Hem çocukları hem de yetişkinleri koruyan aş
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Aralık 24, 2005 00:00
Sağlık Bakanlığı’ndan dört yıl önce ruhsat almasına rağmen ABD’deki fabrikasının üretim kapasitesi yetmediği için Türkiye’ye ithal edilemeyen pnömokok aşısı nihayet piyasada. 0-9 yaş tüm bebek ve çocuklara yapılan aşı, streptococcus pneumoniae adlı bakterinin neden olduğu bakteremi (kanın enfeksiyonu), menenjit (beyin ve omuriliği örten zarların enfeksiyonu) ve sepsisten (kanda, şok ve organ yetersizliğiyle bağlantılı enfeksiyon) koruyor.
Aşı aynı zamanda orta kulak enfeksiyonu, zatürree ve sinüzit gibi hastalıklara karşı da etkili. Dünyada 2000 yılından beri kullanılan aşının sonuçları takip edildiğinde beklenmedik sürprizle karşılaşıldı: Aşı bu hastalıkların yetişkinlerde görülme sıklığını azaltıyor. Boston Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları Kliniği’nden Prof. Dr. Stephen Pelton ile konuştuk.
Prof. Dr. Stephen Pelton, bir süredir kullandıkları aşının etkili ve güvenli olduğunu söylüyor ve aşının sepsis, bakteremi ve menenjit görülme sıklığında önemli düşüşler gözlendiğini anlatıyor.
Prof. Dr. Pelton’un verdiği bilgiye göre, Wyeth ilaç firmasınca üretilen aşı sadece hastalık gelişmesini engellemekle kalmıyor. Çocukların genzine yerleşen, onları etkilemese de bu yolla başkalarına bulaşan hastalıkların önüne geçiyor. Taşıyıcılığı önleyerek, diğer çocuklar kadar yetişkinleri de koruyor.
Prof. Dr. Pelton, "Aşıdan sonra 60-65 yaş üzerindeki yetişkinlerdeki enfeksiyonların yüzde 25 oranında azaldığını gördük. Aşı sadece çocuklar değil, toplumun geneline yaradı. Çocuklar aşılandı, yetişkinler de korundu" diyor.
Aşının bir diğer önemli katkısı, antibiyotik kullanımı azaltması. Dolayısıyla antibiyotiklere karşı direncin gelişmesini önlemesi. Ve tedavi maliyetlerini düşürmesi.
HENÜZ RUTİN AŞI PROGRAMINDA DEĞİL
Sözkonusu bakterilerin 90’dan fazla tipi var. Aşı, ağır enfeksiyonların yüzde 80’inden sorumlu yedi tipine karşı koruyor. Rutin aşı programında henüz olmayan aşı eczanelerden 112,5 YTL’ye alınabiliyor. 0-9 yaş arası tüm bebek ve çocuklara yapılabilen aşının dört doz uygulanması gerek. Aşı, bebeklerde ikinci aydan itibaren yapılabilir. Bu dönemi kaçırmış olan daha büyük bebek ve çocuklarda da doktorun belirleyeceği bir aşı şemasıyla uygulanıyor.
PROF. DR. MEHMET CEYHAN
(Hacettepe Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları Kliniği)
Yaklaşık 1 milyon ölüm engellenebilir
Streptococcus pneumoniae bakterisi akciğer, solunum yolu, beyin, kulak, sinüzitlerde enfeksiyona en sık yol açan etkenlerden. Buna bağlı menenjitlerin yüzde 20’si ölüme götürüyor. Yüzde 20-40 işitme kaybına yol açıyor. Öğrenme güçlüğü, havale gibi başka etkileri de var. Ağır seyreden zatürreelerin yüzde 60’ı bu bakterilere bağlı. Dünyada yılda 4,3 milyon kişi zatürreeden ölüyor, bunun yüzde 90’ı çocuklar. Ölümlerin yüzde 20’sini aşıyla önlemek, yani 800 bin kişiyi kurtarmak mümkün.
