Döne Döne Van Gölü döne döne doğa
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Haziran 04, 2005 00:30
Türkiye haritasının doğusundaki en büyük mavi leke, adeta küçük bir içdeniz Van Gölü. Fotoğraf Sanatçısı Lütfi Özgünaydın, Van Gölü’nü etrafında döne döne görüntülemiş, topladığı malzemeyle bir kitap, bir gösteri, bir de sergi yapıyor. Adını da ‘Döne Döne Van Gölü’ koymuş.
Kitapta 61 fotoğrafın yanı sıra Özgünaydın’ın denemeleri de bulunuyor. Özgünaydın’ın sergisi geçtiğimiz çarşamba günü Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş kampusunda açıldı.
‘Bu projeyi yapmış olmaktan çok mutluyum. Van Gölü denilince Van Gölü canavarı palavralarının akla gelmesini istemiyorum artık’ diyor Lütfi Özgünaydın. Çalışmalarıyla Van Gölü ve çevresini gözalıcı doğa ve yaşam fotoğraflarıyla önümüze getiriyor.
Lütfi Özgünaydın, Erzincan Kemaliye Toybelen Köyü’nde doğdu. İdeali hep gazeteci olmaktı ama öğretmen oldu. ‘Anadolu’nun ücra bir köyünde nasıl gazeteci olacaktım ki’ diyor geçmişe bakınca. Oysa Hürriyet Gazetesi’nde gördüğü bir ilan hayatını değiştirecekti: ‘1969’da Hürriyet’te bir ilan gördüm, Hürriyet Haber Ajansı için yerel muhabirler arıyorlardı. Ankara’da sinemacılık yapan dayımlardan bir fotoğraf makinesi istedim. Düşünün o kadar yabancıydım ki makineye, nasıl çalıştığını bir oto tamircisine sorarak öğrendim. 1970’lerin başlarında fotoğraf işine yoğunlaşmaya başladım. Hürriyet’te çıkan ilk büyük fotoğrafım kar nedeniyle yolda kalan trenden katırla postaların alınması fotoğrafıydı. Bir hafta boyunca o fotoğrafı duvarıma asıp baktım. Elazığ’a Keban Baraj Gölü ile ilgili tüm haberlere beni göndermeye başladılar. Oktay Ekşi ajansın genel müdürüydü. Bize gazeteciliğin ayrıntılarını öğretmek için kalın kalın bültenler gönderirler, eğitimler verirlerdi.’
TÜRKİYE’NİN DOĞUSUNA MERAKLI
Özgünaydın Keban’ın köprüleri haberiyle Abdi İpekçi Röportaj Ödülü de aldı. 1975’te Yeni Fotoğraf dergisi onu en iyi on genç fotoğrafçı arasında gösterdi. 1980’den sonra fotoğrafa daha da yoğunlaştı. Çocuklarının okuması için 1982’de İstanbul’a geldi. Bir yandan öğretmenliği de sürdürüyordu.
İstanbul’a geldikten sonra tam 20 yıl gurbette yaşayan Kemaliyelilere hitap eden ‘Gurbet’ Gazetesi’ni çıkardı. Gazeteyle beraber reklam işlerine başladı, 1996’dan beri kendi adıyla bir reklam ajansının sahibi. Biri fotoğraf diğeri metalurji okuyan iki oğlu da bu işte. Bir oğlu kendi ajanslarının New York’taki bürosunda çalışıyor. Ona da fotoğrafları, sergileri ve kitaplarıyla ilgilenecek bolca vakit kalıyor böylece.
Özgünaydın Anadolu’da çok sayıda sergi açtı. Özellikle Türkiye’nin doğusuna meraklı. Oğulları Kamil ve Burhan ile birlikte yaptığı ‘Taşın dili olsa’ isimli Mardin Midyat- Hasankeyf projesi büyük yankı uyandırdı. Kitaba da dönüşen proje için İstanbul Aya İrini ve Aspendos’ta yaptıkları multivizyon gösterileri büyük ilgi gördü. Kültür Bakanlığı’nın da katkısını alabilirlerse New York’ta da benzeri bir gösteri yapmak istiyorlar. Kemaliye Albümü, Taşyolu kitabı Özgünaydın’ın diğer bazı projeleri.
KALK GİDELİM VAN GÖLÜ’NE
Son projesi Van Gölü’nü yıllardır düşünüyormuş aslında. Sadece bir ‘kalk gidelim’ demek yetmiş başlamak için. ‘Van Gölü’nün duruşundan her zaman çok etkilenmiştim. Eşim Songül de benim asistanım gibidir. Beraber Van’a gitmeye karar verdik. 2002’de Van’a gidip gelmeye başladık. Çalışmamız 3 yıl sürdü. O kadar güzel yerler ki hálá da tamamlanmış saymıyorum çalışmamı. Eski Vali Hikmet Tan da, şimdiki Vali Mehmet Niyazi Tanılır da çalışmamıza büyük ilgi gösterdi. Vali Tanılır sergimizin fotoğraf basımını üstlendi.’
Özgünaydın yola Tatvan’dan çıkmış, gölle ilk buluşmasının fotoğrafını da hiç bir elemeye tabi tutmadan kitabın başına koymuş. ‘Göl ve çevresinde yer alan Muradiye Şelalesi, Hoşap Kalesi, Yaşar Kemal’in köyü Ünseli, Erciş, Nemrut Krater Gölü, Akdamar Adası, Ahlat, Gevaş, Artos Dağı, Çaldıran hepsi büyüleyici yerler. Ben projeyi gölün çevresinde dönerek yaptım. Oraya gezmeye gideceklerin de gölün çevresinde dönmelerini isterim. Çektiğim yerler arasında bana en çok huzur veren, beni en çok etkileyen yer Van Kalesi’ydi. Bir yanınızda Eski Van, bir yanınızda yeni Van.’ Kitaptan seçilen 42 fotoğrafın yer aldığı sergi, 10 Haziran’a kadar gezilebilir.
