Yaşamaktan haz aldığımız anların gerçek anlamda farkında olmuyoruz... Ve bir süre sonra da hayatın tadına varamamaktan endişe edip paniğe kapılıyoruz... Bu durumun asıl sebebinin kaçırdıklarımızı yakalamaya çalışmaktan kaynaklandığının farkında değiliz çünkü... Kaçanın geçtiğine, kaçmayanın henüz gelmediğine ikna olup şimdiyi hatırladığımızda içinde bulunduğumuz anın tadını almaya başlayacağız. An gelir... An geçer... Ve biz farkına vardığımızda ne yazık ki, anı olur… ‘An’ın ‘anı’ya dönüştüğü gibi, ‘hatıra’ da hatırlamaktan türüyor. Hatırlamak veya hatırlanmak bizi öylesine etkiler ki; tüm yaşamımız boyunca hedeflediğimiz unutulmama arzusunu canlı tutar. Tadını alamamaktan yakındığımız hayatın iz bırakan tarafıyla yüzleştiğimiz... Ve hatta gönüllerde filizlenen ölümsüzlüğün altının çizildiği ‘Hatırlı’ olma ayrıcalığı… Ölümden sonra yaşam veya “Ölsem de gam yemem” duygusu ile parıldayan ruhlarımız ve buna sebep bıraktığımız anılar.… Duyduğumuz bir şarkıyla harekete geçebiliyor… Yürüdüğümüz sokaklarda uyanıyor, oturduğumuz koltukta, vakit geçirdiğimiz insanlarla, birlikte yediğimiz, içtiğimizle canlanabiliyor... Duygularımız kabarıyor ve bizi alıp büyük bir hazla hatırladığımız o an’a ve hatırasına götürüyor… Hatırlamaya veya hatırlanmaya sebep anların ölümsüzlüğü, yaşanan o anı, anında hissetmekle mümkündür. Anıları birlikte biriktirdiğiniz ve paylaştığınız insanların hatırasını unutulmaz kılar. Öncelikle, güzel anılar biriktirmek için, iyi sebeplere sarılmak gerek… Sevdiklerinize sarılmakla başlayın mesela...
BAŞLANGIÇ, BİTİŞ VE SONSUZLUK ‘GENCAY’
‘Sonsuzluk’ ya da ‘ölümsüzlük’, insanoğlu var olmaya başladığı andan itibaren buna ulaşmak için derin mücadele verdiği bir hedef. Henüz ulaşmasa da mücadelesini yeryüzünde insan ırkından tek bir kişi kalana kadar sürdüreceği aşikâr… Bu durumu farklı bakış açısı ve yöntemlerle eserlerine yansıtan, bilimin geleceğe ve teknolojiye duyduğu katıksız inancı paylaşarak dünyayı yeniden inşa etmek arzusundaki ‘Zero Hareketi’ ve dünyadaki öncülerinden Türk sanatçı Gencay Kasapçı. Geleneksel Türk kadını figürünü zorlayan yapısıyla, 60’lı yıllarda İtalya’da aldığı sanat eğitimi, sonrasında Roma’da sürdürdüğü sanat yaşamı ve bu esnada tüm dünyada bilinir hale gelmesi…. Ve ne yazık ki sonsuzluğa uğurlandığı 2017 yılına kadar Türkiye’nin bunun pek de farkında olmaması gerçeği… Serginin direktörlüğünü Döne Otyam, metin yazarlığını Dilek Karaaziz Şener yaptı. Bilimle birlikte ‘Sonsuzluğun’ elde edilebileceği kurgusunu eserlerine yansıtan ‘Gencay’ın 28 Ekim 2023’te Ankara Erimtan Müzesi”nde başlayan ve 25 Şubat olan serginin bitiş tarihi 10 Mart 2024 olarak güncellendi. Sanatla birlikte ölümsüzlüğü kovalayanların bu sergiyi kaçırmaması gerek…
BİR JAPON GELENEĞİ “RAMEN”
Japonya’nın her bölgesinin kendine has pişirdiği ve neredeyse her sokağının köşesinde bulunabilen en geleneksel ve hatta dünyada ‘Sushi’den sonra en çok bilinen yiyeceği ‘Ramen’i bilmiyor ve tatmadıysanız kaybınız büyük. ‘Ramen’ Japon mutfağında erişteye verilen bir isim. Kemik suyu, ilik suyu, deniz ürünleri ve sebze suyu karışımı seçenekleriyle hazırlanan çorbanın içine konan Ramen erişteleri buğday unu, tuz, su ve sodyum karbonat (soda külü) malzemelerinden elde ediliyor. Yeşil soğan, füme tavuk veya kırmızı füme etlerin dışında, çorbaya kendi damak zevkinize göre ilave edeceğiniz malzemelerle zenginleştirebiliyorsunuz… Mevcut Uzakdoğu restoranların çoğu birbirine benzer ürünler yapıp servis ederken…
