Sebze ve meyveler vitamin deposu!
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 04, 2004 00:10
Sağlıklı beslenmek için meyveleri ve sebzeleri bilinçli seçmek gerek. Tükettiğimiz ürünler ne kadar taze ise o kadar çok vitamin alırız.
Meyve ve sebzeler parlak ve canlı olmalı. Solmuş veya sararmış yapraklar ürünün artık taze olmadığını gösterir. Saplar veya kökleri açık renkli ve nemli olmalı, eğer iyice kurumuşlarsa bayat olduklarını anlarız. En iyisi mevsimine göre sebze ve meyve tüketmektir. Çünkü her ürün mevsimi geldiğinde iyice olgunlaşır, dolayısıyla da daha besleyicidir.
Ayrıca turfanda ürünlere göre daha ucuzdur. Olgunlaşmamış meyve almak hiçbir zaman akılcı değildir. Mesela çilek, kiraz veya mandalina gibi meyveler evde beklerken de asla olgunlaşmazlar.
Sebzeler en fazla vitamin ve mineral içeren gıda ürünlerinin başında gelir. Kendinizi enfeksiyonlardan korumak istiyorsanız C vitamini içerikli sebzeler tüketmelisiniz. Patates, taze biber, maydanoz veya kıvırcık salata gerçek C vitamini deposudur.
Sevdiğimiz bir sebzenin tazesini bulamadığımızda dondurulmuş olarak da tüketebiliriz. Dondurma işlemi sırasında bakteri veya küf mantarı gibi en küçük organizmalar dondurucu şokla ‘uykuya yatırılmakta’, bu şekilde çoğalamaz ve bize zarar veremezler.
Ama kutularda ve kavanozlarda satılan sebzeleri önermeyiz. Çünkü yüksek derecede ısıtılması ve suya veya yağa yatırılması sırasında çok sayıda vitamin ve mineraller ölür.
İyice yıkayın
Meyve yoğun oranda suyla birlikte bedendeki iltihapları önleyen çok sayıda vitamin ve mineraller içerir. Birçok meyve bahçesinde böceklenmeye karış kimyasal ilaçlar kullanılmakta. Bu yüzden meyveleri yemeden önce iyice yıkamak gerekir.
Konserve olarak satılan meyveler veya meyve suları taze meyve kadar sağlıklı değildir. Çünkü genelde boyalı ve çok şekerlidirler. Ayrıca çok yüksek ısıda işlendikleri için önemli vitaminleri ve besleyici maddelerini kaybederler.
Kurutulmuş meyvede durum farklıdır. Gerçi meyve kuruyunca suyun dörtte üçü yok olur. Ama yine de sağlıklıdır. Örneğin kuru kayısı neredeyse tazesi kadar besleyici madde içerir. Fındık ve ceviz de meyve ailesine dahildir. Gerçi bunların içinde çok az su vardır ama bunun yerine diğer meyve türlerine kıyasla çok daha fazla karbonhidrat ve protein içerirler.
Gerekli bilgiler
Yorulduğunuz zaman karbonhidratlar bize enerji verir. Kaslarımızın ve hareketlerimizin güçlenmesi için protein almamız şarttır. İçindeki yüksek B6 vitamini oranı nedeniyle fındık sinirlere birebirdir. Düzenli olarak fındık yerseniz dikkat bozukluğunu önler ve sinirli olmazsınız.
Tahıl ürünleri de beslenmemizde çok önemli bir yer tutar. Bedenimizin neredeyse tüm ihtiyaçlarını tahılda bulabiliriz: B vitaminleri, mineraller, bitkisel protein ve karbonhidratlar. Tabii bunun için tahılın sağlıklı bir şekilde işlenmesi gerekiyor. En değerli besleyici maddeler kabuklarda ve özündedir.
Tam buğdayda kabuklar ayıklanmadığı için tüm besleyici maddeler korunur oysa beyaz un elde etmek için buğdayın dış kabukları ayıklanır, öğütülür, temizlenir ve kurutulur. Ve beyaz un ekmek yapımında kullanılır. Ama tam buğdaydan üretilen esmer ekmekler daha sağlıklıdır.
Ayrıca turfanda ürünlere göre daha ucuzdur. Olgunlaşmamış meyve almak hiçbir zaman akılcı değildir. Mesela çilek, kiraz veya mandalina gibi meyveler evde beklerken de asla olgunlaşmazlar.
Sebzeler en fazla vitamin ve mineral içeren gıda ürünlerinin başında gelir. Kendinizi enfeksiyonlardan korumak istiyorsanız C vitamini içerikli sebzeler tüketmelisiniz. Patates, taze biber, maydanoz veya kıvırcık salata gerçek C vitamini deposudur.
Sevdiğimiz bir sebzenin tazesini bulamadığımızda dondurulmuş olarak da tüketebiliriz. Dondurma işlemi sırasında bakteri veya küf mantarı gibi en küçük organizmalar dondurucu şokla ‘uykuya yatırılmakta’, bu şekilde çoğalamaz ve bize zarar veremezler.
Ama kutularda ve kavanozlarda satılan sebzeleri önermeyiz. Çünkü yüksek derecede ısıtılması ve suya veya yağa yatırılması sırasında çok sayıda vitamin ve mineraller ölür.
İyice yıkayın
Meyve yoğun oranda suyla birlikte bedendeki iltihapları önleyen çok sayıda vitamin ve mineraller içerir. Birçok meyve bahçesinde böceklenmeye karış kimyasal ilaçlar kullanılmakta. Bu yüzden meyveleri yemeden önce iyice yıkamak gerekir.
Konserve olarak satılan meyveler veya meyve suları taze meyve kadar sağlıklı değildir. Çünkü genelde boyalı ve çok şekerlidirler. Ayrıca çok yüksek ısıda işlendikleri için önemli vitaminleri ve besleyici maddelerini kaybederler.
Kurutulmuş meyvede durum farklıdır. Gerçi meyve kuruyunca suyun dörtte üçü yok olur. Ama yine de sağlıklıdır. Örneğin kuru kayısı neredeyse tazesi kadar besleyici madde içerir. Fındık ve ceviz de meyve ailesine dahildir. Gerçi bunların içinde çok az su vardır ama bunun yerine diğer meyve türlerine kıyasla çok daha fazla karbonhidrat ve protein içerirler.
Gerekli bilgiler
Yorulduğunuz zaman karbonhidratlar bize enerji verir. Kaslarımızın ve hareketlerimizin güçlenmesi için protein almamız şarttır. İçindeki yüksek B6 vitamini oranı nedeniyle fındık sinirlere birebirdir. Düzenli olarak fındık yerseniz dikkat bozukluğunu önler ve sinirli olmazsınız.
Tahıl ürünleri de beslenmemizde çok önemli bir yer tutar. Bedenimizin neredeyse tüm ihtiyaçlarını tahılda bulabiliriz: B vitaminleri, mineraller, bitkisel protein ve karbonhidratlar. Tabii bunun için tahılın sağlıklı bir şekilde işlenmesi gerekiyor. En değerli besleyici maddeler kabuklarda ve özündedir.
Tam buğdayda kabuklar ayıklanmadığı için tüm besleyici maddeler korunur oysa beyaz un elde etmek için buğdayın dış kabukları ayıklanır, öğütülür, temizlenir ve kurutulur. Ve beyaz un ekmek yapımında kullanılır. Ama tam buğdaydan üretilen esmer ekmekler daha sağlıklıdır.