Sağlık

Gündüz TEZMEN

Kanser, köşeye sıkışıyor

Çağımızın en ürkütücü hastalıkların biri ve belki en en başta geleni olan kanser, tıp bilimindeki gelişmeler karşısında giderek köşeye sıkışıyor. Geçtiğimiz günlerde Amerikan Sağlık Bakanlığı’na bağlı Kanser Enstitüsü’nün yaptığı değerlendirmede, kanserin giderek daha kolay tedavi edilen bir hastalık haline geldiği ortaya konuldu.

Son 25 yılda neler oldu ?

Son 25 yıllık gelişmeler çok önemli boyutlarda. Sadece 1991 ile 1995 yılları arasında, kanserden ölüm oranı yüzde 2.6 azaldı. Bu orana akciğer, prostat, testis, meme ve kalınbağırsak kanseri gibi önemli kanser türleri de dahil.

25 yıl önce, çocukluk çağı kanserlerinde ömür, haftalar ve aylarla ifade edilirken bugün için tedavide başarı oranı yüzde 70’lerin üstüne çıktı. Hodgkin hastalığı ve testis kanseri gibi türler artık ‘tedavi edilebilen hastalıklar’ arasına girdi.

İnterferon ve interlökin gibi biyolojik tedaviler ve bağışıklık sistemini güçlendiren aşılar, vücudun kendini toplamasına, kanser ilaçlarının yan etkilerinin daha hafif olmasına yardım ediyor. Meme, kemik ve prostat gibi organlarda ameliyatlar daha sınırlı alanlara yöneldi. Meme ve kalınbağırsak kanserlerinde ilaç tedavileri daha da gelişti.

Son zamanlardaki en büyük gelişme, kanser biyolojisini kökten tanımak oldu. Genlerin kanser oluşumundaki ve tedavisindeki etkileri ortaya konuldu. Bu sayede kanserin önlenmesinde, erken teşhisinde ve tedavisinde büyük aşamalar katedilmeye başlandı.

Genlerin önemi

Kansere eğilimin genetik (kalıtsal) olduğu bilinmekte. Kanserin önlenmesi, tanınması ve tedavisinde stratejiler geliştirilmesi, sorumlu genlerin özelliklerinin bilinmesine bağlıdır. Yapılan çalışmalarda, sorumlu bazı genler oraya konuldu. Böylece, kanserin erken teşhisi ve etkili tedavisi yolunda önemli aşamalar katedilmeye başlandı.

Çocuk kanserlerinde aşamalar

Son 25 yılda çocuk kanserlerinin tedavisinde çok büyük aşamalar katedildi. 70’li yılların başından bu yana ölüm oranı yüzde 57 azaldı. Tedavi ile tamamen düzelme oranı tüm kanser türlerinin ortalaması olarak yüzde 72’lere vardı. İlaçların geliştirilmesi, sağlam dokuların zarar görmesini engellerken, kemik iliği naklinin gelişmesi ile lanfoma gibi hastalıklarda, vücuttaki tüm kanserli hücreleri yok edecek dozlarda ilaç uygulanabilmesini mümkün kılmaktadır.

Devam edecek

---