‘Kebabın Akademisi’ başlığı kesinlikle abartı değil... Buna emin olun... Gönül rahatlığı ve ağız dolusu lezzetle söylüyorum. 1984 yılında Necatibey Caddesi’nde yola çıkan ‘Adana Sofrası’, 2003 yılında Yıldız Mahallesi’nde açtığı ikinci restoranıyla tamı tamına 40 yıldır Ankaralılara gerçek ‘Adana kebabı’ pişirerek tutarlı ve leziz yolculuğunu sürdürüyor... Her şeyin usulüne göre pişirildiği geleneksel yemek ve kebapların tüm malzemesi olması gerektiği gibi ve esas yerinden elde ediliyor. Ehil ellere teslim edilen bu eşsiz malzemeyle ağız tadına yaraşır bir biçimde ve özenle hazırlanarak siz kebap severlerin önüne geliyor. Ehil eller derken kebap ustalarından bahsettiğimi anladınız tabii... Ben bir adım daha ileri gidip, “Kebap hazırlama sanatını icra eden sanatçılar” demek istiyorum... Bu fikrime katılacağınızı biliyorum... Halen 30-35 yıldır kebap hazırlama sanatını icra eden sanatçıların, ‘Adana Sofrası’ndaki varlığı kebap akademisinin de emin ellerde olduğunun bir göstergesi...
Fotoğraflar: Haşim KILIÇ
HALİT DAĞLI İLE HATIRALAR
Halit Dağlı ismi 40-50 ve üzeri yaştakilerin hatıralarını canlandıracaktır. Özellikle siyasete ilgi duyan kesimin yakından tanıdığı Adana Milletvekili, Devlet Bakanlığı ile Orman Bakanlığı yapmış Kozanlı Halit Dağlı 90’lı yılların renkli simalarından.
Devlet adamlığı tarafı, kebapçılığının önüne geçse de kebapçılıktaki başarı ve tutarlılığının iş disiplinini etkilemesinde, devlet görevi ile elde ettiği iş ahlakını ve iş ciddiyetini hayatına ve işine yansıtması olduğu aşikâr... Sohbet ederken farkında olmadan hafızama yerleşmiş hatıralarım canlandı... Devlet adamlığının verdiği o kendini bilme durumu, saygıyı hissettirme ve konuşurken söylenen kelimelerin özenli seçimi... Özlemişiz en azından ben öyle hissettim... Saygı duymayı, duyulmayı ve devlet adamlığı inceliğini...
Yaşadığımız toplumda bizi rahatsız eden herhangi bir sorun ya da aksaklıkla karşılaştığımızda, sistemi eleştiren cümleler kurar ve düzeni değiştirmenin her şeyi çözeceğine inanırız... İş yerinde aksayan bir makine ya da insan fark etmez işin sağlıklı yürümesine engelse geleceğimizi garanti altına almak için değiştirmenin kaçınılmaz olduğu fikri düşüyor aklımıza, sorunu derinlemesine incelemeden işi ya da iş yerini değiştirmek akıllıca geliyor... Flört, sevgililik ve evliliklerde ilişkiler dengesiz, sıkıntılı ve bencilce yürüdüğünde, karşı tarafı suçladıktan sonra aklımıza ilk gelen şeyin birlikteliği sonlandırarak sözde haklılığımızı pekiştirmekle beraber yeni bir ilişkiye yelken açma fikrinin sihrine kapılmıyor muyuz? Arkadaşlarımızla yaşadığımız sorunlarda da benzer tavırlar takınıyor, sorunların nedenine, gelişimine bakmadan ya arkadaşlarımızı ya da arkadaş çevremizi değiştirmekle doğru adım attığımızı düşünüyor, herkesi her şeyle değiştirebilmenin mutluluğunu yaşıyoruz... Evdeki beyaz eşyalar eskidiğinde, arabamızın yeni modeli çıktığında düşünmeden aldığımız değiştirme kararının aynısını yıllarca bize hizmet eden mahalle esnafını zincir marketlere değiştirirken kolayca uyguladığımız gibi... Üstümüz kirlendiğinde kıyafet değiştirmek gayet doğal, oturduğumuzda rahatsızlık veren koltuk, yattığımızda vücudumuza batan yatağı değiştirmek de öyle tabii ki... Belli ki değiştirmeyi seviyoruz... Sorunun kaynağını bulmak yerine, değiştirmeye yürekten inanıyoruz... Meraklı ve hatta tutkuluyuz... Evrensel gerçeklere aldırmıyoruz, kendi düşüncelerimizin doğruluğu ve haklılığına kapıldık... Herkesi ve her şeyi kendimize uydurmaya çalışmak bence çok yorucu... Kasılmayı bırakıp iyilik, güzellik lehine değişmeyi denesek mi?
