×
‘ORMAN VİLLALARLA DOLACAK’
Büyükşehir yasasıyla Darlık köyünün işgallerle betona gömüldüğünü, son kararın da bunları legal hale getirdiğini kaydeden Türkiye Ormancılar Derneği (TOD) Başkanı Hüsrev Özkara, aynı sorunun Ömerli Barajı nedeniyle Esenceli köyünün taşınmasıyla yaşanacağını söyledi. Kararla Esenceli’nin en verimli Şile ormanlarının ortasına taşınacağını, 16 hektara yapılacak konut, elektrik, su, doğalgaz hatları için ormanın kesileceğini öngören Özkara, “Ormanın içine dinamit koymak anlamına gelen bu karar hem kanunlara hem Anayasa’ya aykırı. Yürütmenin durdurulması ve iptali için dava açıyoruz” dedi.
Hüsrev Özkara, köylerin orman bölgesine değil, askeriyenin boşalttığı alanlara taşınması önerisinde bulundu.
TÜRKİYE’de 2023’te otobüs kazalarında ölen kişi sayısı 2022 yılına göre yüzde 55 oranında artarak 148’den 230’a yükseldi. Türkiye’de otobüslerde hız sınırlayıcı sistemlerin 20 yıldır zorunlu olduğunu ama merdivenaltı atölyelerde bunların devre dışı bırakıldığını anlatan Trafik Kazalarını Önleme Derneği Başkan Yardımcısı, trafik güvenliği uzmanı, makine yüksek mühendisi Alpay Lök, ofisinin yanındaki otobüs tamircisinde çektiği bir fotoğrafı paylaştı. Lök, yerde bir mukavva, üzerinde katlanmış bir battaniye ile iki yastığın olduğu fotoğraf için “Bu şartlarda uyuyan sürücü ne kadar dinlenebilir? Günlük uykusunu otelde ya da evinde uyumalıdır. Otobüsün içinde, bagajında değil. Yerde mukavva üzerinde hiç değil” dedi.
Lök şunları söyledi: “Araç muayenesinde bu görülüyor ve ‘hafif kusur’ sayılıyor. Oysa ‘ağır kusur’ sayılmalı. Ankara’daki kazada aracın hızı yüksek gibi, şoförün de uyuduğu tahmin ediliyor. Hız sınırlayıcılar devre dışı bırakılmış mı? Mesela kritik hatlara 2016 ve üzeri model otobüsler zorunlu kılınmalı. 2016 ve üzeri modellerde güvenlik sistemi üst düzeyde oluyor. Kazadaki araç 2016 model ve üzeri bir otobüs olsaydı ve hız kesici, gelişmiş fren sistemleri devre dışı bırakılmamış olsaydı şoför uyusa bile otobüs kendisi fren yapardı ve bu kaza olmazdı.”
Alpay Lök
HIZ VE UYKUSUZLUK SORUNU
Lök, otobüs yolculuğunda hedefin ‘sıfır ölüm’ olması gerektiğini vurgularken alınması gereken önlemleri 6 maddede şöyle sıraladı:
“1- Otobüslerde fabrika çıkışı takılı ve 100km/h hıza ayarlı, hız sınırlayıcı donanımların ve elektronik denetim sistemlerinin (ADAS, AEBS, ESP, AdBlue, takograf) merdivenaltı atölyelerde sabunlama ve iptalleri önlenmeli. Merdivenaltı tamirhanelerde hız sınırlayıcılar devre dışı bırakılıyor. Böylece otobüslerin hızları 150-160 km/h’e çıkabilir duruma getiriliyor ki şoförler mesai süreleri içinde daha fazla sayıda sefer yapabilsin. Buna ağır cezalar getirilmeli ve araç muayenesinde ‘hafif kusur’ değil, ‘ağır kusur’ sayılmalı. 2- Sürücü takograflarının değişimi önlenerek, mevzuattaki mesai süreleri ve izin kurallarına uyumları sağlanmalı. 3- Sürücüler günlük uyumalarını, haftalık izinlerini otobüs bagajında değil, evlerinde ya da otel odasında yapmalı. 4- Araç muayenesi AB seviyesinde (2014/45/EC) olmalı ve arıza tespit cihazı (OBD) kullanılmalı. 5- Şehirlerarası otobüsler Almanya’da uygulandığı gibi, üçü sökme/takmalı ek muayene (SP) olmak üzere, yılda dört kez muayene edilmeli. 5- Yolculara emniyet kemeri zorunluluğu takip edilmeli. 6- Kışın otobüslerin tüm tekerlerinde üç tepeli dağ içinde kar tanesi (3pmsf) logosu olan kış lastiği zorunlu olmalı.
