‘Oy ve Ötesi’ uyarıyor: Sandığına ve oyuna sahip çık

Türkiye’de neler oluyor? Sürece nasıl katkıda bulunabiliriz? Neresinden tutabiliriz? Biz n’apabiliriz? Bir, bunu sadece soranlar var, bir de elini taşın altına koyanlar! İşte “Oy ve Ötesi” öyle bir organizasyon. Çözüm için çoktan harekete geçtiler bile. Özellikle de, “Y kuşağı gençleri”ni, bilinçlendirmek, bilgilendirmek ve oy vermeye teşvik etmek için kurulmuş bir organizasyon. İsteyenler, “gönüllü sandık gözetmeni” de olacak. Amaçları, İstanbul’daki 33 bin sandığa gözetmen dikmek ve seçimlerin şeffaf bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak... Hiçbir siyasi partiden ve kurumdan destek almıyorlar, tamamen gönüllülük esasına dayalı. Modern, yeni ve yaratıcılar... Daha ne olsun!

Sizi tanıyabilir miyiz?
-İsmim Sercan Çelebi. Alman Lisesi mezunuyum. Yale Üniversitesi’nde ekonomi ve uluslararası ilişkiler okudum. “Oy ve Ötesi”nin 7 kişilik kurucu ekibinden biriyim...

Nasıl bir araya geldiniz?
-Biz zaten arkadaşız. Hepimiz İstanbul’da yaşıyoruz. Herhangi bir siyasi parti bağlantımız yok. Bir kısmımız profesyonel, bir kısmımız şirket sahibi. Şimdi de işimizden gücümüzden feragat ederek “Oy ve Ötesi”yle ilgileniyoruz.

Nedir “Oy ve Ötesi”?
-Y kuşağı gençlerini, 2014 yerel seçimleri konusundan bilgilendirmek ve bilinçlendirmek için kurulmuş bir organizasyon.

Nerden çıktı? Niye böyle bir şey yapma ihtiyacı duydunuz?
-Gezi sürecinden sonra, elimizi taşın altına koymadan hiçbir şeyin değişmeyeceğini anladık. Aramızdaki sohbetlerde, “Biz n’apabiliriz?” demeye başladık, “Sürece nasıl katkıda bulunabiliriz? Neresinden tutabiliriz?” Sonunda da, “Oy ve Ötesi”ni hayata geçirmeye karar verdik.

Hedeflediğiniz nedir...
-Daha fazla insanı sandığa göndermek! Son seçimlerde İstanbul’da 8.8 milyon seçmenin, 1.6 milyonu ya sandığa gitmedi ya da geçersiz oy kullandı. Bu da yaklaşık oyların yüzde 20’si ediyor ki, vahim ki ne vahim! Üstüne yeni oy verecek 600-700 bin genç seçmeni de ilave ederseniz, ciddi bir rakam ve ciddi bir problem çıkıyor orta. İşte bu kitlenin sandığa yönlendirilmesi ve bilinçlendirilmesi gerekiyor. Bir de tabii, “Kimdir bu adaylar? Aday oldukları il ve ilçelerle ilgili ne planları var? Nasıl bir geçmişleri, aile hayatları var? Bugüne kadar ne söylemişler, ne yapmışlar?” Bu konuda da insanları bilgilendirmek istiyoruz. Partilerden adayları kesinleştikten sonra, her adaya, 3 tane standart soru sormayı amaçlıyoruz. Tamamen karşılaştırılabilir formatlarda 2 dakikalık videolarını çekmek istiyoruz. Onları tanımak ve tanıtmak için...

Çektiğiniz videoları sosyal medyada mı paylaşacaksınız...
-Evet çünkü yeni jenerasyon hayatı oradan takip ediyor.

Peki bu sandık gözetmenliği neyin nesi?
-Oyların doğru sayılması da “Oy ve Ötesi”nin hedeflerinden biri. Yaklaşık 33 bin sandık var İstanbul’da. Bu 33 bin sandığın başına, 33 bin tane gönüllü göndermeye çalışıyoruz. 3 haftada 3500 gönüllüye ulaştık. Anlayacağınız çok hızlı ilerliyoruz! Çabamız, Mart 2014 seçim sonuçları açıklandığında, insanların kafasında seçimlerin şeffaflığıyla ilgili hiçbir tereddüt kalmaması için...

Geçmişteki oy sayımlarında usulsüzlükler yapıldığını mı düşünüyorsunuz?
-“Hile yapılmıştır, çuvallar uçmuştur, kaybolan oylar vardır” gibi şey söyleyemiyoruz, çünkü ortada kanıt yok. Kesinlikle geçmişle hesaplaşmak gibi bir derdimiz de yok. Ama en azından bu seçimlerde biz, tamamen bağımsız ve ideolojilerden uzak bir organizasyon olarak şöyle diyebilmeyi istiyoruz: “Bu seçimlerde sonucu etkileyecek herhangi bir yanlış uygulama olmamıştır. İşte bizim saydığımız oy sonuçları, işte YSK’nin sonuçları... Birebir örtüşüyor...”

