Yangın çıkmasını nasıl önlemeli, yangın sırasında ne yapmalı?

Bolu, Kartalkaya Kayak Merkezi’ndeki Grand Kartal Otel’de geçen hafta çıkan yangında resmi açıklamalara göre (24 Ocak Cuma tarihi itibariyle) 36’sı çocuk 78 kişi hayatını kaybetti, onlarca kişiyse yaralandı. İddialara göre ihmaller zincirinin neden olduğu facia bize yetkililerin sorumluluklarını bir kez daha hatırlattı. Ve böyle bir facianın bir daha yaşanmaması için bireysel olarak neler yapabileceğimiz, yangın çıkmaması için ne gibi önlemler alabileceğimiz konusunda düşünmemize neden oldu.

Yangın Önleme ve Koruma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve yangın güvenlik uzmanı Levent Yasa ile konuştuk. Yasa en önemlisinin yangını duyduğumuz, gördüğümüz ya da hissettiğimiz anda bir saniye bile beklemeden binayı terk etmek olduğunu söyledi. Ve şu hayati bilgileri verdi: “Ancak alanı herhangi bir şekilde duman basmışsa ya da koridorlardan çıkamıyor ve duman geldiğini görüyorsanız dumanın içine girmeden eğilerek, emekleyerek hatta belki yerde sürünerek kaçmanız gerek. Bunun sebebi dumanın içindeki zehirli gazlar. Karbonmonoksit yaklaşık 1,5 dakikada sağlıklı bir insanı bayıltabilecek kadar zehirli bir gazdır. Yangın sonucu açığa çıkan duman ve sıcaklık da önce tavan bölgesinde birikir. Tavan bölgesinden olabildiğince uzak kalarak dışarı çıkmaya çalışmak lazım.”

Bir otel ya da konaklama tesisinde de odadan çıktıktan sonra bize en yakın merdiven, kaçış yolu, emniyetli kaçış yolu ve acil çıkışların nerede olduğunu kontrol etmemiz gerektiğini belirten Yasa; “Tüm bunların yerlerinin aile üyelerine de gösterilmesi gerek. Hatta mümkünse acil çıkışları tatilinizin başında bir kez kullanıp nereye çıktığınızı görün” dedi.

Evde nelere dikkat etmeliyiz?

Binalarda alınması gereken tedbirler

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan yangına karşı binalarda alınması gereken önlemleri anlattı.

◊ Yangın tüpleri: Her 25 metrede bir yerleştirilmeli. Yerden 30-40 cm yukarıya, duvara asılmalı ve düzenli aralıklarla kontrol edilmeli.

◊ Yangın merdiveni ve kat planı: Her binada en az iki yangın merdiveni ve katlarda kat planı olmalı.

◊ Acil yardım butonu ve yangın dolabı: Bu buton kırılarak yangın başladığına dair uyarı verilmeli. Acil çıkış ışığı olmalı ve elektrikler kesildiği anda akü, jeneratör, batarya gibi sistemlerle çıkış yönünü göstermeli. Binalarda yangın dolabı olmalı.

◊ Fıskiye sistemleri ve duman dedektörleri: Yangın anında alarm devreye girdiğinde ya da duman algılandığında bu sistemler otomatik olarak çalışır. İçlerindeki cam bir güvenlik mekanizmasıyla kırılır ve su püskürterek yangını bastırır. Duman dedektörü de olmalı.

◊ Yangın pompaları: Yangın söndürme ve elektrik kesintisi durumunda hızlı şekilde jeneratör devreye girer. Pompa fıskiyeler yangın alanına su püskürtür. Büyük binalarda yangın için özel alanı olan çok büyük su depoları var.

◊ Tüm prizler, özellikle mutfaktakiler ayrı ayrı sigortalara bağlanmalı.

◊ Doğalgaz kullanıyorsanız doğalgaz detektörünüz olmalı.

◊ Kombinin bakımını zamanında yaptırın.

◊ Şarj cihazlarınız prizde takılı kalmasın.

◊ Yemek pişirirken mutfağı terk etmeyin. Önlük, fırın eldiveni gibi tutuşmaya müsait kumaş malzemeleri ocak çevresinden uzaklaştırın.

◊ Kızartma yaparken bitkisel yağ tutuşursa üzerine sert bir kapak koyun, sakın su dökmeyin.

◊ Kibrit, çakmak gibi malzemeleri çocukların ulaşabileceği yerlerde bırakmayın.

◊ Boya, tiner, solvent, gazyağı, benzin gibi malzemeleri evde tutmayın.

◊ LPG tüplerini balkonda, mutfağın dışında konumlandırın.

◊ Sigara kullanıyorsanız söndürmeden çöpe atmayın.

◊ Apartmanlarda her katta yangın söndürücü bulundurulmalı. Hatta bütün evlere birer tane alınmalı.

◊ Yangın çıktığında beklemeden binayı terk edin, eşya almak gibi gerekçelerle tekrar binaya girmeyin. (Levent Yasa)

İlk müdahale...

◊ Yangına nasıl müdahale edeceğinizle ilgili bir eğitiminiz varsa binadaki yangın tüpünü yangının merkezine sıkarak ilk müdahaleyi gerçekleştirin. Yangına müdahale edebilme şansınız yoksa çevrenizdeki insanları uyarın.

◊ Binayı terk ederken birçok kapıdan geçiliyorsa bu kapıları arkanızdan kapatın. Bölmelendirme yangında çok önemli. Duman ve ısı yayılmasını engellemek için her bir kapı bir bariyerdir. (Levent Yasa)

‘Bağımsız bir itfaiye kurumu gerekir’

Mehmet Bayramoğlu, Kaliforniya’da uzun yıllar yüksek binaların yangın güvenliği alanında çalışan bir mühendis. ABD’de sistemin nasıl işlediğini şöyle anlatıyor: “ABD’de yüksek katlı binalar, hastaneler, restoranlar gibi farklı alanlar için uzmanlaşmış denetçilerle çalışılır ve inşaat sürecinden itibaren güvenlik standartlarının uygulanması sağlanır. Yangın güvenliğini sağlamanın en temel yolu, bağımsız ve profesyonel bir itfaiye kurumuyla güçlü denetim sistemlerinin hayata geçirilmesinden geçmektedir.”