BİLİRKİŞİ UYARDI: SÜRÜCÜNÜN SON 28 GÜN VERİLERİ İNCELENMELİ
- MAHKEMELERDE bilirkişi olarak da görev yapan, elektronik mühendisi, takograf uzmanı Bilal Yeşil, Ankara’daki kazanın nedeninin anlaşılması için sürücü kartı olan takograf verilerinin 28 günlük kaydının çıkarılması gerektiğini söyledi. Yeşil, “Bu sürücü en son ne zaman dinlendi? Dinlenmesi yeterli miydi? Belki o hafta dinlendi ama önceki haftalarda dinlenmedi ve birikmiş yorgunluğu vardı. Bu nedenle son birkaç güne değil, 28 günlük takograf kaydına bakılmalı. Sürücü yorgunsa yoldaki ve çevredeki riskleri değerlendiremez. Ya da çok hızlıdır, görmüştür ama kaçınamamıştır. Takograf verileri indirilerek analizi gerekir” dedi.
TİCARET Bakanlığı, son dönemde internet üzerinden yapılan yurtdışı alışverişleri durdurmak üzere sert fren yaptı. Resmi Gazetede yayımlanan kararla yurtdışından posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gümrüksüz alışveriş yapma sınırı 150 Euro’dan (5 bin 400 TL) 30 Euro’ya (bin 80 TL) düşürüldü. Söz konusu limitler dahilinde ürünlerden alınacak vergi miktarı da AB ülkeleri için yüzde 50, diğer ülkeler için yüzde 100 oranında artırıldı. Böylece gençlerin en çok tercih ettiği ve yurtiçinde ‘pahalı’ olan marka spor ayakkabılar başta olmak üzere birçok ürün için fiyat avantajı bitmiş oldu. Bir başka ifadeyle TEMU, Amazon, Shein gibi sitelerden alışveriş devri büyük ölçüde kapandı. Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın Kayseri’den işaretini verdiği kararın Çinli TEMU ve ABD’li Amazon’u durdurmak için alındığı yorumları yapıldı.
Dünkü kararla posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla yurtdışından alışverişe iki sert önlem geldi.
Bunlardan birincisi vergisiz alışveriş sınırı yüzde 80 oranında düşürüldü. Yani 150 Euro’dan (5400 TL) 30 Euro’ya indirildi. İkincisi siparişler AB ülkelerinden geliyorsa bunlara uygulanan vergi oranı yüzde 20’den yüzde 30’a çıkarıldı. Diğer ülkelerden (Çin, ABD, Hindistan gibi) gelenlerin vergisi ise yüzde 30’dan yüzde 60’a yani iki kat oranında artırıldı.
Yeni kararla vergisiz alışveriş sınırı 30 Euro’ya inerken; ödenen vergi TEMU, Shein benzeri ABD, Çin, Singapur gibi ‘diğer ülkelerden’ geldiğinde oran yüzde 30’dan yüzde 60’a çıktı. AB ülkelerinden gelenler içinse bu vergi oranı yüzde 20’den yüzde 30’a yükseldi.
MARKA AYAKKABI ÖNE ÇIKIYORDU
Türkiye’de gençler bu siteleri özellikle fiyatları 7 bin liraya kadar uzanan bazı spor ayakkabıları alabilmek için tercih ediyordu. Yurtiçi mağazalarda denedikten sonra ayakkabıyı sipariş veren gençler, fiyatı 3 ila 4 bin liraya indirmiş oluyordu. Ancak yeni kararla bu tür siparişler imkânsız hale geldi.
Söz konusu karar için yürürlük tarihi ‘yayımı tarihinden’ 15 gün sonra olarak belirlendi. Dolayısıyla 6 Ağustos’ta yayımlandığı için 21 Ağustos’tan itibaren yürürlüğe girecek.
