Roma’da imparatorlara ayrılmış sır açılıyor: 2 bin yıllık Commodus Geçidi

Arkeolojik restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından açılan bu tarihi koridor, Kolezyum’un perde arkasına eşsiz bir bakış sunuyor.Tarihin derinliklerinden gelen bir geçit, Roma’da ziyaretçilere zamanda yolculuk yapma fırsatı sunuyor.

Roma İmparatorluğu döneminde Kolezyum’a imparatorların ve özel konukların gizlice girişini sağlamak amacıyla inşa edilen 2000 yıllık tünel, Commodus Geçidi, bu ay itibarıyla halka açılıyor. Arkeolojik restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından açılan bu tarihi koridor, Kolezyum’un perde arkasına eşsiz bir bakış sunuyor.

İMPARATORLUK SAHNESİNİN PERDE ARKASI

55 metre uzunluğundaki bu tünel, adını MS 177-192 yılları arasında hüküm süren İmparator Commodus’tan alıyor. Commodus, antik kaynaklara göre bu geçitte bir suikast girişimine uğramıştı. 

Modern sinemaseverler ise onu Gladyatör filminden hatırlayacaktır: Joaquin Phoenix’in canlandırdığı entrikacı imparator, Russell Crowe’un Maximus karakteriyle Kolezyum’da karşı karşıya gelirken, babası Marcus Aurelius’u öldüren figür olarak hafızalara kazınmıştı.

Gerçek hayattaki Commodus ise belki de filmdekinden daha acımasızdı. Herkül kılığına girerek gladyatör dövüşlerine katıldığı, zayıf savaşçıları ve hatta hayvanları öldürdüğü, Colosseum Arkeoloji Parkı kayıtlarına göre bir devekuşunun kafasını arenada kalabalığın önünde kestiği aktarılıyor.

GİZLİ GEÇİDİN KEŞFİNDEN RESTORASYONA UZANAN YOLCULUK

Commodus Geçidi ilk kez 1810-1814 yılları arasında Fransız kazıcılar tarafından ortaya çıkarıldı. Daha sonra 1874 yılında yeniden açılan, 1990’larda tekrar incelenen bu tünel, en kapsamlı restorasyonunu ise 2020-2021 yılları arasında geçirdi. Restorasyon sırasında tünelin tüm yapısı haritalandı, koruma altına alındı ve modern teknolojiyle yeniden hayat buldu.

ANTİK DUVARLARDA MİTOLOJİ VE EĞLENCE

Son restorasyon çalışmaları sırasında, yüzyıllardır biriken toz ve kir tabakaları özenle temizlendi. Lazer destekli aletlerle kırılgan sıvalar onarıldı ve duvarlardaki mermer kabartmalar gün yüzüne çıkarıldı. Bu sahneler arasında, eğlence tanrısı Dionysos’un hikâyesi, yaban domuzu avları, ayı dövüşleri ve akrobat figürleri yer alıyor. Bu detaylar, bir zamanlar Kolezyum’u dolduran gösterilerin canlılığını bugüne taşıyor.

ZİYARETÇİLERE EŞSİZ DENEYİM: “BİR İMPARATOR GİBİ YÜRÜYÜN”

Restorasyon projesine liderlik eden arkeolog Barbara Nazzaro, açılışla birlikte ziyaretçilerin adeta bir imparatorun gözünden Kolezyum’u deneyimleyeceğini belirtiyor:

“Bu geçit halka açıldığında, ziyaretçiler bir imparator olmanın nasıl bir şey olduğunu anlayacaklar.”

İtalya Müzeleri Genel Müdürü Massimo Osanna ise projenin sadece bir açılış değil, aynı zamanda bilimsel araştırma ve kültürel mirasın korunması açısından da "önemli bir dönüm noktası" olduğunu vurguluyor. Ziyaretçilere sunulan deneyim sadece fiziksel değil; dokunsal haritalar, video rekonstrüksiyonları ve bilgilendirici paneller sayesinde her yaştan ziyaretçiye hitap eden kapsayıcı ve erişilebilir bir anlatım sağlanıyor.

Ayrıca 2026 yılı için planlanan yeni arkeolojik kazılar, geçidin rotasını takip ederek onu gladyatörlerin kışlasına bağlamayı hedefliyor. Bu keşif, Kolezyum’un alt yapısına dair bilgileri daha da derinleştirecek.

CNN Travel'ın "A secret tunnel once used by emperors is opening beneath the Colosseum" başlıklı haberinden derlenmiştir.