Yeni tasarruf yöntemi, çeyiz hesabı

Önce, Başbakan Davutoğlu’nun, bu konu ile ilgili açıklamasını özetle paylaşayım: “Ebeveynlere çeyiz hesabı şeklinde bir uygulama düşünüyoruz. Doğumunu müteakip veya herhangi bir aşamasında, 18 yaşını bitiren çocuklar tarafından kullanılacak bir tasarruf hesabı açılacak, buna da çeyiz hesabı denilecek. Ebeveyn, bu hesaba ne kadar yatırmışsa, evleneceği zaman, ebeveynin yatırdığı bu miktara; yüzde 15 civarında devlet katkı yapacak. Yani aile 100 bin lira, 18 yılda biriktirmişse, devlet ona 15 bin lira ekleyecek.”
Çeyiz hesabı diye bir uygulama kimin, nereden aklına geldi bilmiyorum ama amaç, ebeveynleri tasarrufa teşvik etmekse ki, Başbakan’ın ‘tasarruf hesabı’ söyleminden öyle olduğu anlaşılıyor, zaten benzeri bir uygulama var; bireysel emeklilik sistemi. Hem de Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın çok önemseyip, desteklediği ve sistemde, bugün gelinen noktayı da –ki, 5 milyon katılımcıya ulaşıldı- başarılı bulduğu bir sistem.

BAŞBAKAN’A ÖNERİM

Bu noktada Başbakana naçizane bir önerim olacak. Kabul görür, görmez o ayrı mesele; az çok bu işten anlayan biri olarak ben önerimi yapayım.
Çeyiz hesabı diye ayrı bir tasarruf uygulaması kurgulamaya, buna da ayrıca devletin yüzde 15 katkı yapmasına hiç gerek yok. Çünkü bireysel emeklilikte, yüzde 25 gibi daha yüksek bir katkı var.
Çocuk doğar doğmaz ebeveynler, bireysel emeklilik hesabı açtırsa ve bu hesaba da her ay 200 lira para yatırsa, devletin zaten yüzde 25 katkısı ile o 200 lira, 250 lira oluyor. Ebeveynler aylık ödedikleri parayı hiç artırmasalar, 18 yıl boyunca her ay 200 lira yatırsalar bile; çocuk 18 yaşına geldiğinde, devlet katkısı ile birlikte biriken para, 85 bin lirayı zaten buluyor. Artık bu para çeyiz parası olarak mı, çocuğun daha iyi eğitim alması için mi kullanılır; o tarafı, ebeveynlerle çocuğun bileceği iş.

EBEVEYNLERİN TASARRUFU

Eminim birileri diyecektir ki, bu sistem emeklilik sistemi değil mi, anne-baba kendi emekliliği için bireysel emeklilik yaptırsa daha doğru olmaz mı? Ne fark eder? Hazır yüzde 25 gibi bir devlet katkısı imkanı varken ebeveynler, kendi emekliliği için de yaptırır, Başbakan’ın söylediği çeyiz parası için de yaptırır. Amaç, uzun vadeli tasarruf değil mi; kendi için de olur, çocuğu için de olur.
Burada tek bir sorun var, mevcut bireysel emeklilik yasası, 18 yaşından küçüklerin sisteme girmesine izin vermiyor. Sisteme girebilmek için 18 yaşını doldurmuş olmak gerekiyor ki, bu da yıllardır bazı kesimler tarafından, özellikle de torunları adına sözleşme yapmak isteyenler tarafından, eleştirilen bir uygulama. Belki burada ufak bir değişiklik yapılabilir.
Diyeceğim o ki, adı ne olursa olsun ister çeyiz hesabı, ister ebeveyn tasarruf hesabı, yeni yeni tasarruf modelleri geliştirmeye gerek olmadığı gibi, devlet kasasından başka katkılar yapmaya da gerek yok. Mevcutta iyi kurgulanmış, rüştünü ispat etmiş bir bireysel emeklilik sistemi var ve bu sistem farklı kesimlerin farklı tasarrufları için çok rahatlıkla kullanılabilir.