‘Kardeşleri büyük-küçük diye etiketlemeyelim’

Büyük çocuğa “Sen abla/ağabeysin” demek onu nasıl etkiliyor?

Yağmur Kuşçu (Çocuk gelişimi uzmanı): Çocuk gelişiminde olumlu ya da olumsuz etiketin yeri yoktur. Bu ifadeler çocuğun ebeveyniyle doğru iletişim kurmasını engeller.

Büşra Köse (Psikolog): Hakkı olan bir şeyi sırf büyük olduğu için kardeşine bırakmak zorunda kalan çocuk ileride hakkını aramakta zorlanabilir, aradığında suçluluk hissedebilir.

Çocuk, ondan beklenen sorumluluğu yerine getiremediğinde ne hisseder?

Yağmur Kuşçu: Çocuk, ailesi tarafından anlaşılmadığını, ona yapılan uyarılar doğrultusunda istemediği rollere girmek zorunda kaldığını hisseder. Kardeş ilişkilerinde sorun olduğu zamanlarda durması gerektiği söylenen çocukla kardeşi arasında olumlu ilişki kurulamayabilir. İlerleyen yaşlarda bile bu yaşanan durumların etkisi kardeşler ya da akranlar arasında hissedilebilir. Çocuk, sevilmenin şartının küçük olmakta olduğu varsayımıyla gelişimine ket vurabilir.

Büşra Köse: Ebeveynler bazen iş stresinden, yorgunluktan ya da sabırları tükendiği zamanlarda büyük çocuğun da bir çocuk olduğunu unutarak ondan çok şey bekler. Bazen ebeveynler küçük çocuklarına bakım vermesi için büyük çocuktan destek isterler. Ancak büyük çocuk kendi oyununa dalması sebebiyle ya da henüz yaşı gereği yapamadığı şeylerden dolayı verilen sorumluluğu yerine getiremeyebilir. Böyle zamanlarda ebeveynler büyük çocuğa “Sen nasıl abi/ablasın, böyle mi örnek oluyorsun, nasıl dikkat etmezsin, sen büyüksün!” gibi bir tutumla yaklaştıklarında çocukta yetersizlik, aileyi hayal kırıklığına uğratmış hissetme gibi duygular oluşabilir.

Çocukla nasıl konuşmak gerek?

Yağmur Kuşçu: “Seni anlıyorum, kardeşin en sevdiğin resmini yırttığı için ona kızgınsın” gibi duyguların ifade edilmesi çocuk tarafından anlaşıldığı hissini uyandıracağı için çatışmalar uzun sürmeyecektir. Kardeşler arası eşitlik değil, adalet sağlanmalı. Yani “Kardeşine bir tane verdik, sana da bir tane veriyoruz” yerine “Kardeşinin bir deftere, senin de bir kitaba ihtiyacın vardı” gibi ihtiyaç odaklı yaklaşım belirlenmeli.

Büşra Köse: Aileler çocukları arasındaki denge ilişkisini kurarken büyük-küçük karşılaştırmasını kullanıyor. Ancak burada önemli olan, ahlaki ya da kültürel olarak büyük-küçük karşılaştırması yapmak yerine biyolojik ve fiziksel olarak bu karşılaştırmayı yapmaktır. Örneğin “Kardeşin küçük olduğu için bu oyuncağın sana ait olduğunu fark edemiyor, sadece renkli şeyler dikkatini çektiği için eline almak istiyor. İstersen yakından bakması için verebilirsin” denildiğinde biyolojik açıdan farklılıklara vurgu yapılır.

HADİ GİDELİM

‘Şehrimi Çiziyorum’ atölyesi

Bu atölyede çocuklar, sanatçı Bahar Coşkun’un yönlendiriciliğinde karton ve mukavva kullanarak kendi şehirlerini tasarlama imkânı buluyor.

Yer: İstanbul-Trump Art Gallery

Tarih: Bugün Saat: 15.00 Yaş: 6+

İletişim: (0212) 348 78 62 Fiyatı: Ücretsiz

HAFTANIN KİTABI

‘Çocuk, Köstebek, Tilki ve At’

Dostluğun, sevginin ve dayanışmanın öyküsü. Çocuklar çok sevecek.

Yayınevi: Mundi Yazan: Charlie Mackesy

Çeviri: Tankut Baler Tür: Öykü Yaş: 4+

Sayfa: 128 Fiyatı: 80 lira

FOTOĞRAFINI ÇEK, GÖNDER

Ailenizin minik üyesinin fotoğrafını çekin, #HürriyetÇocuklaHayat etiketiyle Instagram’da paylaşın, bu sayfada yayımlayalım.

 
Ecemnur ve Osman Tuncer’in oğlu Ali Asaf.