‘Kariyer de yaparım, değer de görürüm’

‘Adil, saygın, insana ve
doğaya saygılı bir şirket olmalı’

Lise-üniversitesi öğrencisi ve yeni mezun 100 gencin “Çalışacağın bir şirkette en çok nelere önem gösterirsin” sorumuza verdiği yanıtlar uyumlu ekip arkadaşları, adil maaş politikası, saygılı yöneticiler, güven ve etik değerlerin öncelikli kriterler olduğunu ortaya koyuyor.

Ege, 17

Arkadaşlık ortamı ve samimiyet olmalı. Adalet, güven, saygınlık ve maaş da benim için önemli.

Cem, 17

Etik değerlere sahip, insana ve doğaya saygılı, gelişimi destekleyen, emeğimin karşılığını adil şekilde veren bir şirkette çalışmak isterim.

Kaan, 20

Adaletli ve insanın kıymet gördüğü bir ortamda çalışmak isterim. Yolsuzluk ve torpilin olmaması, şirketin tarihinde kanıtlanmış bir mobbing olayının bulunmaması mühim bir durum. Ayrıca ölü bir şirket olmamasını isterim, insanların çalışmaktan memnun olduğu, enerjik ve canlı bir çalışma ortamına sahip, işe giderken ‘çocukluğumda nefret etsem de arkadaşlarımla eğleneceğim diye okula gitmeye duyduğum minik heyecan’ gibi bir heyecan yaşatması benim için önemli.

Defne, 20

Değer görmek, verilen emekle doğru orantılı olan maaş, insanların birbirlerine kaba, iğneleyici veya motivasyon düşürücü davranmadığı bir ortam olması önemli. Çalışanını düşünen, ona olanaklar tanıyan, yan hakları geniş olan, keyifli, mutlu bir çalışma ortamı sunabilen bir şirkette çalışmak isterim.

Yağmur, 23

Geri verme kültürü, öğretmek, aktarmak, daha deneyimli insanların iş hayatına yeni atılmış gençlere mentorluk vermesi… Saygı ve sevgi ortamının olması, kişisel olarak özgürlük alanlarının oluşturulması ve yan haklar (regl izni, doğum günü izni gibi) sağlaması da önemli.

Cansu, 23

İşçi haklarına önem veren, resesyon, pandemi gibi olağandışı durumlarda çalışanın yanında olan, görünmez tavanın olmadığı, gerçekten işleyebilen bir kadın-erkek eşitliği ortamının sağlandığı, benzer kafa yapısında olduğum insanlarla beraber çalışma imkânı isterim. Küresel gelişmeleri yakından takip eden, beni sosyal, entelektüel ve teknik olarak geliştirebilecek, hak ettiğim maaşı verecek ve kariyer fırsatları sunacak yerleri tercih ederim.

Nev, 23

Doğru ve açık iletişim, çalışma koşulları (saat, maaş vs.), şirketin geçmişi, altyapısı, başarıları/başarısızlıkları önemli kriterler.

%61

‘Sevdiğim iş olsun’

“Yüksek maaş almak mı, sevdiğin işi yapmak mı senin için daha önemli” sorusuna gençlerin yüzde 60,6’sı ‘sevdiğim iş’ yanıtını verdi.

Damla, 24

Sevdiğin işi yapmak daha önemli. Diyetisyenim ve güzellik merkezinde çalışıyordum. İş olmadığı zamanlar bana görevimin dışındaki işleri yaptırtıyorlardı ve bu bir ay boyunca devam etti. Aynı maaşı aldım fakat yaptığım işten hiç zevk almadım.

Cansu, 21

İşi sevmek hem beni daha mutlu bir insan yapar hem de işimde daha azimli olmamı sağlar. Bu durum uzun vadede bana hem mutluluk hem de daha azimli çalıştığım için yüksek gelir sağlayabilir.

‘İş, hayatımın merkezinde olmak zorunda değil’

%48

ÖZGÜRCE ÇALIŞMA

“Freelance çalışmayı mı kurumsal bir firmada çalışmayı mı tercih edersin” sorumuzu yanıtlayan gençlerin yüzde 44,5’i kurumsal firmanın daha güvenceli olduğunu düşünüyor. Yüzde 47,5’yse özgürce çalışmanın esnekliğini daha cazip buluyor. Yüzde 8’iyse kararsız.