‘Bu projeyi yapmış olmaktan çok mutluyum. Van Gölü denilince Van Gölü canavarı palavralarının akla gelmesini istemiyorum artık’ diyor Lütfi Özgünaydın. Çalışmalarıyla Van Gölü ve çevresini gözalıcı doğa ve yaşam fotoğraflarıyla önümüze getiriyor.
Lütfi Özgünaydın, Erzincan Kemaliye Toybelen Köyü’nde doğdu. İdeali hep gazeteci olmaktı ama öğretmen oldu. ‘Anadolu’nun ücra bir köyünde nasıl gazeteci olacaktım ki’ diyor geçmişe bakınca. Oysa Hürriyet Gazetesi’nde gördüğü bir ilan hayatını değiştirecekti: ‘1969’da Hürriyet’te bir ilan gördüm, Hürriyet Haber Ajansı için yerel muhabirler arıyorlardı. Ankara’da sinemacılık yapan dayımlardan bir fotoğraf makinesi istedim. Düşünün o kadar yabancıydım ki makineye, nasıl çalıştığını bir oto tamircisine sorarak öğrendim. 1970’lerin başlarında fotoğraf işine yoğunlaşmaya başladım. Hürriyet’te çıkan ilk büyük fotoğrafım kar nedeniyle yolda kalan trenden katırla postaların alınması fotoğrafıydı. Bir hafta boyunca o fotoğrafı duvarıma asıp baktım. Elazığ’a Keban Baraj Gölü ile ilgili tüm haberlere beni göndermeye başladılar. Oktay Ekşi ajansın genel müdürüydü. Bize gazeteciliğin ayrıntılarını öğretmek için kalın kalın bültenler gönderirler, eğitimler verirlerdi.’
TÜRKİYE’NİN DOĞUSUNA MERAKLI
Özgünaydın Keban’ın köprüleri haberiyle Abdi İpekçi Röportaj Ödülü de aldı. 1975’te Yeni Fotoğraf dergisi onu en iyi on genç fotoğrafçı arasında gösterdi. 1980’den sonra fotoğrafa daha da yoğunlaştı. Çocuklarının okuması için 1982’de İstanbul’a geldi. Bir yandan öğretmenliği de sürdürüyordu.
İstanbul’a geldikten sonra tam 20 yıl gurbette yaşayan Kemaliyelilere hitap eden ‘Gurbet’ Gazetesi’ni çıkardı. Gazeteyle beraber reklam işlerine başladı, 1996’dan beri kendi adıyla bir reklam ajansının sahibi. Biri fotoğraf diğeri metalurji okuyan iki oğlu da bu işte. Bir oğlu kendi ajanslarının New York’taki bürosunda çalışıyor. Ona da fotoğrafları, sergileri ve kitaplarıyla ilgilenecek bolca vakit kalıyor böylece.
Özgünaydın Anadolu’da çok sayıda sergi açtı. Özellikle Türkiye’nin doğusuna meraklı. Oğulları Kamil ve Burhan ile birlikte yaptığı ‘Taşın dili olsa’ isimli Mardin Midyat- Hasankeyf projesi büyük yankı uyandırdı. Kitaba da dönüşen proje için İstanbul Aya İrini ve Aspendos’ta yaptıkları multivizyon gösterileri büyük ilgi gördü. Kültür Bakanlığı’nın da katkısını alabilirlerse New York’ta da benzeri bir gösteri yapmak istiyorlar. Kemaliye Albümü, Taşyolu kitabı Özgünaydın’ın diğer bazı projeleri.
KALK GİDELİM VAN GÖLÜ’NE
Son projesi Van Gölü’nü yıllardır düşünüyormuş aslında. Sadece bir ‘kalk gidelim’ demek yetmiş başlamak için. ‘Van Gölü’nün duruşundan her zaman çok etkilenmiştim. Eşim Songül de benim asistanım gibidir. Beraber Van’a gitmeye karar verdik. 2002’de Van’a gidip gelmeye başladık. Çalışmamız 3 yıl sürdü. O kadar güzel yerler ki hálá da tamamlanmış saymıyorum çalışmamı. Eski Vali Hikmet Tan da, şimdiki Vali Mehmet Niyazi Tanılır da çalışmamıza büyük ilgi gösterdi. Vali Tanılır sergimizin fotoğraf basımını üstlendi.’
Özgünaydın yola Tatvan’dan çıkmış, gölle ilk buluşmasının fotoğrafını da hiç bir elemeye tabi tutmadan kitabın başına koymuş. ‘Göl ve çevresinde yer alan Muradiye Şelalesi, Hoşap Kalesi, Yaşar Kemal’in köyü Ünseli, Erciş, Nemrut Krater Gölü, Akdamar Adası, Ahlat, Gevaş, Artos Dağı, Çaldıran hepsi büyüleyici yerler. Ben projeyi gölün çevresinde dönerek yaptım. Oraya gezmeye gideceklerin de gölün çevresinde dönmelerini isterim. Çektiğim yerler arasında bana en çok huzur veren, beni en çok etkileyen yer Van Kalesi’ydi. Bir yanınızda Eski Van, bir yanınızda yeni Van.’ Kitaptan seçilen 42 fotoğrafın yer aldığı sergi, 10 Haziran’a kadar gezilebilir.