bağışıklık hücrelerini aktive eder.

Antioksidan gücü ile paslanmayı önler.

Yara iyileşmesini destekler.

Gelişmeyi büyümeyi hızlandırır.

Belleğe güç verir.

KISA BİLGİ 5
ÇİNKO ZENGİNİ BESİNLER

BİR: Deniz ürünleri (istiridye)

İKİ: Kırmızı et

ÜÇ: Kanatlı hayvanlar

DÖRT: Bakliyat (fasulye)

BEŞ: Kuruyemiş (fındık)