Zeytinin dövülmeme hakkı

Söyleşi öncesi yaptığımız hazırlık sohbetlerinde konuşulacak başlıkları kararlaştırırken Yasmina Hanım, bölgede hâlâ sırıklarla vurularak zeytin toplayan üreticiler olduğundan ve zeytinin çuvallarda bekletilmesi mücadelesinden bahsetti.

Bir yanda harika işler yapılırken bir yandan da zeytinciliğimizin bir kısmı ilk koşullarda hizmet veriyor.

Neyse ki, Yasmina Hanım gibi pek çok isim, bu tür yanlış uygulamaları sözlükten çıkarmak için mücadele ediyor.

Biz bunları konuşurken biri Kilis, diğeri Muğla’dan iki farklı kişi yılı belli olmayan Antep valiliğine ait bir duyuruyu gönderdi.

“Zeytinyağı haritası gelişmeli” diyoruz ya, hem Muğla’dan hem Kilis’ten aynı mesajın gelmesi bile harika haber.

Harita gerçekten genişliyor.

Tarihi belli olmayan ama kullandığı dilden hayli eski olduğu anlaşılan duyuru şöyle diyor:

Ziraat Müdürlüğü’nden, Hemşeri:

1) Zeytunları sırıkla döğme sana küser, gelecek sene mahsul vermez, vakitsiz toplama yağ çıkmaz, faide etmez.

2) Vilayetin emri var, zeytunlar emir verildiği vakit toplanacak, sırıkla vurulmayacak.

3) Vilayetin emri olmadan zeytun toplayanlar, zeytunları sırıklarla döğenler ve dökenler vilayetler İdaresi kanunun 68. Maddesi mucibince ceza görecekler.

Zeytinin doğru ve vaktinden önce toplanmamasını öngören bir yasanın olması ve zeytinini hor görenin cezalandırılması harika bir uygulama.

Zeytinini hâlâ döven üreticiler olduğu, kimsenin ceza görmediği düşünülürse böyle bir kanun artık yok.

Kim bilir neden, nasıl kayboldu, çağının çok önünde olan bu uygulama merak etmemek mümkün değil.

Zeytinin toplanacağı tarihin resmi makamlar tarafından belirlenmesi biraz sıkıntılı olabilir.

Çiftçinin içgüdüsü, senenin koşulları, nasıl bir ürün elde etmek istediği gibi konularda zeytini ile üreticisi arasına girmek doğru değil tabi.

Ancak zeytinin “vakit” geldiğinde toplanması bilinci için eğitimler verilebilir.

Ben de erken hasat adına çok erken toplanıp, sonra da yağı çıkmayınca yoğurma aşamasında zeytinin canını çıkaran, zeytinini öldüren üreticiye pek çok kez şahit oldum.