Nehir, 21

Kurumsalı tercih etmem. Çünkü alt-üst ilişkisini sevmiyorum.

Mercan,19

Freelance çalışma hayatını tercih ederim. Kurumsalda kendime ayıracak vakit bulmak zor gibi geliyor. Dengeli hayat benim için önemli.

Elif, 21

Freelance çalışmayıı tercih ederim, stajlarımı da
bu alanda yapmaya dikkat
ediyorum. Kurumsal hayatın bana ve fikirlerime uygun olduğunu düşünmüyorum. Kurumsal hayatta çok tutunamayacağımı düşünüyorum. Kurumsallık insandaki yaratıcılığı ve enerjiyi öldürüyor.

Bora, 23

Freelance çünkü iş hayatı, hayatımın merkezinde olmak zorunda değil.

Deniz, 24

Kurumsal bir firmada çalışmak ve işe gidip gelmek beni zinde tutar.

Ecrin, 19

Freelance çalışmanın esnek çalışma saatleri ve kişisel programa sahip
olma gibi pozitif yönleri
olsa da kurumsal bir
firmada stabil bir gelire
bağlı olarak yaşamak günümüz için daha sağlıklı
ve güvenceli bir tercih olabilir.

%60

ESNEK ÇALIŞMA

Çalışma saatleri nasıl olmalı?

Anketimize katılanların yüzde 59,6’sı esnek çalışma saatlerini tercih ediyor.
Yüzde 33,3 düzenli çalışma saatlerinden, yüzde 7,1’de karma modelden yana.

Türkan, 21

Düzenli çalışma saatlerini tercih ederim. Çünkü esnek çalışma saatlerinde işinin ne zaman biteceği kesin olmadığı için iş sonrasında herhangi bir plan yapmak oldukça zor.

Nimet, 21

Düzenli çalışma saatleri isterim. Her şeyin planlı ve programlı olması daha konforlu hissettiriyor.

Pelin, 21

Esnek çalışma saatlerini tercih ederim. Akşamları daha verimli çalışabiliyorum. Gündüz insanı değilim.

%88

‘Benim hayatım, benim kararım’

‘Öğretmen, avukat, doktor ol’ gibi aile yönlendirmeleri artık geçerli değil. “Meslek seçiminde ailenin beklentileri mi kendi beklentilerin mi daha önemli” sorusuna gençlerin %87,9’u “Kendi beklentilerim” yanıtını veriyor.  

Nehir, 21

Kendi isteklerim. Dünyaya kendimi gerçekleştirmeye geldim.

Neva, 20

Kendi beklentim. Ömrümün sonuna kadar ben yapacağım bu mesleği. Benim yerime kimse yapmayacak. Kendileri tekrardan ikinci üniversiteyi okuyabilir istiyorlarsa.

Ceren, 19

Genelde isteklerim ailemin bakış açısıyla uyuşmuyor. Ama bunu sorun etmiyor veya bu zıtlığa fazla takılmıyorum. Çünkü hayatımdaki yol ayrımlarımı kendim seçmediğimde girdiğim yollar bana huzursuz hissettiriyor ve normalde seveceğim, keyif alacağım süreçleri dahi zor hale getiriyor. Dolayısıyla kendi isteklerimin/ beklentilerimin peşinden gitmek benim adıma daha önemli. Ek olarak ailelerimizin gençliğini yaşadığı dönemle bizim içerisinde bulunduğumuz dönemin çok farklı olduğunu, yeni dönemin şartlarını/ gidişatını bizim kadar kavrayamadıklarını düşünüyorum.

Mücahid, 23

Bu hayatı ben sürdüreceğim, çocukken onlara aittim ve bakmak zorundalardı. Artık bir bireyim, işe giden kişi o çocuk değil ve kimse bakmıyor, ben kendime bunun sayesinde bakacağım. O yüzden tercihim çok önemli ve bunu ben seçmeliyim.

%49

    YURTDIŞINA GİTME

‘Herkes yurtdışına giderse bize emanet edilen bu vatana kim sahip çıkacak?’

Gençlerin yüzde 49’u yurtdışında çalışma hayali kuruyor. Anadilinde ve bildiği çevrede daha başarılı olacağını düşünenlerin ve “Atatürk bu ülkeyi bize bıraktığı için ülkemizden vazgeçmiyoruz” diyerek Türkiye’de çalışmayı planlayanların oranı yüzde 41. Yüzde 10’sa kararsız. Her iki modeli denemek isteyen de var, uzaktan çalışma sistemiyle Türkiye’de yaşarken yurtdışından maaş almak isteyen de.

