Pekin: Bisiklet kent

Bisiklet; belki hepimizin çocukluk rüyası. Sizin olmasa da benim çocukluk yıllarımın en büyük hayali. Belli dönemlerde hayatımıza girip bizimle beraber olan fakat sonrasında kentsel yaşamının kargaşası içerisinde terketmek zorunda kaldığımız sevgili. Dünyanın en hızlı büyüyen ve gelişen ekonomisine sahip olan ve süratle değişen ve kentleşen Çin'de ise değişmeyen tek şey bisiklet. Bisiklet ve Çinli, birbirinden ayrı düşünülemeyecek iki olgu. 12 milyon insanın yaşadığı Başkent Pekin'de resmi kayıtlara göre 8 milyon bisiklet var. Ama bisiklet dediysem, öyle hemen aklınıza iki tekerlekli, standart bisikletler gelmesin. Pekin sokaklarında bisiklet adı altında her türlü şeyle karşılaşabilirsiniz. Bir sokak başında açık hava lokantası olarak rastladığınız bisikleti, biraz ilerde gazete bayii veya meşrubat satıcısı olarak görebilirsiniz. Kentin tüm kargaşası ve düzensizliği içinde bisikletlerin ayrı bir yeri var. Bisikletler insanı çıldırtan karmaşık ve gürültülü Pekin adeta geçiş üstünlüğüne sahipler. Tüm diğer sürücüler kendilerini bisikletlilere göre ayarlamak zorundalar. Önce bisikletler sonra diğer araçlar. Bisikletin bu kadar yoğun olduğu bir kentte, kaza sayısı ise inanılmayacak kadar az. 8 milyon bisikletlinin gezindiği trafik

içinde kazanın olmaması Pekinliler'in en büyük onur kaynağı. Kendilerini çok iyi sürücü olarak tanımlayan Pekinliler, başka bir ülkede bu kadar çok bisiklet olması durumunda her gün yüzlerce kişinin bisiklet kazalarında öleceğini iddia ediyorlar.

Sokak başında gazete satan yaşlı bir kadın, bisikletin nimetlerinden yararlanıyor. Yük taşımada kendisine yıllarca hizmet eden bisikletinin römorkunda yaptığı küçük değişikliklerle bisikletini gazete tezgahı haline getirmiş. Çin'de yayınlanan gazete ve dergilerin sayı ve çeşitlerinin az olması ise işini daha da kolaylaştırmış. Bütün yayınları bisikletinin üzerine monte ettiği iki tahta çubuk sayesinde sergileyebiliyor. Bulunduğu yere yeteri kadar müşteri gelmemesi ise hiç önemli değil. Biraz daha bekliyor. Eğer yine gelen giden yoksa basıyor pedala başka sokak başına. Müşteri ona gelmiyorsa o müşteriye gidiyor. Bir bisikletle ne taşınır ki demeyin. Bisikletinizde biraz değişiklik yaparak onu küçük bir kamyonet gibi kullanabilirsiniz. Mesela yaşlı bir Çinli Pekin pazarında satacağı taze sarımsakları yüklemiş bisikletine götürüyor. Yükü ağır, biraz yorulmuş gibi görünüyor ama bunlar onun için önemli değil. Sonuçta nakliye parası vermeden malını bir yerden bir yere götürebiliyor. Trafik sorunu mu? O hiç umurunda değil, kendisini bekleyen araçlar nasıl olsa bir yolunu bulup, onu geçmeyi başaracaklar. Yapamazlarsa o da onların sorunu biraz daha beklerler. Kentin her sokağında bisiklete rastlandığı gibi havaalanında da aynı görüntü var. Apronda ikmal bekleyen uçakların küçük ihtiyaçları bile römorklu bisikletle taşınarak karşılanıyor. Bisikletlerle uçağın altına kadar giren görevliler taşıdıkları malzemeyi uçaklara aktarıyorlar.

LOKANTA ROLÜ YAPIYOR

Adı bisiklet, ama aslında bir lokanta. Lokanta rolü yapan bisiklet demek daha doğru. Mao döneminde bir iplik fabrikasında işçi olarak çalışan Bayan Tung küçük bisikletini gezici lokanta haline getirerek kendi işinin patronu olmuş. Evde hazırladığı yemekleri bisikletinin arkasına monte ettiği römorkta sergileyen Tung yoğun alışveriş merkezlerinde yol kenarında kendisini bekleyenlere hizmet veriyor. En büyük hayali ise bir gün motosiklet alıp lokantasını motorize hale getirebilmek.

SEKİZ MİLYON BİSİKLET

Çoluk çocuk bir yerlere mi gidilecek. Bisikletemobil hizmetinizde. Bisikletemobil otomobil alamayan Çinlilerin bisikletten bozma taşıt araçlarına verdikleri ortak isim. Her çeşiti ve rengi var ister bir kişilik yaptırın ister aile boyu. Bisiklet ve Çinli, birbirinden ayrı düşünülemiyor. 12 milyon insanın yaşadığı Başkent Pekin'de resmi kayıtlara göre 8 milyon bisiklet var. Her türlü iş için kullanılan, akla gelmeyecek binbir çeşit bisiklet.