BURADA HER ŞEY NEFİS ‘NİL’S ARTISAN...’
Son yıllarda sıkça duymaya alıştığınız ‘Artisan’ kelimesinin Türkçe anlamı “Elle yapılan, usta işi” demek. ‘Artisan’ başlıklı birçok ürün ve dükkânla karşılaşıyorum ancak çoğunlukla gerçek değiller. Sadede gelirsek ismindeki ‘Artisan’ kelimesinin sonuna kadar hakkını veren bir mekânla tanışmaktan büyük memnuniyet duydum. Ümitköy, Mutlukent Mahallesi, 1943. Cadde’de 2022 yılı Ağustos ayında açılan şık kafenin zarif bir kadının elinden çıktığını anlamak hiç de zor değil, tasarımına ve düzenine baktığınızda kolayca anlıyorsunuz. Arşiv uzmanı Nilüfer Ak, kurumsal yaşamında geçirdiği 24 yıldan sonra bir hayalini gerçekleştirmenin adımlarını atarken bundan sonra ‘Ekmek ustası’ olarak anılacak olmanın mutluluğuna kapılıyor... “İşe başladığımda mümkün olduğunca her şeyi kendi ellerimle yapacağım ve dışarıdan bir şey almayacağım diye kendime bir söz vermiştim” dedi. Sohbet ederken, gözlerinde yazmamı istemediği hikâyesinin burukluğu ile başarmış olmanın gururunu bir arada görmek çok etkileyiciydi...
GELENEKSEL ‘ÇILBIR’
Nilüfer Hanım’ın menüsüne koyduğu Anadolu’nun geleneksel atıştırmalığı ‘çılbır’ şahaneydi. Pesto sosla zenginleştirdiği çılbırın yanındaki ekmekler de tamamen bir sanat eseri niteliğinde desem abartmış olmam. Aslına bakarsanız... Nilüfer Hanım ve birlikte çalıştığı Berrin Hanım’ın bana ikram ettikleri her şey nefisti... Krakerler buram buram tereyağı kokuyordu... Ay çöreğine karşı olan tutkum yeniden canlandı, zira Nilüfer Hanım’ın usta elleriyle pişirdiği çöreğin lezzetini Ankara’da başka yerde bulabilme şansınız yok... Fındıklı kurabiyeleri, ekmek üstleri (tartin)... Antrikottan hazırladığı kavurması ile pişirdiği tostları, sandviçleri, çeşit çeşit pastaları ve tabii ki kahvaltısı tamamen kendi el emeği yani ‘Artisan...’ Uğramanız gerek... Nilüfer Hanım ve turnası çok sevinecek...
