Sağlık

Gündüz TEZMEN
Haberin Devamı

Pnömotoraks, akciğerin sönmesi demektir

Bir süre önce yayınlanan bir yazınızda, pnömotoraks denilen akciğer hastalığı bulunanların, uçak kabinindeki ani basınç değişikliklerinden etkileneceğini belirtmiştiniz. Ben yaklaşık 1 ay önce ‘spontan pnömotoraks’ teşhisi ile hastaneye yatırıldım, ciğerime tüp takılarak tedavi edildim. Bu işlemi yapan doktor, olayın bir hastalık olmadığını, akciğerdeki patlamanın, şiddetli darbe, öksürük gibi nedenlere bağlı olarak gelişebileceğini belirtmişti. Şimdi burada bir çelişki var, bu olay, sizin belirttiğiniz gibi bir hastalık mıdır, yoksa doktorun dediği gibi, değil midir? Şu anda sağlığım yerinde, ama tekrarlama ihtimalinden korkuyorum.

C. Ümit / ANKARA

Aslında ortada bir çelişki yok. Uçak yolculuğunun riskleri ele alınırken, pnömotoraks konusu kısaca geçmek zorunda olduğu için sizde bir karışıklığa neden olmuş. Bu konuda vereceğim açıklayıcı bilgilerden sonra aydınlığa kavuşacağınızı sanıyorum. Pnömotoraks, akciğeri dıştan saran zarlar (plevra) arasına herhangi bir nedenle hava girmesine verilen addır. Normal koşullarda bu zarlar arasında hava olmadığı için negatif bir basınç vardır. Göğüs kafesinin yapısı ve bu negatif basınç dolayısıyla akciğerler, içi hava dolu bir halde durabilirler. Nefes alırken göğüs kafesi, kaslar yardımıyla genişlediği için, akciğer de genişler ve nefes borusundan hava girer. Nefes verirken, göğüs kafesi biraz sıkışacağı için ciğerlerdeki hava da çıkar.

Eğer herhangi bir nedenle akciğerlerde ya da göğüs duvarında bir delik açılırsa, ciğerleri saran zarlar arasına hava girer ve negatif olması gereken basınç artar. Bu da ciğerin genişleyip hava dolmasına engel olacağı için, bu taraftaki akciğer büzüşür. Bu sırada hasta, sadece sağlam taraftaki ciğerle solunum yapar.

Pnömotoraks’ın tedavisinde, bu olaya neden olan delik kapatılıp, ciğeri saran zarların arasına ulaşan bir hortum sokulur. Bu hortumun dışta kalan ucu, havayı yavaş olarak boşaltan bir sisteme bağlanır. Hava boşaldıkça, ciğer yavaş yavaş genişleyerek normal durumuna gelir.

Büyük bir kaza olmadan akciğerin kendiliğinden (spontan) ya da öksürük gibi hafif etkilerle patlaması ciğerin normal yapıda olmadığını gösterir. Çoğu zaman, büllöz amfizem adı verilen akciğer hastalığı, arasıra tekrarlayan pnömotoraksa neden olur. Bu hastalıkta, akciğer dokusunun içinde değişik büyüklüklerde baloncuklar vardır. Öksürük, ıkınma, ağır kaldırma, çarpma gibi aşırı olmayan etkiler bile, bu baloncuklardan birinin patlamasına neden olabilir. Uçak yolculuğu sırasında, kabin basıncını ayarlayan sistemlerin bozulması gibi hallerin de bu açıdan risk getireceği düşünülmektedir.

Pnömotoraksın tekrarlama ihtimalini öğrenebilmek için, tedavi sonrası, tercihan bilgisayarlı tomografi çektirerek ayrıntılı tetkik gerekmektedir.






 








Yazarın Tüm Yazıları