Türkiye’de antibiyotiklere yılda 1 milyon dolar harcanıyor. Aşı sayesinde antibiyotik kullanımı da önemli oranda azaltıyor. Yaşı küçük çocuklar, kreşe gidenler, dalağı alınanlar, bağışıklığı baskılayan ilaç kullanan, akciğeri başka bir nedenle etkilenmiş olan, doğuştan kalp hastalığı bulunan ve astımlı çocuklar risk altında. Bunların aşılanmasını öneriyoruz.
Prof. Dr. Stephen Pelton, bir süredir kullandıkları aşının etkili ve güvenli olduğunu söylüyor ve aşının sepsis, bakteremi ve menenjit görülme sıklığında önemli düşüşler gözlendiğini anlatıyor.
Prof. Dr. Pelton’un verdiği bilgiye göre, Wyeth ilaç firmasınca üretilen aşı sadece hastalık gelişmesini engellemekle kalmıyor. Çocukların genzine yerleşen, onları etkilemese de bu yolla başkalarına bulaşan hastalıkların önüne geçiyor. Taşıyıcılığı önleyerek, diğer çocuklar kadar yetişkinleri de koruyor.
Prof. Dr. Pelton, "Aşıdan sonra 60-65 yaş üzerindeki yetişkinlerdeki enfeksiyonların yüzde 25 oranında azaldığını gördük. Aşı sadece çocuklar değil, toplumun geneline yaradı. Çocuklar aşılandı, yetişkinler de korundu" diyor.
Aşının bir diğer önemli katkısı, antibiyotik kullanımı azaltması. Dolayısıyla antibiyotiklere karşı direncin gelişmesini önlemesi. Ve tedavi maliyetlerini düşürmesi.
HENÜZ RUTİN AŞI PROGRAMINDA DEĞİL
Sözkonusu bakterilerin 90’dan fazla tipi var. Aşı, ağır enfeksiyonların yüzde 80’inden sorumlu yedi tipine karşı koruyor. Rutin aşı programında henüz olmayan aşı eczanelerden 112,5 YTL’ye alınabiliyor. 0-9 yaş arası tüm bebek ve çocuklara yapılabilen aşının dört doz uygulanması gerek. Aşı, bebeklerde ikinci aydan itibaren yapılabilir. Bu dönemi kaçırmış olan daha büyük bebek ve çocuklarda da doktorun belirleyeceği bir aşı şemasıyla uygulanıyor.
PROF. DR. MEHMET CEYHAN
(Hacettepe Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları Kliniği)
Yaklaşık 1 milyon ölüm engellenebilir
Streptococcus pneumoniae bakterisi akciğer, solunum yolu, beyin, kulak, sinüzitlerde enfeksiyona en sık yol açan etkenlerden. Buna bağlı menenjitlerin yüzde 20’si ölüme götürüyor. Yüzde 20-40 işitme kaybına yol açıyor. Öğrenme güçlüğü, havale gibi başka etkileri de var. Ağır seyreden zatürreelerin yüzde 60’ı bu bakterilere bağlı. Dünyada yılda 4,3 milyon kişi zatürreeden ölüyor, bunun yüzde 90’ı çocuklar. Ölümlerin yüzde 20’sini aşıyla önlemek, yani 800 bin kişiyi kurtarmak mümkün.
Türkiye’de antibiyotiklere yılda 1 milyon dolar harcanıyor. Aşı sayesinde antibiyotik kullanımı da önemli oranda azaltıyor. Yaşı küçük çocuklar, kreşe gidenler, dalağı alınanlar, bağışıklığı baskılayan ilaç kullanan, akciğeri başka bir nedenle etkilenmiş olan, doğuştan kalp hastalığı bulunan ve astımlı çocuklar risk altında. Bunların aşılanmasını öneriyoruz.