Editör

Popüler bilim yazıları nasıl yazarım?Merhaba Hürriyet Bilim ekibi,Çukurova Ãœniversitesi. Fizik Bölümü 2. sınıf öğrencisiyim. Derginizin yeni sayısını her hafta sabırla bekliyorum. Böyle bir dergi çıkarttığınız için teÅŸekkür ederim. Ben de bilim ve teknoloji ile ilgili bilgilerimi baÅŸkalarıyla paylaÅŸmak istiyorum. Popüler bilimle ilgili bir web sitesi hazırlamayı düşünüyorum, ama kitaplardan ve dergilerden öğrendiklerimi telif haklarını göz önünde bulundurarak nasıl yayınlayacağımı bilmiyorum. Bu konuda bilimsel araÅŸtırma ve makale yazma kitaplarını okudum, fakat somut bir ÅŸey öğrenemedim. Türkçe dergilere bakıyorum, yabancı dildeki dergilerden çeviri yapılıp yayınlanmış, bende buna benzer alıntılar yapmak istiyorum. Hatta bilim dergilerine bilinçli olarak makale yazmak istiyorum. Yardımcı olursanız çok sevinirim. Bilgi paylaşıldıkça güzeldir.Ata DoÄŸan GüvercinÇukurova Ãœnüversitesi Fizik Bölümüaguvercin@student.cu.edu.trBÄ°LÄ°M’den yanıt:Sayın Güvercin, çabanızda baÅŸarılar dileriz, güzel bir uÄŸraÅŸa kendinizi kaptırmışsınız. OkuduÄŸunuz, ilginç bulduÄŸunuz araÅŸtırma makalelerinden, önemli bulduÄŸunuz açıdan yola çıkarak derleme yazılar hazırlayabilirsiniz. Yararlandığınız yazıları da kaynak göstererek, yazılarınızı web sitenizde yayımlayabilirsiniz. Burada bir engel yok. Bilimsel haberlerin yaygınlaÅŸtırılmasında bir engel bulunmuyor. Kolay gelsinÉNeden klorofil üretmiyoruz?Merhaba BÄ°LÄ°M ben hep merak etmiÅŸimdir, madem yeÅŸil bitkilerde klorofil var ve kendi besinlerini kendileri üretiyor, neden o klorofilleri insana nakledip insanların kendi besinlerini kendilerinin üretmesini saÄŸlamıyorlar?Ergin ErdoÄŸan vrus2004@yahoo.comZaman üzerine yazı isterimMerhaba, ben çıkardığınız BÄ°LÄ°M dergisini sürekli takip eden bir okuyucunuzum. Dergiyi çok beÄŸenerek okuyorum. Ancak bir sorunum var: 4.1.2004 tarihinde çıkardığınız dergiyi alıp kaybetmek gibi bir gaflette bulundum. EÄŸer olası ise adresime ödemeli gönderme ÅŸansınız var mı? Ya da daha deÄŸiÅŸik sizin önerebileceÄŸiniz bir yoldan elde edebilir miyim? Bilgilendirirseniz sevinirim... SaygılarımlaNot: Bildiginize eminim, ama yine de uzayla ilgili konular sanırım daha çok ilgi çekmekte.. Bir de ''zaman'' konusunda birÅŸeyler bulmak da isterim. Mehmet PiÅŸirir - yesilvet1@hotmail.comEkin Sokak. no: 29/1 YeÅŸilyurt /Ä°stanbulBÄ°LÄ°M’den yanıt:Maalesef eski sayıları gönderemiyoruz. Saygılar selamlar.TRT-2’de yeni bir bilim programıTRT 2’de farklı ve yeni bir belgesel. AÅŸk, gülmek, stres gibi soyut ve bilimsel anlatımı zor konular zaman zaman dramatik canlandırmalarla destekleniyor ve bilim gözüyle inceleniyor. Uzmanlar, sanatçılar, bilimsel sonuçları yorumluyor, katkıda bulunuyor. Çizgi karakter Porof.Zihni Sinir ise yaptığı projelerle programın güleryüzü oluyor. 