YOKSA HÂLÂ MUHTARINIZA GİTMEDİNİZ Mİ? İSMİNİZİ KONTROL ETMEDİNİZ Mİ?

Bu röportajı okuyanlar hâlâ bağlı oldukları muhtara gitmemişlerse, şu andan itibaren neler yapmalılar?
-Mutlaka muhtarlıkta asılı olan seçmen listelerinde, isimlerinin olup olmadığını kontrol etmeleri gerekiyor. Ayrıca tanıdıklarının isimleri var mı, ona da bakmaları gerekiyor. Bazen hiç tanımadığınız kocaman bir aileyle karşılaşıyorsunuz. Eksik ya da fazla gördükleri isimler varsa ya muhtarlıklara ya da İlçe Nüfus müdürlüklerine bildirmeleri gerekiyor. Seçmen listeleri 23 Ocak’a kadar orada asılı olacak. 23 Ocak’a kadar itiraz edebilirler.

“Oy ve Ötesi” olarak ne kadar geniş bir kitleye ulaşabiliyorsunuz?
-Facebook sayfamızı takip eden 20 bin kişi var, Twitter’da benzer bir takipçi kitlemiz var. Ama insanlar bizim bir şey yapmamıza gerek kalmadan, bu organizasyonu sahiplendiler ve birbirleriyle paylaşıyorlar. Çok güzel mikro projelerimiz de oldu. Sabancı Üniversitesi öğrencileri, üniversitelerinden otobüs kaldırarak, kütüğü başka yerlerde olan arkadaşlarını İlçe Nüfus Müdürlüğü’ne götürüyorlar. Çocuklar, kütüklerini üniversitenin olduğu yere alacaklar ve oylarını orada kullanacaklar. Işık Üniversitesi’yle de benzer bir çalışmamız var. Bahçeşehir Üniversitesi, Marmara Üniversitesi de konuya çok ilgi gösteriyor. Canavar gibi çocuklar var ve işi sahiplendiler!

SİZ DE SANDIK GÖZETMENİ OLABİLİRSİNİZ

Nasıl gözetmen olunuyor? Ne yapmak gerekiyor?
-Seçim ve sayım sürecine iki türlü katılabiliyorsunuz. Sandık görevlisi olabiliyorsunuz, bir de sandık gözetmeni. Görevli olmak için parti üyesi olmanız gerekiyor. “Oy ve Ötesi” sadece gönüllü sandık gözetmenliği altyapısını sağlıyor. Yapmanız gereken oyveotesi.org’a girip, “Sandık gözetmeni olmak istiyorum” linkini tıklayıp, oradan gerekli bağlantı bilgilerini paylaşmak ve bir ilçe tercihi yapmak. Sonra biz, ilçeler ve sandıklar bazında görevlendirmeyi yapacağız...

Peki ya görevliler, gönüllülere “Sizin burada ne işiniz var!” diye kötü kötü bakarsa...
-Hayır, böyle bir hakları yok. Yüksek Seçim Kurulu ve partilerle bunu konuştuk. “Sandık müşahitliği”, Yüksek Seçim Kurulu tarafından resmen tanımlanmış bir görev. “Sandık müşahitleri”nin hem oylar kullanılırken, hem de sonrasında oylar sayılırken, resmi olarak orada bulunma hakları var. İtiraz hakları da. Kendilerine vereceğimiz yaka kartlarıyla orada bulunup, her şeyi izleyebilecekler...

PARALEL SAYIM

Sizce bu yerel seçimler daha temiz ve şeffaf mı olacak?
-Kesinlikle! “Paralel sayım” çok kuvvetli bir enstrüman...

Ne demek “paralel sayım”?
-Sandık gönüllülerimiz, kendi sandıklarından çıkan sonucu, özel cep telefonlarına girecek ya da bilgisayarlarından girebilecekleri bir şifreyle “Oy ve Ötesi” merkezine gönderecekler. Dolayısıyla, seçim gününün gecesinde, “Oy ve Ötesi”nde de İstanbul’un seçim sonuçları olacak. Gönüllülerimiz, o mazbataları, yani sonuç kayıt tutanaklarını fotoğraflayarak, kayıt altına alacaklar. Açıklanın sonuçlarla, “Oy ve Ötesi”ndeki paralel sayım sonuçları arasında, sonuca yönelik bir fark olursa, biz bunun takipçisi olup, gerekli yerlere raporu sunacağız.