Arkanıza yaslanın, keşfe çıkıyoruz!
Güncelleme Tarihi:
Evlerimizdeyiz ama Türkiye’nin dağlarında, ormanlarında dolaşıp yaban hayatıyla tanışmak, insanın doğayla ilişkisine ekrandan da olsa tanıklık etmek mümkün. Film, dizi izlemekten sıkıldıysanız, dünyaya bakışınızı değiştirecek, bilgilerinizi derinleştirecek en güzel doğa belgesellerine buyurun.
Doğal yaşamımıza dışardan bakış
‘İki dünyanın buluştuğu yer’
BBC tarafından 1970’te hazırlanan ve dönemin Türkiye’sini doğa üzerinden anlatan ‘Where Two World Meets’ (İki Dünyanın Buluştuğu Yer) geçmişe ve geleceğe ışık tutar nitelikte. Yapım önce İstanbul semalarında uçan çaylakları ve denizdeki balık bolluğunu anlatıyor. Ardından sokakta oynatılan ayıların hikayesine dair “Türklerin hayvanların korunması meselesine incelikli yaklaştığı söylenemez. Hayvanlar ya kullanılmalı ya da eğlendirmeli, yoksa pek ilgilerini çekmiyor” gibi yorumlarla Anadolu kırsalında dolaşıyor. Belgeseli internet üzerinden izleyip ülkemizde son 50 yılda doğal yaşama dair nelerin değiştiğini görmek isterseniz, o dönemde ekibe rehberlik yapan, doğa koruma hareketinin duayeni Tansu Gürpınar’la Hürriyet Pazar için yaptığımız yolculuğun hikayesini aşağıdaki linkte ‘BBC’nin 49 yıl önce çektiği doğa belgeselinin izini sürdük’ başlığıyla bulabilirsiniz. (www.hurriyet.com.tr/yazarlar/yucel-sonmez)
Anadolu’ya bir de böyle bakın
‘Vahşi Yolculuk: Türkiye’
Nesli tükenmek üzere olanlar dahil ülkemize özgü hayvan türleri ve bitki örtüsünü ekranlara taşıyan bu belgesel, Nat Geo Wild’ın en çok sevilen içeriklerinden biri olan ‘Vahşi Yolculuk’ serisinin son ayağı. Türkiye’nin doğasını bölgeler özelinde
inceleyip değerlendiren yapımı, özellikle doğa tutkunları ve vahşi yaşamın günümüzdeki durumunu merak edenler kaçırmamalı.
Ayılarla tanışmak
‘Ayı ve İnsan: Bitmeyen Çatışma’
Bol ödüllü bu TRT belgeseli Türkiye’de yaşayan tek ayı türü olan boz ayıları konu alıyor. Çekimleri Karadeniz’de iki yıl süren yapım, ayılarla insanların ilişkisini bölge insanının renkli anekdotları ve etkileyici görüntülerle anlatıyor.
Koyunun atası başrolde
‘Bozkırın çocukları: Anadolu yaban koyunu’
Dünyada sadece Türkiye’de yaşayan Anadolu yaban koyununun öyküsünü aktaran TRT yapımı bu belgesel, Türkiye`de tek
bir yaban hayvanı türü üzerine yapılmış ilk proje olması bakımından önemli.
Filmlere konu olan özel bir dostluk
‘YAREN’
Bundan tam dokuz yıl önce başladı balıkçı Adem Amca’yla Yaren leyleğin dostluğu. Uluabat Gölü kenarındaki Eskikaraağaç Köyü’nde yaşayan Adem Amca bir sabah kayığına konan leyleğe balık verdi. Sonra leylek her sabah gelmeye, Adem Amca da onu beslemeye devam etti. Bu dostluk tam dört yıl sürdü. Daha sonra Karacabeyli doğa fotoğrafçısı Alper Tüydeş hikâyeyi tesadüfen duydu ve köyün muhtarı Rıdvan Çetin’in Yaren adını taktığı leylekle Adem Amca’nın dostluklarını belgeleyip tüm dünyaya duyurdu. Gazetelere, televizyonlara haber olan bu dostluk ders kitaplarına girdi, tiyatro oyunlarına konu oldu ve 7’den 70’e herkesin kalbini ısıttı. Ardından Burak Doğansoysal’ın yönetmenliğini yaptığı belgesel geldi. Çekya’da düzenlenen Prag Kısa Film Festivali’nde En İyi Belgesel seçilen ‘Yaren’in prömiyeri, evde kalan izleyicilerin kolay erişimi için 4 Nisan’da internet üzerinden gerçekleştirildi.
