Günümüzde birçok çocuk hastalığı, aşıyla önlenebilir, bakteri enfeksiyonları antibiyotiklerle geçirilebilirken, ‘2. Tip Şeker Hastalığı’ ancak hastanın ya da hastalığa yatkın olanların özel çabasıyla önlenebilir:
Doğru beslenme,
Fiziksel etkinlik,
Kilo almaktan kaçınmak ve kilo vermek.
ABD’de 1990’dan beri bu hastalığa yakalananların sayısı arttı ve tedavi harcamaları yılda 100 milyar dolara ulaştı. En az 300 bini çocuk 15 milyon Amerikalı, ikinci tip şeker hastası.
Şeker hastalarının üçte biri hasta olduğunu bilmiyor. Pankreasın ensülin salgılayamadığı birinci tip şeker hastalığı gibi, pankreas salgısının kandaki şeker düzeyini düşürmeye yetmediği ikinci tip şeker de
körlük,
böbrek hastalığı,
sinirlerde hasar ve
kalp hastalığına yol açabiliyor.
Kimler yakalanabilir?
Tüm ırklarda üç temel risk grubu şunlar:
Yakın akrabaları arasında şeker hastası olanlar,
Gebelikte şekeri yükselen ya da dört buçuk kilonun üzerinde bebek doğuran kadınlar ve
Her yaştan aşırı şişman ve özellikle bel çevresi yağlanmış olanlar.
Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden endokrinolog Dr. Reza Yavari, karın bölgesindeki yağlanmanın ensülini etkisiz kılan hormonlar ve öteki maddeler salgılanmasına yol açtığını söyleyerek bu durumdakileri uyarıyor.
Orta yaşlarda şekere yakalanma riskinizi ölçmek istiyorsanız, belinizin genişliğini kalçalarınızınkine bölün. Sonuç kadınlarda 0.85’i, erkeklerde 1.0’i aşıyorsa, göbeği eritmeniz gerekiyor demektir.
Siz de yakalanırsınız
Gerçekte şeker hastalığına yakalanmak çok kolay. Dr Yavari, her gün harcadığından 100
kalori fazla alan bir insan, 10 yılda 50 kilo alır.
Ve başta gençler olmak üzere herkes bol kalorili ama besleyici değeri olmayan çikolata-şekerleme ve fast-food türü yiyeceklere yöneldiğinden yakabileceğinden fazla kalori alıyor. İnsanlar fiziksel etkinliklerden çok televizyon seyretmeyi ve video oyunları oynamayı yeğliyorlar.
Dr. Yavari’ye göre, 5-15 yaş grubu çocuklarda yürüyüş yapma ve bisiklete binme oranı 1977-1995 arasında yüzde 40 oranında düştü. Çocukların üçte birinden azı okula yürüyerek gidiyor.
Spor yapanların sayısı gittikçe azalıyor.
Şeker hastalığına yakalanma şansı en düşük olanlar zayıf, günde en az yarım saat orta ile hızlı arası fiziksel etkinliklere katılan ve bol posalı, ama şeker, yağ ve nişasta oranı düşük besinlerle beslenenler.
Sağlıklı kalma yolları
Çok önemli bir araştırmanın sonucuna göre, doğru beslenme, fiziksel etkinlik ve kilo kaybı, metformin ilacından (Glucophage) iki kat daha olumlu sonuçlar veriyor. 60 yaşın üzerindeki insanların yaşam biçimlerinde yapacakları değişiklik, ilaçlardan daha etkili oluyor. İnsanlar aile geçmişlerini, yaşlarını değiştiremezler, ama fazla
yemek ve hareketsizlikten kaçınarak şeker hastalığından korunabilirler.