Trump’ın takıntısı: Nobel Barış Ödülü… ‘7 savaş bitirdim ben hak ediyorum’

OBAMA NOBEL ALDIYSA TRUMP DA GAYET ALABİLİR

“Artık Başkan Trump’a Nobel Barış Ödülü verilme zamanı geldi de geçiyor bile.”

ABD Başkanı Trump’ın Nobel Barış Ödülü’nü istediğini ilk dillendiren, 31 Temmuz’daki konuşmasıyla, Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt oldu. Ukrayna-Avrupa liderleriyle, 18 Ağustos’ta yapılan zirvede ise bu kez Başkan’ın kendisi kürsüdeydi; “7 savaşı ben bitirdim” dedi, buna benzer hiçbir şey hiç yapılmadığını iddia etti ve Nobel’e göz kırptı.

Kastettiği savaşlar hangileri?

Beyaz Saray Trump’ın, İsrail-Hamas, İran-İsrail, Hindistan-Pakistan, Kamboçya-Tayland, Mısır-Etiyopya, Ruanda-Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Sırbistan-Kosova savaşlarını sonlandırdığı iddiasında.

Gazze’de barış görüşmeleri başladığı günlerde ise İsrailli rehine aileleri Nobel Komitesi’ne bir mektup yazmış, “En karanlık zamanlarımızda bize ışık tuttu” diyerek ödülün Trump’a verilmesini istemişti.

Trump, İsrail Başbakanı Netanyahu, Kamboçya Başbakanı Manet, Ukraynalı ve ABD, İsveç ve Norveç’ten bazı politikacılar tarafından da Nobel’e aday gösterildi.

Peki Trump, bir barış elçisi mi gerçekten de?

Nobel’i alabilir mi?

NOBEL ARTIK ESKİ NOBEL DEĞİL

Yanıtı, Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emre Erdoğan verdi: “ABD Başkanı Obama, göreve başladıktan hemen sonra, henüz hiçbir katkısı yokken Nobel aldığına göre Trump da alabilir pek tabii.”

“Obama’nın, Bush’tan sonra, ABD’nin uluslararası itibarını yükseltmesi ve hatta siyahi bir Başkan olması bile yeterliydi. Dolayısıyla Nobel’in objektif bir değerlendirme makamı olmadığını söylemek mümkün. 1993’te Mandela, 1994’te Yaser Arafat’ın, İzak Rabin ve Şimon Peres’le, 2002’de Kamp David Anlaşması ile eski ABD Başkanı Jimmy Carter’ın ödül aldığı noktada değiliz. Seçici kurulun ön yargıları, ideolojik saplantıları ve reelpolitik (ideallerden ziyade pratik hedeflere dayalı siyaset) devreye giriyor artık.”

OBAMA 9 AYDA NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜ ALDI

Obama göreve başladıktan 9 ay sonra Nobel almış, Trump ise o dönem buna itiraz etmişti. Hatta ödülünü “15 saniyede aldı” eleştirisini seçim kampanyasında bile kullandı. Trump’ın Nobel kazanma takıntısının bir sebebi işte bu; Obama ile rekabeti. Bir öteki sebep de “kışkırtma” arzusu.
Eski ABD Başkanı Barack Obama 2009’da Nobel Barış Ödülü aldı.

TRUMP ALAMASA DA KAZANACAK

Prof. Dr. Erdoğan, diyor ki: “Oslo jürisinin ideolojik yapısıyla; Avrupa’ya önem vermesi, çok taraflılığı ve 3. dünya ülkeleri ile insan haklarını savunması, Trump’ınki pek örtüşmüyor gibi. Fakat reelpolitik zorlayabilir. Kurula böyle bir talep gitmiş olabilir. Göreceğiz. Şunu da söylemek isterim; Trump Nobel alırsa ‘büyük’ kazanır. Ama alamazsa da kazanır. Çünkü “7 savaşı bitirmeme rağmen Avrupa bana ödül vermedi. Hakkımı yediler çünkü onları eleştiriyorum” gibi bir kışkırtma seçmeninde gayet kabul görür. Trump, her iki koşulda da bunu pekâlâ kullanır.”
Emre Erdoğan

NETANYAHU’YU ATEŞKESE ZORLAMASI BÜYÜK HAREKET AMA NOBELLİK Mİ

Obama dışında Nobel’e layık görülen 3 ABD Başkanı daha oldu.

- Theodore Roosevelt (1906)

- Woodrow Wilson (1919)

- Jimmy Carter (2002-Carter ödülü aldığında başkan değildi)

1973’te Vietnam Savaşı’nı sona erdirme çabası sebebiyle dönemin Dışişleri Bakanı Henry Kissinger’a verilen Nobel ise
Şili darbesine gizlice destek verdiği iddiasıyla yoğun eleştirilere neden olmuştu.

TRUMP’I TEŞVİK İÇİN VEREBİLİRLER

Peki, Trump’ın Nobel için şansı ne soruma Amerikan siyaseti araştırmacısı ve hukukçu Yunus Emre Erdölen, yanıt verdi: “ABD’de bugüne kadar Trump kadar çizgisiz, kalıpsız, ideolojisiz bir lider olmadı. Trump, her meseleye bir tüccar edasıyla yanaşmakta yani sadece ABD’nin değil kendi şahsi çıkarları da bir o kadar önemli. Eğer Nobel’in ‘en iyi tüccar’ gibi bir ödülü olsaydı kesin o alırdı.”
Emre Erdölen

“Her ABD Başkanı gibi Trump da bir iz bırakmak istiyor. Ve demokratların, kendi tanımıyla ‘küreselcilerin’ ülkeleri savaşlara sürüklediğini, İsrail- Hamas ve Ukrayna- Rusya başta tüm savaşların onlardan miras kaldığını, ABD’nin buralardan çekilmesi gerektiğini savunuyor. Dolayısıyla gerçek ve kalıcı bir barış getirebilirse Nobel’i de alabilir. Ancak Filistin’de kalıcı bir barış olmadan, iki devletli bir çözüme gidilmeden bence alması zor, ki Ukrayna savaşı da bitmedi. Ama İsrail ile ilişkilerde ilk defa ipleri ele almak, Netanyahu’yu ateşkese zorlamak da hiç küçümsenemeyecek, büyük adımlar. Dolayısıyla İsrail’e karşı sesi daha çok çıksın, barış kalıcı olsun düşüncesi ile Trump’ı teşvik etmek amacı ile Nobel verilirse de şaşırmam. Şunu da not etmekte fayda var; Nobel öyle prestijli bir ödül de değil artık. Her zaman barışı sağlayanlara verilmiyor. Obama da buna bir örnek.”

124 YIL SONRA İŞTE O ODA

1901’den bu yana karar alma süreçlerini “çok gizli” yürüten Nobel Komitesi bu yıl ilk kez BBC ve Norveç ulusal kanalı NRK’ya özel bir erişim sağladı. Bu yılki kazananın seçileceği odanın duvarlarında tüm ödül sahiplerinin fotoğrafları asılı. Ancak dedikodular Trump’ın Gazze için planladığı barış anlaşmasının istikrarlı olması halinde bu yıl değil 2026’da güçlü bir aday olabileceği yönünde.