Anadolu’nun en güzel köşeleri
‘9 Sıcak Nokta’
İz TV yapımı belgeselde Doğal Hayatı Koruma Derneği ile Çevre ve Orman Bakanlığı’nın biyoçeşitlilik kriterlerine göre belirlediği noktalar tanıtılıyor.Küre Dağları, İstanbul Ormanları, İbradı-Akseki Ormanları, Karçal Dağları, Amanos Dağları, Babadağ, Yenice Ormanları, Datça Yarımadası-Bozburun ve Fırtına Vadisi’ni doğaya duyarlılığıyla tanınan Erkan Can, Pelin Batu, Uğur Polat ve Şevval Sam gibi ünlü sanatçılar hem geziyor hem anlatıyor.
Üç kıtanın ortasındaki hazine
‘Doğa’nın İzinde’
Üç kıtanın ortasında yer alan Türkiye, zengin bir biyoçeşitliliğe sahip. Tek başına neredeyse bir kıta ölçeğinde çok sayıda tür barındıran Anadolu’nun bu zenginliğini konu alan İz TV yapımı ‘Doğa’nın İzinde’ belgeseli izleyicileri doğa hakkını savunan ve doğanın korunmasını gerektirmeyecek bir yaşam tarzı için mücadele eden Doğa Derneği’nin uzmanlarıyla keşfe çıkarıyor. Belgesel, Türkiye’de yaşanan çevre sorunlarına ve nedenlerine de ışık tutuyor.
SANAL SEYAHAT
Dünyanın doğal harikaları evinizde
ABD’den Çin’e, Nepal’den Vietnam’a pek çok ülkeye uzanmanızı sağlayacak sanal turları günlük rutininize alın, gelecek gerçek seyahatler için hayal kurmaya başlayın.
NEPAL: Dünyanın çatısı Everest
‘Sagarmatha’ olarak bilinen dünyanın en yüksek tepesi Nepal-Çin sınırında yükseliyor. Tur, etkileşimli 360 derecelik karlı zirveleri ve renkli dua bayraklarıyla, Everest’in Nepal’deki 5.380 metre yükseklikteki bir tepesinde başlıyor. Ardından dağ köylerinin müthiş manzaraları görülebiliyor. (https://earth.google.com/web/@27.98395142)
ABD: Adım adım Büyük Kanyon
Kanyon 466 kilometre uzunluğunda ve 400 metreyle 2.4 kilometre arasında değişen bir genişlikte. 1600 metre derinliğe kadar ulaşan bu doğa harikası, iki milyar yıllık bir tarihe sahip. Bir Google Street View Trek ile (https://www.google.co.uk/maps/about/behind-the-scenes/streetview/treks/grand-canyon) heyecanlı bir yürüyüş yapmanız mümkün.
VİETNAM: Dev mağarayı keşfedin
Phong Nha-Ke Bang Milli Parkı’nda dünyanın şimdiye kadar keşfedilebilen en büyük mağarası var. National Geographic’in dijital projesi sayesinde mağarada 360 derecelik görüş ve ses efektleriyle yürürken mağaranın jeolojisi, florası ve faunasının ayrıntılarını da inceleyebilirsiniz. (www.nationalgeographic.com/news-features/son-doong-cave/2/)
ÇİN: Avatar dünyasına ziyaret
Zhāngjiājiè Orman Parkı’ndaki kuvars-kumtaşı sütunları, James Cameron’un ‘Avatar’ filmine de ilham kaynağı olmuştu. Milyonlarca yıllık doğal erozyonun etkilerini görebileceğiniz bu sanal rotada antik bir tapınakla dünyanın en yüksek ve en uzun cam köprüsü de yer alıyor. (www.airpano.com/360photo/China-Avatar-Mountains)
PATAGONYA: 60 km’lik buz kütlesi
Buzulların çoğunun küçülmesine neden olan iklim krizine rağmen, Perito Moreno halen büyük ölçüde bozulmamış durumda. Bölgeye en yakın yerleşim yeri sekiz kilometre uzakta. 60 km’lik buz kütlesi günde yaklaşık bir metre öne sürüklendiği için sürekli olarak çatırdama ve kırılma sesleri duyuluyor. (www.360cities.net/image/perito-moreno-glacier)
NAMİBYA: Ünlü çöle yakın bakış
Namib Çölü, 50 bin kilometrekarelik bir alana yayılıyor. Bu çölün en ilginç özellikleri arasında yüzeyinde oluşan heykelsi desenlerle pembe ve turuncu kumlar var. Bu sanal turda ölü akasya ağaçları, denizden yaklaşan sis ve Samanyolu’nu da izleyebilirsiniz. (www.airpano.com/360photo/Namibia)