HATAY MEDENİYETİ VE ‘NEVİN DERVİŞ’
Mutluluk elbette ki bulaşıcıdır! Ama önce ön yargılarımızdan kurtulmalıyız... “Her şeyi biliyorum” duygusuyla aramızda dolaşan, tomarla kendini bilmezin bizlere bulaştırdığı ‘kibir ve şişik ego’ sanrısının toplumu getirdiği noktada ‘mutsuzluk, nefret, kin gütme ve kıskançlık’ var... Gerçek insani duygulardan bihabermiş gibi... Birbirimize karşı sürekli salgıladığımız kötücül ve tahrik edici gazları burnumuzdan soluyarak yaşıyoruz... İnsanlardan, başka canlılardan, doğanın döngüsünden ve hayatın gidişatından memnun olamıyoruz... Kendimiz hariç, hiç ama hiç kimseden hoşnut değiliz, hiç kimseden hoşnut olmaya da niyetli olmadığımız apaçık ortada... Her şeyi biliyor olmanın sarhoşluğuyla kapıldığımız bu hastalıklı durumun, aslında ‘tanrının bir lütfu’ olduğunu ifade etmekte sakınca görmemek kendini tanrıyla eşdeğer bir yaratıcı gibi konumlandırma anlamı taşımıyor mu? Her şeyi tanrının yarattığına dair inancımız net olsa da, beklenmedik olumsuzluklarda ve çıkarımıza ters gelen durumlarda hem tanrıdan hem de tanrının yarattığı evrende kurgu hatası aramak da neyin nesi... ‘Haşa’ demek sizi günahlarınızdan arındırmayacaktır... Öncelikle yakın çevrenize ve dolayısıyla yaşadığınız topluluğa davranış biçiminizle bulaştırmaya devam ettiğiniz kibrinizden arınmalısınız... ‘Gül yetiştiren adam’ Rasim Özdenören’in “Aslında biliyor musunuz, biz hepimiz lüzumundan fazla ciddiyiz... Belki de bunun için mutlu olamıyoruz...” tespitine katılıyorum. Gülümseyin! Mutluluğunuz sizi gören herkese bulaşacaktır...
BULAŞTIR MUTLULUĞU
Geçtiğimiz hafta benim açımdan sıkıntılıydı. Kaptığım abuk sabuk bir virüsün beni ateşler içinde eve ve yatağa bağlaması bir yana, sürekli yüksek ateş içinde debelenmek bir süre sonra halüsinasyonlarla birlikte uyandığınızda, karamsarlık ve kötümserliğe sürüklüyor. Bulaşıcı grip virüsünü vücudunuzdan atmak yetmiyor, dolayısıyla duygularınıza bulaşık kalan karamsarlıktan kurtulmak için çevrenizde olumlu enerji ile birlikte ön yargısız ve iyimser tarafları güçlü insanlar arıyorsunuz...
İmdadınıza ‘Tuğba Çelebi’nin ‘Bulaştır Mutluluğu’ akımı ile sosyal medya hesabı yetişiyor... Nasıl mı? Ne yazık ki yakınımda iyimserliğine hemen ulaşabileceğim kimseler pek hazır olmuyor. Sosyal medyasını uzunca bir süredir takip ederek mutluluk aşılandığım çok yönlü performans sanatçısı ve MGSÜ akademisyeni Dr. Tuğba Çelebi’nin 26 Ocak’ta başlayan ‘Hikâye içinde Hikâye’ isimli sergisi geldi aklıma. Sevgili Tuğba Hoca’yla tanışmanın yanı sıra çevresine yaydığı şahane iyimserliğiyle mutluluğa bulanacak olmanın heyecanıyla galeriye gittim. ‘Muhteşem Gatsby’ kitabından bir örnekle başladığı sohbetimizden bu cümleyi alıntılayıp yazının girişine koydum. Beklediğimden çok daha fazla etkileyiciydi... Yüreğindeki güzelliklerin tüm bedenini de harekete geçirdiğini açıkça görüyorsunuz... Ön yargısız yaklaşımı kurduğu göz temasıyla ruhunuza işliyor... Sergideki her resmin ayrı bir hikâyesi ve duygusu var... Metruk bir evle birlikte başlayan hikâyesi, rüyalarıyla örtüşünce hikâye içine hikâye giriyor... Aşiyan Mezarlığı, rahmetli babaannesi ve öğütleri, Münir Nurettin Selçuk ve daha neler neler... Kendine has özgün anlatımıyla bayıla bayıla dinleyerek kendimden geçmişim... Sergi 7 Şubat’a kadar açık... Mutlaka gidin.
