‘Türkiye kitap okumuyor’ şehir efsanesi

Aynı zamanda Profil Kitap’ın sahibi olan Türkiye Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu (YAYFED) Başkanı Münir Üstün, Twitter üzerinden paylaştığı videoda Türkiye’de üretilen kitap sayılarını yıl yıl açıklayarak, ‘Türkiye kitap okumuyor’ söyleminin yıkılan bir şehir efsanesi olduğunu vurguladı. Bazı rakamlar da paylaşan Üstün, “Türkiye kitap okuyor. ‘Türkiye kitap okumuyor’ söylemi yıkılan bir şehir efsanesidir. 2019 yılında 424 milyon adet kitap üretmiş olan bir ülkeden bahsediyoruz. Bu rakamların üzerine her yıl 240 milyon adet Milli Eğitim Bakanlığı’nın ücretsiz dağıttığı ders kitapları ile 200 milyon adet de 48 sayfaya kadar olan bandrolsüz eğitim kitaplarını eklediğimizde karşımıza çıkan rakam 850 milyon adet. 2020’nin ocak ayında 32 milyon 764 bin, şubatta 31 milyon 611 bin, martta 33 milyon 75 bin, nisanda 22 milyon 805 bin, 23 milyon 588 bin, haziranda 50 milyon 665 bin ve 29 Temmuz 2020 saat 17.00 itibariyle 60 milyon 637 bin 920 adetle tüm zamanların rekorunu bir yıl sonra yine kırdık. Herhangi bir kahve köşesinde ‘Türkiye’de kitap okunmuyor’ dendiğinde bu herhangi bir gazeteye ya da televizyona haber olabiliyor. Fakat biz 1000 yayıncının oluşturduğu Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu olarak 29 Temmuz 2020 saat 17.00 itibariyle 60 milyon 637 bin 920 adet kitap yayımladık dediğimizde bir haber değeri malesef taşıyamıyoruz. Ülkemiz ciro bazında dünyada 16’ncı sırada, yeni başlık üretmede dünyada 6’ncı sıradayız. İtalya’yı çoktan geçtik, Fransa’yla kafa kafayayız. Önümüzdeki yıllarda bu tür rekorları daha fazla geliştireceğiz, daha fazla kitap yayımlayacağız ve daha fazla hep birlikte kitap okuyacağız” dedi.

Üstün, açıkladığı rakamların ayrıntılarını Hürriyet’le paylaştı. Kitap yayıncılığında 9 milyar lira yıllık ciroyla Türkiye’nin dünyada 2018 yılına kadar 11’inci sırada olduğunu anlatan Üstün, “Ancak 2018 yılında dövizde yaşanan dalgalanma nedeniyle ciro bazında dünyada 16’ncı sıraya düştük. Bu Euro-dolar-TL farkından kaynaklanıyor. Aslında her ülkenin kendi ekonomisi çerçevesinde bakmak lazım. Türkiye yılda 70 bin yeni başlık adediyle Fransa’yla kafa kafaya. Yılda 9 milyar lira ciro. Salgına rağmen bu böyle. Benim de en çok şaşırdığım nokta bu oldu. Yayıncılar olarak mart ayında dükkanları kapattık. Restorancı nasıl zorluk yaşadıysa biz de aynısını yaşadık. Geçen yıl temmuz ayında 55 milyon kitap basılmıştı Türkiye’de. Bu rekordu. Biz bu rekor 10 yıl daha kırılmaz derken eylül ayında yeni rekor geldi. Bu yıl temmuz ayında ise 60 milyonu geçtik. Bu gerçekten gurur verici bir şey. Türkiye’de kitap okunmasa kimse bu kadar kitap basmaz. Üretip depoya atılmış olsa kimse ayakta kalamazdı” diye konuştu.
İnternet kitap satışlarının pandemi öncesine kadar toplam kitap satışı içindeki payının yüzde 12-15 arasında olduğunu belirten Üstün, “Pandemiyle birlikte bu oranın yüzde 20-25’lere kadar çıktı. Bu oran daha da yükselebilir. Çünkü pandemi döneminde internetten kitap satışı yapanlar kargoyla ilgili ne tür sorunlar yaşandığını gördü. Bu sorunlar giderildikçe oranlar daha da yükselecektir” dedi.

TÜRKİYE’DE YIL YIL KİTAP BASIM ADEDİ

• 2011: 289 milyon
• 2011: 289 milyon
• 2012: 293 milyon
• 2013: 330 milyon
• 2014: 344 milyon
• 2015: 384 milyon
• 2016: 405 milyon
• 2017: 408 milyon
• 2018:  411 milyon
• 2019: 424 milyon

Not: Bu rakamların üzerine her yıl Milli Eğitim Bakanlığı’nın ücretsiz dağıttığı 240 milyon adet ders kitabı ile 200 milyon adet bandrolsüz (48 sayfaya kadar) eğitim kitabı eklendiğinde Türkiye’de yıllık kitap üretim rakamı 850 milyon adete ulaşıyor.