Varlık barışı vergisi nasıl iade alınır?

Bu kez (yurtdışı varlıklar için) başvuru süresi uzadıkça ödenecek verginin oranı kendiliğinden artıyor. İlk üç ayda (30 Eylül’e kadar) başvuru yapanlar yüzde 1 oranında, 31 Aralık’a kadar başvuranlar yüzde 2 oranında ve 31 Mart 2023’e kadar başvuranlar ise yüzde 3 oranında vergi ödeyecek. Her üç aylık başvuru gecikmesinde; varlıkların değeri üzerinden yüzde 1 oranında vergi artışı söz konusu. (Kurumlar Vergisi Kanunu Geçici Md. 15)

BİR YIL ŞARTI

Varlık barışı için bildirimde bulunulan banka veya aracı kurumlar vergiyi peşin olarak başvurandan tahsil edip ertesi ayın 15’ne kadar vergi dairesine ödemek zorunda. Bu varlık barışı yasasıyla ilk kez; bildirimde bulunanlara ‘ödenen verginin iadesi de’ yapılabilecek. Banka veya aracı kuruma bildirilim yapılıp ülkeye getirilen varlık, eğer bir yıl boyunca bildirim yapılan hesapta tutulursa ilk başta ödenen vergi iade edilecek.

Yurtiçi varlıkları için beyanda/bildirimde bulunanlar; her durumda yüzde 3 oranındaki vergiyi (tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar) ödemek zorunda. Yurtiçi varlıklar için tek bir vergi oranı (yüzde 3) uygulanacak, son başvuru (31 Mart 2023) tarihinden önce ne zaman başvuruda bulunulursa bulunsun her durumda yüzde 3 vergi ödenmesi gerekiyor.
Varlık barışının merak edilen diğer kritik noktalarını da şöyle özetleyebiliriz:

YURTDIŞI VARLIKLAR

Şahıslar da, şirketler de varlık barışı bildiriminde bulunabiliyor. Yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, en geç 31 Mart 2023 tarihine kadar form ile bankalara veya (menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları için) aracı kurumlara bildirilebilecek. Yurtdışı varlıklar için vergi dairelerine herhangi bir beyanda bulunmak gerekmiyor. Bildirime konu edilen varlıkların bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi şart koşuluyor. Transfer işlemlerinde, bildirimde bulunan hesap sahibi ile yurtdışından varlığı transfer edenin farklı kişiler olması, yasadan yararlanmayı engellemiyor. Yurtdışında bulunan varlıklar, yurtdışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 5 Temmuz 2022 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31 Mart 2023 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabiliyor. Defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmıyor.

YURTİÇİ VARLIKLAR

Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan, ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların, 31 Mart 2023 tarihine kadar beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairelerine beyan edilmesi gerekiyor. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanların da beyanda bulunmak suretiyle varlık barışından yararlanabilmeleri mümkün. Bu kişilerin taşınmazlar dışındaki varlıklarını beyan tarihi itibarıyla banka veya aracı kurumlarda açılan hesaplara yatırmaları zorunlu. Taşınmazlarını beyanda bulunanlardan tapu harcı alınmayacak, değer artış kazancı açısından da vergilendirme yapılmayacak.

‘VERGİ İNCELEMESİ YAPILMAYACAK’ GÜVENCESİ

Varlık barışına başvuracaklar için yasanın en cazip yönü, varlıklarını bildiren/beyan eden şahısların veya şirketlerin bu varlıklar için vergi incelemesine tabi olunmayacağının güvencesinin veriliyor olması. Yasada, ”Bildirilen veya beyan edilen varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz” deniliyor. Barışın bozulma ihtimali yani incelenmeme güvencesinin kalktığı durumları da belirtelim. Yurtdışındaki gelecek varlıkların bildirime rağmen (üç ay içinde) gelmezse veya beyan edilen tutarlar üzerinden hesaplanan vergiler süresinde ödenmezse (yasada belirtilen diğer şartlar yerine getirilmezse) barış bozuluyor. Vergi incelenmesi yapılmayacağı güvencesi de kendiliğinden ortadan kalkıyor.