BİRLEŞMİŞ RESSAMLAR VE HEYKELTIRAŞLAR DERNEĞİ
Tuğba Çelebi’nin kişisel sergisinin yapıldığı ‘Tuğrul Velidedeoğlu Sanat Galerisi’ne kurucu üyeleri ve tarihi önemi açısından ayrıca değinmek gerekiyor. Yıldızevler Mahallesi, Sukarno Caddesi 44 numaradaki sergi salonu Ankara’nın en eski ve köklü galerilerinden biri... Hepimizin yakından bildiği ünlü resim ve heykel sanatçıları, Prof. Dr. Hamiyet Çolakoğlu, Kayıhan Keskinok, Lütfü Günay, Muammer Bakır, Nevzat Akoral, Osman Zeki Oral ve Turan Erol’un kurucu üyeliği ile 1970 yılında kurulan ‘Birleşmiş Ressamlar ve Heykeltıraşlar Derneği’nin ilk başkanlığını ünlü ressam Turan Erol yapmış.
Şayet Dostoyevski, “İyi insan bir kâse çorba pişirip önünüze koyduğunda gözlerinin içi gülen kişidir” deseydi ona yine katılacağınızı biliyorum. Peki... Sevdiğinizin elinden sıcak bir çorbanın verdiği hazzı düşündüğünüzde aklınıza gelecek ilk kelime ya da duygu ne olur diye sorsam ne dersiniz? Bu soruyu duyduğunuzda düşünmeye başladınız, bununla birlikte yüzünüzde hafif bir tebessüm oluştu, ardından yanağınıza gamze gibi bir gülümseme yapıştı. Ve bahse girerim şu anda gülümsüyorsunuz. Aklınıza ‘huzur’ geldi çünkü... Hemen arkasından ‘sevgi’yi düşündünüz... ‘Mutluluk’ tüm damarlarınıza yayıldı ve derin nefesle iyice pekiştiriyorsunuz. Yanılıyor muyum? Çorbanın insan sağlığına ve psikolojisine çoğunlukla iyi geldiğini hepimiz biliyoruz. İlk kaşıkta yudumladığınız huzur, içinizi kaplarken, ikinci kaşıkta yüreğiniz sevgiyle doluyor, üçüncü kaşıkta çorbanın verdiği mutluluk tüm vücudunuzu ele geçirip gevşetince adım adım rahatlıyorsunuz. Önce derin bir ‘Ohhhh’ ile huzurun dışa yansıması dilleniyor, sonra da ‘sevgi ve mutluluk’ bir arada ‘Ohh bee’ ile kavuşmanın nidasını dışa vuruyor. Kaşık kaşık huzur, sevgi ve mutluluğu kim istemez?
1-BEYKOZ İŞKEMBE
ÇORBASINDA 'AFİYET, LEZZET VE HÜRMET’ VAR
'Beykoz’ ismine aldanmayın, kendisi yüzde yüz Ankaralı. İstanbul’un meşhur Beykoz usulü paçasını Ankara’da pişirerek ünlendi. İstanbulluların Beykoz usulü paçayı yemek için Beykoz’a değil Ankara’ya gelmelerini sağlayan çorbacı dersem abartmış olmam. İlk olarak 1992 yılında Hoşdere Caddesi’nde dört kardeşin birlikte kurduğu Beykoz Paça-İşkembe’ye 1998 yılında Gölbaşı ile 2020 yılında Ümitköy restoranları eklendi. Şubeleşmiş olmasına rağmen açılan her restoranın başında ‘Emeni’ kardeşlerden birinin durduğu düşünüldüğünde ‘aile işletmesi’ statüsü ile birlikte ‘afiyet, lezzet, hürmet’ sloganı sürüyor. İlk açıldığı dönemlerde müptelası olduğum İnegöl köftesi ile tencere yemekleri halen Ankara’nın en iyilerinden. Şef Harun Çınar’ın deneyimli ekibiyle pişirdiği ve Beykoz’un sadece Ümitköy şubesine has ‘Kelle, ayak paça, ilik suyu ve tereyağı’ ile pişen ‘Beykoz spesiyal’ tam bir efsane. Çok seveceksiniz.