Ayşe, 17

Şimdilik yurtdışı. Çünkü istediğim alanda (sinema/küratörlük) Türkiye’de yurtdışındaki kadar iş imkânı olduğunu düşünmüyorum. Fakat gerekli çevreyi ve deneyimi kazanıp daha güçlü bir şekilde Türkiye’ye dönmek hayalim.

Mercan, 19

Yurtdışının hem şartları hem de maaşları daha iyi.

Ada, 17

Ülkem için verimli bir insan olmak isterim. Herkes yurtdışına giderse bize emanet edilen bu vatana kim sahip çıkacak?

Burak, 20

Atatürk bu ülkeyi bize bıraktığı için ülkemizden vazgeçmiyoruz.

Ecrin, 19

Yurtdışında çalışma şartları daha parlak olsa da Türkiye’de çalışmayı isterim. Ülkeme hizmet verip kendi milletim için çalışıyor olmayı daha anlamlı buluyorum.

Emirkan, 21

Hayatım, kişiliğim, benliğim buraya ait. Ama burada yaşayıp yurtdışından maaş almak, neden olmasın?

Sude, 23

Hak ettiğimi alabiliyorsam, kendi dilimde, kurallarını bildiğim bir oyunu oynamak daha işime gelir.

%38

FARKLI ALANLAR

‘Yapabileceklerimin sınırı var mı?’

Gençlere “Tek bir alanda uzmanlaşmayı mı farklı alanlarda deneyim kazanmayı mı istiyorsun” diye de sorduk. Sonuçlara göre yüzde %38,4’ü tek bir alanda uzmanlaşmayı tercih ederken çoğunluk farklı alanlarda da deneyim kazanmak istiyor.

Defne, 17

İlk önce bir alanda uzmanlaşmayı, ardından farklı dallarda deneyim kazanmayı tercih ederim.

Furkan, 21

Farklı skill (yetenek) setler geliştirmek her ne kadar kişi açısından verimli olsa da gelişen yapay zekâ teknolojileri sebebiyle birçok orta düzey iş yapay zekâlar tarafından tamamlanabiliyor. Bu sebeple tek bir alanda uzlaşmanın uzun vadede daha faydalı olacağını düşünüyorum.

Elif, 21

Farklı alanlarda deneyim kazanmak istiyorum, hayatta yapabileceğim şeylerin sınırı var mı yok mu görmek istiyorum. Tek bir alanda uzmanlaşırsam mesleğimden çok çabuk bunalırım. Her zaman yenilikler ve farklılıklar iyidir.

Emirkan, 21

Tek bir alanda uzmanlaşıp farklı alanlarda küçük çaplı işler yapmak isterim. Bir konuda uzmanlaşmak her zaman dayanak noktam olur ve diğer alanlarda rahatça kendimi geliştirebilirim. Arkamı sağlama almak isterim kısacası.

Yiğit, 23

Farklı alanlarda deneyim kazanmak istiyorum. Hayat tek bir şeye yönelmek için fazla uzun, her şeyi denemek için de fazla kısa.

%42

HİBRİT ÇALIŞMA

Ofisten mi

evden mi?�

Anketimize katılan gençlerin yüzde 42,4’ü hibrit çalışma sistemini, yüzde 32,3’ü uzaktan çalışmayı, yüzde 25,3’üyse ofis ortamını tercih ediyor.

Ece, 23

İşimin çoğunun ofiste geçmesini tercih ederim çünkü yüz yüze iletişimin ve rutinlerin daha etkili olduğunu düşünüyorum.

Rabia, 20

Bazı günler uzaktan bazı günler ofiste olacak şekilde benim tercihime bırakılsa daha iyi çalışırım. Bu kararın bana bırakılması önemseniyormuş hissettirir. Ayrıca her günün ihtiyacı ve benim enerji seviyem farklı olacağından bunu isterim.

Efe, 18

Kimi zaman ofisten kimi zaman uzaktan çalışmak bence ideal olan seçenek. Çünkü iki seçeneğe de uzun vadede maruz kalmanın eksi yönleri olduğunu düşünüyorum. İkisinin bir arada dengede olması en ideali benim için.