10 bölüm halinde hazırlanan belgeselin yönetmenliÄŸini Aygün Filiz yapımcılığını Nihal BoÄŸatarkan yapıyor. Cumartesi günleri 20.30’da yayınlanan programın bugünkü 3.Bölüm’ünde, yüzyılın sorunu ‘stres’ bilim gözüyle inceleniyor. Stresin vücudumuz üzerinde etkileri, stres yaratan faktörler özellikle iÅŸyeri stresi ve nedenleri gibi konuların iÅŸlendiÄŸi bölümde SavaÅŸ Muhabiri ‘Mithat Bereket ‘ iÅŸini yaparken yaÅŸadığı stresi, stresten kurtulma yollarını anlatıyor. TRT Haber Rejide gerçekleÅŸtirilen çekimlerde haber rejisinin stresli anları görüntüleniyor, Türk Hava Yollarında yapılan çekimlerle Hava Trafik kontrolörlerinin mesleki stresleri iÅŸleniyor.Ä°nsanın zorluÄŸuFinlandiya’da psikolojik test uygulanan 1200 kiÅŸiden yüzde 13’ünün (156 kiÅŸi!) ‘Duygu körü’ olduÄŸu saptanmış. Åžaşırdınız mı?Ben ÅŸaşırmaktan çok, yazıyı okuyunca rahatladım! Çünkü çevremizde sık rastladığımız, bildiÄŸimiz ama anlamakta zorluk çektiÄŸimiz veya çok kızdığımız bazı insan davranışları, yerli yerine, ‘tıbbi’ veya ‘psikolojik’ bir ‘konsept’ içine oturmuÅŸtu!Ä°nsan, bilimin en zor araÅŸtırma objesi.‘Toplumsal düzen’ , şüphesiz insanı belirli, ana davranış kalıpları içine oturtuyor ve böylece ‘anlaşılmasını’ kolaylaÅŸtırıyor. Ä°nsan zaten sosyal bir varlık, bir toplumsal düzen içinde yaÅŸamak isteÄŸi hem doÄŸuÅŸunda var hem de yaÅŸamı için bir güvence. Ancak burada söz konusu olan, benzeri olmayan bireyin kendisi.Onu benzersiz kılanın, baÅŸka kimsede bulunmayan genetik yapısı olduÄŸunu biliyoruz. Ana babasından ve bütün insanlığın gen havuzundan aldığı kalıtımının bir baÅŸka eÅŸi yok. Normal çevre koÅŸullarında yaÅŸamını sürdürdüğünü, yani çevreden biyolojik yapısına olumsuz etkimelerin alt düzeyde olduÄŸunu varsayalım. Bu koÅŸullarda yaÅŸamının kalitesini, yani saÄŸlıklığını, uzunluÄŸunu vb belirleyecek olan tek parametre kalıtımıdır, genleri, genlerindeki mutasyonların karakteri vb.Tıp, insan ve davranışlarını, genetik ve çevresel kaynaklı hastalıklarını, pisokolojik ve psikiyatrik özelliklerini kategorize eder. Amacı, esas olarak, insanın yaÅŸamını saÄŸlıklı sürdürmesine yardımcı olmaktır.Ancak hepimiz biliyoruz ki, kategoriler bile, kapsadığı insanların asgari müşterekleri üzerine kuruludur ve örneÄŸin tedaviye yanıtları birbirinden çok farklıdır.Anımsar mısınız, yakınlarda büyük bir çokuluslu ilaç ÅŸirketinin baÅŸkanı bir açıklama yapmış ve ürettikleri ilaçların insanlar üzerindeki olumlu- ideal etkisini, sanırım yüzde 50 ile sınırlamıştı. Ä°lacı alanların yarısı, tıbbın öngördüğü etkinin tamamını alamıyor, bir kısmı ise hiç alamıyordu.Ä°nsanın bütün araÅŸtırma objeleri arasında en zor olmasının ardında yatan gerçek, iÅŸte kalıtımının biricikliÄŸinden ileri geliyor..Ä°nsan, en karmaşık sistem. Binlerce parametrenin bir ürünü. Bu açıdan, fizik, kimya, matematikten de zor!Duygu körlüğü de bir hastalık bence!Hem insanın kendisine çok zararlı, hem de çevresine!Ayrıca bulaşıcı deÄŸil, diyebilir misiniz!* * *Gelecek Cumartesi kadar, sevgi ve dostlukla!EditörÂ