2-RUMELİ İŞKEMBECİSİ
‘ÇORBANIN BEYEFENDİSİ’
Filmin adı, Before Sunrise yani Gün Doğmadan... 1995 yapımı. Ethan Hawke ile Julie Delpy başrolde. Romantik dram türündeki bu efsane sinema filminden alıntıladığım replikle giriş yaptım. Neden mi? Repliğin içerdiği anlam derinliği, aslında düşünebilme ve konuşabilme yetisine sahip biz insanları yakından ilgilendiriyor. “Birini gerçekten anlamaya çalışmak ve bir şeyleri paylaşmaya çalışmak...” sözü size neyi çağrıştırmalı? Muhtemelen; hasta, üzgün, problemleri olan, çaresiz ve zayıf birinin duygularını anlamaya çalışmaktan bahsedildiğini düşünürsünüz. Peki bu gerçekten öyle mi? Bence öyle değil. Birini anlamaya çalışmak için ille de hüzünlü ve problemli olması gerekmiyor. Mutlu ve sevinçli de olabilir. Size göre doğru ya da yanlış da olabilir. Toplumu rahatsız edici, insanlıktan uzak, aykırı davranışlar dışındaki her türlü insani durum ile duygular anlaşılmaya çalışılmalıdır. Bu düşünceme katılacağınızı biliyorum. Ve hatta kendinizin ne kadar anlayışlı, günlük hayatında empati ile yaşayan bir insan olduğunuzu falan da anlatmaya kalkarsınız. Gerçekten öyle misiniz? Emin değilim. Tekrar repliğe dönersek... “Bunun neredeyse imkânsız olduğunu biliyorum...” sözüyle ben de hemfikirim. Çoğumuzun hem insani duygularının hem de samimiyetinin yapmacık hale geldiğinin de farkındayım. Bu karşılıklı samimiyetsizliğin hepimizde bir yılgınlığa sebep olduğu da apaçık ortada. Birbirimizi anlama çabası ile paylaşmanın büyüsü varken... Yapmacık karakter ve yılgın hoşgörüyle (kerhen) birlikte yaşama zorluğuna katlanıyoruz. Çok aptalca...
ATAKULE’DE ‘SUSHİ İLE DAMA’ OYNAYIN
Uzak Doğu mutfağına düşkün olanlar ile beni yakından takip edenler, Chinebloom’un nefis yemeklerini daha önce birkaç kez yazdığımı hatırlayacaklardır. İki çok eski arkadaş Suat Kantarcıoğlu ile Mutlu Köktürk’ün birlikte kurduğu ve Atakule’ye gelerek biz o civarda oturanları sevindiren ‘Chinabloom’ bugünlerde yeni bir sushi yeme ve yedirme tarzıyla ilgi çekiyor. Restoranın deneyimli Sushi ustası sevgili Mert’in yaratıcılığıyla uygulamaya konan ‘Sushi Dama’yı oynayarak yemek için Atakule’ye gittim.
İki arkadaş da olabilir tabii ama öncelikle karı-koca veya iki sevgiliye tavsiye ederim, çünkü müsabaka çekişmeli ve atışmalı oluyor. İki farklı çeşit sushi siparişi verdikten sonra gerisini Mert usta hallediyor. Sushiler dama tahtasında servis edilirken heyecan basıyor. Sizin verdiğiniz siparişiniz karşıda, karşının sushileri de sizin önünüzde. Sevgiliniz veya arkadaşınızın önündeki sushilerinizi midenize indirmek için karşıdakileri kazanmanız gerekiyor. Hem açlığınız hem de aç kalma ihtimaliniz sizi hırslandırıyor... Deneyin kazanacaksınız yoksa kaybeden hesapları ödüyor.
