‘Kısa dönemli olsa bile ciddiye alınmalı’
Güncelleme Tarihi:
Kabızlık birçoğumuzun yaşadığı, çoğunlukla da pek önemsemediği bir durum ama uzmanlara göre vücudumuzun erken uyarı sisteminin verdiği bir alarm. Altında yatan tiroit, nörolojik rahatsızlıklar, rektum kanseri gibi sebepler olabilir. Kabızlığı önlemenin yollarından biri de egzersiz yapmak.
Bugün dünyada insanların yaklaşık yüzde 15’i kabızlık sorunu yaşıyor. Ayrıca kabızlık ayakta tedavi kliniklerinde görülen en yaygın gastrointestinal rahatsızlıklardan biri. Kabızlıkla ilgili merak ettiklerimizi Amerikan Hastanesi Pelvik Taban Hastalıkları Merkezi sorumlusu, genel cerrahi uzmanı Doç. Dr. Serkan Zenger, Acıbadem Ataşehir Hastanesi gastroenteroloji uzmanı Doç. Dr. Diğdem Özer Etik ve mikrobiyolog Ali Rıza Akın’a sorduk.
NE YEMELİ?
‘KEFİR, YOĞURT, TURŞU... BOL SU...’
Doç. Dr. Diğdem Özer Etik
◊ Bağırsakta sertleşmiş dışkı, tıkanıklığa veya bağırsak ülserine neden olabilir. Kabızlık, tuvalet sırasında aşırı ıkınma gerektirdiği için anüs çevresinde kan damarlarının genişlemesi ve dolayısıyla hemoroit görülebilir. Sert dışkı anüsten geçerken lokal yaralanmalar, yani anal fissürler (makat çatlağı) oluşabilir.
◊ Kefir, yoğurt, turşu gibi fermente gıdalar ve lif açısından zengin besinler bağırsak hareketini teşvik eder. İncir, kayısı gibi meyveler; kabak, ıspanak, kereviz gibi sebzeler ve yeşil yapraklı bitkiler sindirimi kolaylaştırır. Zeytinyağı doğal bir laksatif gibi çalışır. Ayrıca bol su içmek çok önemli.
‘İDEALİ KAHVALTIDAN 20-30 DAKİKA SONRA’
Doç. Dr. Serkan Zenger
◊ Kabızlık sadece dışkılama sıklığıyla değil, dışkının kıvamı ve dışkılama esnasında zorlanmayla birlikte değerlendirilir. Belirtileri şunlardır: Dışkılama sıklığının haftada üçten az olması ve/veya her dört dışkılamanın en az birinde şiddetli ıkınma yaşanması, sonrasında makatta hâlâ dışkı varmış hissi.
◊ Amerikan Kolon ve Rektum Cerrahları Derneği geçen yıl 134 bilimsel çalışmayı analiz ederek kabızlık konusunda bir kılavuz sundu. Kılavuzu hazırlama nedenlerini şöyle sıraladılar: “Kabızlık ayakta tedavi kliniklerinde görülen en yaygın gastrointestinal rahatsızlıklardan biridir. Kolorektal (kolon ve rektum) cerrahisi bölümlerine sevklerin de en yaygın nedenlerindendir. Dünyada insanların yaklaşık yüzde 15’i kabızlık sorunu yaşıyor.”
◊ Hareketsizlik ve düzensiz beslenme dışında kabızlığa neden olabilecekler şunlar: Tiroit hormon azlığı, şeker hastalığı gibi endokrinolojik hastalıklar; parkinson, multipl skleroz (MS) ve omurilik yaralanması gibi nörolojik rahatsızlıklar; irritabl (huzursuz) bağırsak sendromu, kalın bağırsak veya rektum kanseri, bağırsağın divertikül iltihabı gibi gastrointestinal sistem sorunları; rektumun dışarı sarkması, dışkılama esnasında koordinasyon bozukluğu gibi pelvik taban hastalıkları; depresyon, anksiyete, stres; antidepresan, antibiyotik gibi bazı ilaçların kullanımı.
◊ Kabızlığı önlemenin yollarını şöyle sıralayabiliriz: Egzersiz yapmak, düzenli tuvalet alışkanlığı (ideali kahvaltıdan 20-30 dakika sonra), tuvalette oturma pozisyonuna dikkat etmek (ideali ayakların altına tabure koyup dizleri kalça seviyesinin üzerinde tutmak), stresten uzak yaşamak, nefes egzersizleri yapmak, probiyotik ve prebiyotik almak.
‘SİSTEM ALTÜST OLUR, HATTA ÇÖKER’
Mikrobiyolog Ali Rıza Akın
◊ Bağırsaklarımızda trilyonlarca bakteri yaşar. Bunlar besin sindiriminde, bağışıklık sisteminde, mutluluk hormonunun üretilmesinde, hatta kansere karşı savaşmada rol alır. Kabızlıkla bu sistem altüst olur, hatta çöker. Kısa dönemli kabızlık bile ciddiye alınmalı çünkü vücudumuz bize erken uyarı sistemiyle alarm veriyor demektir. Ailemizde mikrobiyotaya bağlı kabızlık varsa aynı sorunları
biz de yaşarız. Kabızlık kalıtsaldır diyebiliriz.