Bakan Abdulkadir Uraloğlu toplantıya ilişkin X’te yaptığı paylaşımında “Taleplerimizin karşılanması hususunda gereğini yapacaklarını umuyor; olumlu gelişmelerin olmasını bekliyoruz” yazdı. Uraloğlu, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleşen Kabine Toplantısı sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada da “Tam istediğimiz sonucu almış değiliz, takip ediyoruz, aktif olarak görüşüyoruz. Bugün bir ilerleme olacağını düşünmüyoruz” diye konuştu.
LİSTE VERİLDİ
5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Yasası’nın 8. maddesinde sayılan suçlarla ilgili BTK Başkanı’nın re’sen erişim engeli getirme yetkisi bulunuyor. Instagram’a da kullanıcılarının bu suçlarla ilgili yaptıkları paylaşımları, BTK’nın uyarısına rağmen kaldırmaması nedeniyle erişim engeli getirildi.
BTK, katalog suçlara giren Atatürk’e hakaret, çocuk istismarı ve cinsel suçlar; fuhuşa, kumara, uyuşturucuya özendirme, toplumsal hassasiyetlere aykırı görüntüler gibi bir dizi paylaşımı içeren listeyi Instagram’a sunarak, bunların eksiksiz kaldırılması halinde yeniden erişime açılacağını bildirdi. Aksi halde erişim engelinin devam edeceği vurgulandı.
İŞTE O SUÇLAR
BTK Başkanı’nın 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Yasası’nın 8. maddesinde sayılan suçlarla ilgili re’sen erişim engeli getirme yetkisi bulunuyor. Bunlar ‘intihara yönlendirme, Çocukların cinsel istismarı, Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, Sağlık için tehlikeli madde temini, müstehcenlik, fuhuş, kumar oynanması için yer ve imkân sağlama, Atatürk aleyhine işlenen suçlar’ olarak sıralanıyor.
Emlakta yeni dönem 15 Eylül’de başlıyor. Ticaret Bakanlığı, konut satışında ‘doğrulanmış ilan’ dönemini açıyor. Vatandaş ya kendi konutunu kendi satacak ya da emlakçıya e-Devlet üzerinden yetki verecek. Böylece satmadığınız evinizi ilanda görmeyecek, hiçbir emlakçı yetkisi olmadığı evi ilana koyamayacak. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, vatandaşın kendine ait konutu yine ilana koyabileceğini söyledi. Ancak konutun emlakçı aracılığıyla satılmak istenmesi halinde emlakçıya e-Devlet üzerinden yetki verilmesinin gerekeceğini duyurdu. Bolat, “Böylece ilan sitelerinde gördüğünüz ilanların hiçbiri katakulli ya da tüketiciyi aldatmaya yönelik olmayacak” dedi. Bakan Bolat, son dönemde başta gençlerden olmak üzere ucuzluğu nedeniyle büyük ilgi gören Çinli e-ticaret sitesi Temu’ya yönelik önlemleri çok yakında açıklayacaklarını söyledi.
KONUT SATIŞINDA YENİ DÖNEM
Bakan Bolat, Kayseri Ticaret Odası’nda cuma günü düzenlenen temmuz ayı ihracat verileri açıklamasının ardından yapılan sohbet toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Otomotiv ve emlak sektöründe fahiş fiyatların ortadan kalkması için aldıkları önlemleri anımsatan Bolat, otomotivde 6 ay 6 bin kilometre ikinci el satış düzenlemesini 31 Aralık 2024’e kadar uzattıklarını söyledi. Konut satışlarında 15 Eylül’de yeni bir düzenlemenin başlayacağını belirterek “Emlakta, ilan sitelerinde doğrulanmış ilan dönemine geçilecek. Böylece ilan sitelerinde gördüğünüz ilanların hiçbiri katakulli ya da tüketiciyi aldatmaya yönelik olmayacak. Konut satacak kişi e-Devlet üzerinden gayrı menkulünü seçerek emlakçıyı yetkilendirecek, yetkilendirilmiş emlakçılar bu satışlara aracılık edecekler” dedi. Bakan Bolat, otomotiv sektöründe de Eylül ayının sonlarında yeni bir düzenlemeyi getireceklerini belirterek, “Önce emlakı yayınlayacağız, kısa bir süre sonra, 1-2 hafta sonra da otomotiv için” diye konuştu.