AÇIK TEZGÂH IŞIL IŞIL
SABRIN SONU... ‘KEBAP’
“Her şey az çok çiğ et gibidir; biraz sabır ister ki, kebap olsun...” (Cenap Şehabettin)
“Ne sabrı? Hemen gelsin...” vaziyetinde bir topluma dönüştük... Yemek ve market alışveriş uygulamalarının, motosikletli kuryeleri zamanla, sipariş verenleri de kampanyalarla yarıştırdığı bir ortamda, gelen yemeğin lezzetiyle pek de ilgilenilmediğini biliyorum. Lokanta ve restoranlar, pişirme süresini en aza indirmek için farklı yöntemler denerken, değişime uğrayan yiyecekleri yapay sos ve aromalarla lezzetlendirerek göz boyamanın da kısa yolunu bulmuşlar. Soğuk tüketilen yiyecekler haricinde, sıcak yenmesi gereken hiçbir yemeğin paketlenmemesi gerektiğinin bilincinde olmamız gerek... Ve hatta “Yemek piştikten hemen sonra tüketilmeli, ertesi güne bırakılıp ısıtılmamalı...” Özellikle bizim toplumumuza has geleneksel yiyeceklerin lezzetlenmesi için ihtiyacı olan ‘doğal malzeme’, ‘ağır pişirim’ ve ‘demlenme’ fasıllarını pas geçen uyanık restoranlar, kendilerince uyarladıkları pişirim yöntemlerini pazarlarken ‘yeni nesil’ tabirini kullanmakta sakınca görmüyor. Yemeğin gelenekselliğine aykırı pişirim yöntem ve ilave katkılar kullanarak lezzetini zedelediğini, kısa zamanda pişirim uğruna yemeğin esasını kaybettiğini bilmelerine rağmen sürdürmelerini tahrip edici ve affedilemez bir davranış biçimi olarak değerlendiriyorum... “Öncelikle, yemeği pişirenin yemeğin usullerine, yemeği yiyenin de pişirene saygı duyması gerekiyor...” Bu davranış biçiminin yemeğe apayrı bir lezzet katmasının yanı sıra, bu lezzetin tadını alınca yediğinden keyif almak için sabırlı olunması gerektiği gerçeğini de algılatıyor... Geleneği olan yemeklerin pişirme yöntemlerine mutlak surette sadık kalınmalı ki, istenen güzellik yüreklere değsin, pişsin ‘kebap’ olsun.
Kuşaktan kuşağa Ankara hikâyelerinin altıncısını yaparken en başından beri asırlardır süregelen geleneksel kültürümüzün kaybolmaması ve geleceğe taşınmasının öneminin altını kalın kalemle çizmeye çalıştığımızın farkında olduğunuzu düşünüyorum. Geleneksel esnaflığın ahlaki değerleri olumlu yönde etkilediğini deneyimlemiş bir toplum olarak, bu kültürün devamı ile ilgili adımların desteklenmesi gerektiğinin bilincine de varmamız gerekiyor. Sürdürülmesi gereken geleneksel meslek guruplarının, meslek erbabının ailesi ile birlikte kuşaktan kuşağa aktarılması, geleceğin gelenekle sağlamlaştırılması ve kalıcı olması açısından en güvenilir ve etkili yöntemidir.
Fotoğraflar: Ekin Hazal DOĞRUYUSEVER
GÜVEN VEREN KEBAPÇI
En başından beri hem geleneğine hem de geleceğine bağlı kalan bir kebapçı ‘Emin Usta...’ Kale Mahallesi, Koyunpazarı Sokak’taki lokantayı ‘eski Ankaralıyım’ diyen herkesin bildiğini düşünüyorum. Kale Mahallesi esnafının mahcup olmayacağını bilerek misafirini ağırladığı esnaf lokantasında yemek yiyenler, girerken çekingen, çıkarken müptela oluyorlar... Turistik amaçla Kale’yi gezmeye gelenlerin çoğu Kale’yle birlikte kebapçı Emin Usta’yı da unutamıyor... Serüven, 1958 yılında şimdiki yerinin bir üst sokağı ‘Kuş Sokak’ta 2-3 masa ve oturakların olduğu küçük dükkânda Emin Usta’nın babası Beypazarılı ‘Durmuş Güven’in kurduğu ‘Güven Kebap’ ismiyle başlıyor. Kuru fasulye, pilav, köfte, kuzu şiş ve pirzoladan oluşan seçeneklerin hepsi birbirinden lezzetli ve el emeği ile hazırlanıyor. Kısa zamanda pişirdiği yemeklerle mahalle ve çevre esnafına güven veren Durmuş Usta, Kale civarına alışverişe gelenlerin de gözdesi haline geliyor. 1996 yılına kadar 38 yıl boyunca sürdürdüğü lokantacılığı boyunca, çocukları Ali ve Emin’i yanında çırak olarak yetiştiren Durmuş Usta, bildiği her şeyi çocuklarına aktararak geleneksel lokantacılığın devamıyla, hem geleneklerimize hem de yemek kültürümüzün sürdürülebilirliği anlamında katkıda bulunuyor...
