Sağlık

Gündüz TEZMEN
Haberin Devamı

Ölçme tekniği

Yazının başında, tansiyon aletinin kola sarılan kısmının, dirsek önü çukurunu açıkta bırakacak sekilde sarılması gerektiğini belirtmiştim.

Aleti kola, bu şekilde sardıktan sonra, dirsek çukurunun gövdeye yakın olan tarafına üç parmağın ucuyla orta şiddette bastırıldığı taktirde, burada bir nabız bulunduğu tesbit edilir. İşte dinleme aletinin tambur kısmı, bu bölgeye konulur, ve hafifçe bastırılır.

Tansiyon aleti, 200 mm. civa basıncını gösterecek şekilde şişirilir. Eğer aletin otomatik olarak hava indirme sistemi yoksa, pompanın yan tarafındaki vida hafifçe gevşetilerek, saniyede 2 mm. basınç düşmesi sağlanır, bu arada, dinleme aletinden ses gelip gelmediğine dikkat edilir.

Nabız vuruşları olan Korotkoff seslerinin ilk duyulduğu sırada aletin ekranından okunan, ya da ibrenin gösterdiği rakam sistolik (maksimal=büyük) tansiyonu, seslerin kaybolduğu ya da çok hafiflediği sırada okunan rakam diastolik (minimal=küçük) tansiyonu gösterir.

Bu rakamlar belirlendikten sonra ölçüm tekrarlanmalıdır. Bu kez alet, belirlenmiş olan sistolik tansiyonun 20 mm. üstünde olacak şekilde şişirilir (örneğin, sistolik kan basıncı 150 mm. olan kişide, 170 mm.ye şişirmek gibi). Bu kez basınç indirme işlemi daha yavaş yapılmalıdır.

Elektronik aletlerde bu işlerin çoğunun, aletlere göre değişmekle birlikte, otomatik olarak yapıldığını söylemeye gerek yoksa da, ölçme işleminin en az iki kez peşpeşe yapılmasının gerekli olduğunu hatırlatmak isterim. Yazımın sonunda, kan basıncının devamlı değişebileceğini, bu değişmeler nedeniyle kuruntuya kapılmamak gerektiğini hatırlatmak isterim. Bir insan yorgun ya da sinirli olduğu sırada tansiyonunun yükselmesi doğaldır. Hatta efor sırasında tansiyonu yükselmeyen kişilerde bir sorun olduğu düşünülür. Bu nedenlerle bir kez yüksek tansiyon tesbit edilen kişiyi, ‘yüksek tansiyon hastası' olarak nitelemek yanlıştır.

Tedbir alınması gereken sınırı doktorunuzun belirlemesi şarttır.

Süt ürünleri

Temel yapısı açısından bakıldığında, diş de bir kemiktir. Böyle olunca, kemik sağlığı için önemli olan kalsiyum, diş sağlığı için de önem taşır. Ayrıca dişler çene kemiğinin içine gömülü olduğundan, eğer çene kemiğinde zayıflamalar olursa, dişlerin de dökülme ihtimali artacaktır. Bu nedenle süt ürünleri ön plana çıkar. Süt, yoğurt ve peynir, bu nedenle bol tüketilmesi gereken gıdalardır. Bu arada peynirin bir başka özelliğinden bahsedeceğim. Tüm karbonhidratlar (şekerli ve nişastalı gıdalar), ağızda bulunan bakteriler tarafından aside çevrilir. Bu asit de diş minesini eriterek diş çürüklerine neden olur. Oysa peynirin bu yönde koruyucu etki mevcuttur. Özellikle şekerli ve nişastalı gıdaların ardından peynir yenilmesi, diş çürüğünü önleyici etki yaratır. Süt ürünlerinin ve özellikle peynirin bu yönde yararlı etkisi bulunduğu için bol yenilmesini önermekle beraber, kolesterol yüksekliği sorunu olanlar için, süt ürünlerindeki yağa dikkat çekmek istiyorum. Böyle sorunu olanların, yağı azaltılmış süt ürünlerine yönelmeleri gerekir.

Diş sağlığı ve beslenme

Sağlıklı bir vücuda sahip olabilmek için dengeli beslenmek gerektiği, hemen herkesin bildiği ama pek uygulamadığı bir gerçektir. Diş sağlığı açısından da dengeli beslenmenin önemi büyüktür. Ülkemizde diş sağlığına ve temizliğine önem vermek, pek yaygın bir alışkanlık olmamakla beraber, konuya ilgi duyanlar açısından, beslenme ve diş sağlığı arasındaki ilgiye dikkat çekmek istiyorum.

Karbonhidratlara dikkat

Ağzındaki bakterilerin, karbonhidratlardan asit üreterek diş çürüklerine yol açtığını belirtmiştim. Bu durum özellikle, dişe sıvaşan nişastalı ve şekerli gıdalar için daha da önem taşır. Bu açıdan patates, pilav, makarna, bazı bisküviler ve şekerlemeler dikkat çekicidir. Diğer karbonhidratlarda 20-30 dakika kadar süren asit üretimi, sıvaşan gıdalarda çok daha uzun sürmektedir. Aynı şekilde, sık sık bir şeyler atıştıran kişilerde de diş harabiyeti gün boyu devam eder. Bunu önlemenin tek yolu her yemekten hemen sonra dişleri iyice fırçalamak ve öğünler arasında bir şeyler yemekten vazgeçmektir.

Yazarın Tüm Yazıları