Son dönemde ucuz fiyatlarıyla gençler başta olmak üzere tüketiciden büyük ilgi gören, gümrüklü gümrüksüz satışlarıyla dikkat çeken e-ticaret sitesi Çinli Temu’ya ilişkin bir soru üzerine ise Bolat, “Konunun çok yakın takipçisiyiz ve çalışıyoruz, gerekli kararları da aldık tedbirler anlamında, çok yakında göreceksiniz” dedi.
FİYATLARDA DURAĞANLAŞMA
Bakan Bolat, tüm sektörlerde yaşanan fahiş fiyatlarla ilgili, “Şu anda birçok sektörde talep geri çekiliyor. Haziran ayından bu yana fiyatlarda bir durağanlaşma, stabil bir durum var. Kırmızı et, tavuk eti, süt ürünleri de dahil olmak üzere ki en temel ürünler olarak birçok üründe var bu” değerlendirmesinde bulundu.
‘SAHTE İLANLA KİRA ARTIŞI’ ÖNLENECEK
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), katalog suçlara aykırı hareket ettiği gerekçesiyle 2 Ağustos Cuma günü Instagram’a erişim engeli getirdi. Kararın üzerinden 48 saat geçmesinin ardından gözler BTK’nın karara ilişkin mahkeme kararı getirip getirmeyeceğine çevrildi. Ancak BTK’nın katalog suçlara ilişkin engelleme kararları için mahkeme kararı aranmazken, Instagram’ın yapabileceği tek şeyin idare mahkemesine kararın yürütmesinin durdurulması başvurusu olduğu öğrenildi.
Yetkililer, “İdare mahkemesine başvursalar ne diyecekler? Şu şu suçlara aykırı içerikleri kaldırmadık ama siz yine de yürütmeyi durdurun mu diyecekler. Avrupa’da iki saatte kaldırıyorlar. İsteseler yarım saatte istediğimiz içerikleri kaldırıp, yeniden açılabilirler” dediler.
BAŞKAN RESEN YETKİSİNİ KULLANDI
BTK Başkanı’nın 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Yasası’nın 8. maddesinde sayılan suçlarla ilgili resen erişim engeli getirme yetkisi bulunuyor ve bu yetki için mahkeme kararı aranmıyor. Dolayısıyla 48 saatlik bir süre koşulu da bulunmuyor. Ancak Anayasa Mahkemesi söz konusu hükmü iptal ettiği için, bu maddeye ilişkin 10 Ekim’e kadar yeni bir yasal düzenleme çıkarılması gerekiyorsa da BTK Başkanı bu tarihe kadar söz konusu yetkiyi kullanabiliyor. Hürriyet’e bilgi veren bir yetkili, Instagram ile müzakerelerin devam ettiğini ancak sosyal medya devine yeniden erişimin kendisine verilen listeyi kaldırması durumunda mümkün olduğunu vurguladı.
YÜRÜTMEYİ DURDURMA BAŞVURUSU YAPABİLİR
- Bilişim Hukuku Derneği Başkanı Kürşat Ergün çocuğa cinsel istismar, teröre övgü, intihara yönlendirme gibi içerikleri yasaklayan katalog suçlarla ilgili paylaşımların kaldırılmaması durumunda BTK Başkanı’nın resen ‘erişim engeli’ yetkisini kullanabildiğini anımsattı. Başkanın, bu suçları işleyen bireysel hesapları engelleme yetkisinin olmadığını ancak ilgili platforma bu talepleri iletmelerine rağmen kaldırılmaması durumunda, platforma erişim engeli getirme yetkisi olduğuna dikkat çekti.
Temmuz ayı dış ticaret verileri, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) yönetiminin katılımıyla Kayseri’de açıklandı.