2023 çok yorucuydu... Geçen yılın kendisinin de bizzat yorulduğuna hepimiz şahit olmadık mı? En az bizim kadar ‘bir an önce biteyim de gideyim’ istemiştir. Hatırlarsanız, depremle başlamıştık. Hayat şartları, siyasi gündem, seçimler, spor gündemi, yarım kalan yüzüncü yıl, zamlar, geçim sıkıntısı ile nefes nefese kaldık. Savaş, kan ve çocuk ölümleri ile nefesimiz kesilmişken yılı bitirdik. Yıl bitti bitmesine de bizde yeni yıla sarılıp tutunacak takat kaldı mı emin değilim. Aslına bakarsanız, yeni düşüncelere yollar açmak gerek, hiç denenmemiş olumlu, samimi ve dürüst bakış açısı ile yepyeni bir düşünce tarzı gerek... Henüz bunların yolu yok, ancak bu gidilemez manasına gelmemeli. Öncelikle cesareti olmalı insanın. Öngörüsü, ileriyi görme kabiliyeti gelişkin olmalı. Yüreğinde iyi niyet ve umut beslemeli. Adımlarını sağlam ve kararlı atmalı. Attığı her adımda hedefe yürümeli. Yakınlaştıkça hedef büyümeli, ardından yürüyecekler için bırakacağı iz silinmemeli. Bunları yazarken arka fonda bu düşünceme karşı verilecek cevaplar da ardı ardına sıralandı gaipten... “Amaaan boş ver kim uğraşır yol açmakla... Yolu olan yerlere gitmek varken bilmediğin yolun sonu muammadır, hayal kırıklığıdır... O yol falan da değildir, olsa olsa maceradır... Hazırı varken maceraya atılmaya değer mi?” Kendini yenilemek için bence değer ve değmeli. Sen ne dersin? Cesaretin var mı...?
BİZİM İLK ‘CAFEMİZ’
Biz Ankaralıların şehrimizle kurduğumuz ve sadece Ankaralıların anlayabildiği sevgiyle tarif edilebilen bir düşkünlüğü, bir tutkusu var. Şehrimizin her köşesini, her sokağını ve hatta her ağacını sahiplenme gibi bir huyumuz ve onlarla kurduğumuz manevi bağı her halükârda yaşatma sevdamız var. Öncelikle Cumhuriyet, TBMM bir de Anıtkabir mesela... Opera, Ulus, Hacı Bayram, AOÇ, Papazın bağı, Kızılay, Kale, Tunalı... Bunlar şimdilik aklıma gelenler, sizin aklınızda kalanlarla anılar etrafa serpilir ve heyecan doruğa çıkar, içimiz bir hoş olur. Sayıları çok az olsa da bir de ikonik mekânlar vardır Ankara’da iz bırakan. Konuyu dağıtmamak için bunlara girmeyeceğim ancak bunlardan birinin kapısını çalacağım... İçeri girdiğimizde doyasıya Ankara soluyacağımız biz Ankaralıların ilk ‘Cafemiz’e uğramadan geçmeyeceğim. Çünkü ‘Cafemiz’ 30’uncu yaşını kutluyor...
30 İZ BIRAKAN YIL...
Kurucusu sevgili Boğaç Üner’in ailesinin halen üst katında oturduğu; GOP Arjantin Caddesi’nde, neredeyse tükenmekte olan 60’lı yıllardan kalma müstakil bir evin giriş katı ve göz alıcı bahçesinde kuruldu. ‘Cafemiz’ 1993 yılında açıldığında gerçek ‘kafe’ kültürünün ne olduğunu yurt dışına gidenler haricinde pek kimsenin bildiğini sanmıyorum. Şimdilerde açılan duygudan yoksun kafeleri gördüğümde de ne yazık ki halen bilmediklerini düşünmeden edemiyorum. ‘Cafemiz’in tamamen kendine has özgün bir yapısı var. Dekorundan menüsüne kadar her şey sürdürülebilirlik temelinde bir özen ve düşüncenin ürünü. Ankara’da yaşayan ya da Ankara’ya geçici gelen ‘tanınmış simalar’ demek istemiyorum, ‘yaşamın ve yemeğin tadını bilen’ insanların mutlak uğrak yeri demek daha doğru olur. Ben dahil tüm müdavimlerinin özel anları için tereddütsüz tercihiyle şahane anlara tanıklık etmesi bu kafenin Ankara için önemini izah etmeye yeter de artar sanırım...
HAYAL DEĞİL HAYAL ETTİĞİNİZ...
