Babıâli üzerine yazılmış kitaplar
Güncelleme Tarihi:
Çalışmaya başladığım yıllarda, gazetelerin, dergilerin, yayınevlerinin bulunduğu yer Babıâli (Bâb-ı Âli) yokuşu ve ona çıkan sokaklardı. Cadde Nuruosmaniye’den başlar, Sirkeci’ye kadar sürerdi. Birçok gazetecinin anılarında eksen bu yokuştur. Anı kitaplarında adı da ‘Yokuş’tur.
Babıâli yokuşu üzerinde 1800’lü yılların ortalarında itibaren sağlı sollu gazeteler, dergiler, kitapçılar, yayınevleri yer almıştır. Pek çok yazar ve gazetecimiz anı kitaplarını ‘Babıâli’, ‘Yokuş’ ismini kullanarak yayımlamıştır. Rıfat Ilgaz 1982 yılında anılarını ‘Yokuş Yukarı’ adıyla kitaplaştırmıştır. Bir başka şair yazarımız, Akbaba mizah dergisinin kurucusu Yusuf Ziya Ortaç’ın da anıları ‘Bizim Yokuş’ ismini taşır.
Aziz Nesin’in özyaşamöyküsünü kaleme aldığı serinin ikinci kitabı ‘Böyle Gelmiş Böyle Gitmez II, Yokuşun Başı’ başlığıyla basılmıştır. Yine basınımızın özel kişilerinden Vahap Okay anılarını kaleme aldığı kitaplarından birine ‘Babıali Konuşuyor: (Yokuşun Tükettikleri), Ben Feleği Nasıl Yendim’ ismini vermiştir.
Babıâli ve yayıncılık tarihimiz adına en önemli kitaplardan birini de Mazhar Apa yazmıştır. Apa Ofset tarafından 1984 yılında basılan kitabın adı ‘Yokuşta 65 Yıl’dır. İçinde pek çok Babıâli mensubunun anılarının, portrelerinin bulunduğu bol görselli yayın, basın tarihi çalışacaklara eşsiz bir kaynaktır.
Yine Babıâli emektarlarından Reşit Halid Gönç’ün yazar, çizer ve edebiyatçı kişilerin el yazısı ve fotoğraflarından oluşturduğu koleksiyonundan seçmeleri gazeteci Ayhan Yetkiner üç kitap halinde yayımlamıştır. 1988’de Gazeteciler Cemiyeti tarafından basılan bu üç kitabın adı ‘Babıali’nin Hatıra Defteri, Reşit Halit Gönç’ün Koleksiyonundan’ şeklindedir.
Celalettin Çetin’in ‘İşte Babıali (Çuvaldızı Kendimize)’, Şemsi Belli’nin ‘Bâbıâli, Bâbıâdi’ - ‘Türkiye’de Basın Rezaletleri’, Şinasi Nahit Berker’in ‘Babıâli’de Gazetecileri Saygın İnsan Kimin Nesi Yaptı’, Demirtaş Ceyhun’un ‘Babıali’nin Şu Son Kırk Yılı’, Azize Bergin’in ‘Babıâli’de Topuk Tıkırtıları’, Günvar Otmanbölük’ün ‘Babıali’nin Yarım Asırlıkları’, Oktay Akbal’ın ‘Kırmızı Tenteli Tramvay-Babıali’de 50 Yıl’, Sema Dülger’in ‘Babıali’nin Unutulmayan Duayenleri’ basın dünyamızın en önemli mekânı Babıâli üzerine kaleme alınmış kitaplardan bir kısmıdır.
Nâzım Hikmet, Kemal Tahir’e yazdığı bir mektupta, “Şimdi gelelim en mühim meseleye: bence senin rahatça ve muvaffakiyetle yazacağın ilk romanın adı ‘Ankara Caddesi’ olmalıdır. Patronları, muharrirleri, mürettip ve makinistleri, hamalları, şoförleri, berberleri ve piyazcıları, kâğıtçıları ve kitapçılarıyla bütün ideoloji cereyanlarının mümessilleriyle, talebe ve müşterileriyle Ankara Caddesi’ni gayet iyi bilirsin. Ve Ankara Caddesi’ni bütün derinliği ve genişliği ve inkişaf seyriyle yazarsan biraz da muayyen bir devirde muayyen bir kesimde Türkiye sosyal ve ideoloji bünyesini yazmış olursun. Burada tanıdığın tipler harikuladedir” diye tavsiyede bulunur.