Kayseri Ticaret Odası’nda düzenlenen toplantıda konuşan Bakan Bolat, Türkiye’nin temmuz ayı ihracatının yıllık bazda yüzde 13.8 artışla 22.5 milyar dolara yükseldiğini; böylece en yüksek temmuz ayı ihracatına ulaşıldığını söyledi. İlk yedi ayda ihracat bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4.1 oranında artışla 148 milyar 789 milyon dolara; 12 aylık ihracat ise 261.5 milyar dolara ulaştı. Bolat’ın açıkladığı rakamlara göre, temmuzda ithalat ise yıllık yüzde 7.9 düşüşle 29.7 milyar dolara geriledi. 2024’ün ilk yedi ayında kaydedilen ithalat ise, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8.4 düşüşle 198 milyar 616 milyon dolara geriledi. Böylece, Türkiye’nin dış ticaret açığı temmuzda yıllık yüzde 42.3 düşüşle 7.2 milyar dolara inmiş oldu. 2023 Temmuz’da 12.5 milyar dolarlık dış ticaret açığı kaydedilmişti.
YÜZDE 57’Sİ AVRUPA’YA
TİM Başkanı Mustafa Gültepe ise, en çok ihracat yapılan ülkelerin Almanya, Birleşik Krallık, ABD, Irak ve İtalya şeklinde sıralandığını bildirdi. Birleşik Krallık, Polonya ve Kazakistan’ın da aralarında bulunduğu 10 ülkeye tüm zamanların en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdiklerine dikkat çeken Gültepe, “137 ülkeye ihracatımızı artırdık. Ülke gruplarına baktığımızda Avrupa Birliği 9.1 milyar dolarla yine ilk sırada yer aldı. Avrupa kıtasının toplam ihracatımızdaki payı yüzde 57 oldu” dedi.
Yapılan ihracata sektörler özelinde bakıldığında ise, başı yine otomotivin çektiği görüldü. Temmuz ayı ihracatında ilk sırada 3.1 milyar dolarla otomotiv yer alırken; bu sektörü 2.6 milyar dolarla kimya, 1.7 milyar dolarla hazır giyim, 1.4 milyar dolarla çelik ve elektrik-elektronik sektörleri takip etti. Geçen ay 20 sektör ihracatını artırırken, 6 sektör ise eksi yazdı.
20 SEKTÖR ARTIRDI 6’SI EKSİ YAZDI
TİM verilerine göre, mücevher yüzde 91 ile oransal olarak ihracatını en fazla artıran sektör oldu. Fındıkta yüzde 72, çelikte yüzde 24, madencilikte yüzde 23, halıda yüzde 22,8 ihracat artışı kaydedildi. İhracatı daralanlar arasında yüzde 42 ile gemi ve yat sektörü ilk sırada yer aldı.
Özellikle gençlerin büyük ilgi gösterdiği ABD’li META grubuna ait sosyal medya uygulaması Instagram’a dün erişim engeli geldi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), kararı Instagram’ın Türkiye’deki temsilcisine resmi olarak iletti.
KATALOG SUÇLAR İŞLENDİ
BTK’nın site bilgileri sorgu sayfasında, Instagram’a erişim engeli kararı alındığı duyuruldu. Instagram’ın uyarılara rağmen katalog suçlara giren Atatürk’e hakaret, çocuk istismarı ve cinsel suçlar; fuhşa, kumara özendirme paylaşımlarının kaldırılmaması taleplerini yerine getirmediği belirtildi.
FİLİSTİN PAYLAŞIMI ENGELİ
Filistin destekçisi içeriklerin kaldırılıp İsrail destekçisi mesajlara dokunulmaması, Haniye suikastı sonrası başsağlığı mesajlarının engellenmesi de Instagram’a erişim engeli getirilmesinde etkili oldu. Türk kullanıcıların yaptıkları bazı paylaşımları kaldıran ya da engelleyen platformun, farklı ülkelerdeki benzer paylaşımlara ses çıkarmaması üzerine BTK resen harekete geçti. BTK yetkililerinden edinilen bilgiye göre, karar platformun katalog suçlara ilişkin düzenlemelere uymaması nedeniyle alındı.
TEMSİLCİLİĞE LİSTE VERİLDİ
Instagram’a Atatürk’e hakaret, askerin şehit edilme görüntüleri, cinsel içerik, çocuk istismarı, fuhuş, kumara yönlendirme gibi pek çok konuda yapılan paylaşımların kaldırılması talepleri iletildi. Bu içeriklere ilişkin Instagram temsilcisine bir liste verildi. Söz konusu içerikler kaldırılmadan erişim engeli kararına son verilmeyeceği iletildi.
CHP VE İYİ PARTİ DAVA AÇTI