Aşırı sıcaklara dikkat

BİRKAÇ ay önce soğukta titrerken sıcak yaz günlerini hasretle bekliyorduk. Ancak, termometrenin gösterdiği rakamın yüksekliği dışında, bu günlerde esinti olmaması ve aşırı nem sıcakları çok tehlikeli hale getiriyor.Sıcaklar insanlarda, sıcağa bağlı kramplar, sıcak bitkinliği ve sıcak çarpması şeklindeki sorunlarla kendini gösteriyor. Alınabilecek bazı önlemlerle korunulması mümkün olabilen, ama ciddi önlemler alınmadığı takdirde ölümcül olabilecek sorunlara yol açabilen bir durum. Özellikle yaşlılar, kalp ve akciğer hastaları, yüksek tansiyonlular, çocuklar, şişmanlar, yoğun spor yapanlar, güneş altında ve ağır iş yapmak zorunda kalanlar daha çok risk altında. Aşırı sıvı kaybı da önemli bir risk. Bol su içmek bunu bir ölçüde karşılıyor ama, terleme ile tuz da kaybedildiği için yeterli tuz almak da gerekiyor. Sıcak altında yoğun çalışmak ya da spor yapmak da kasların üreteceği ek ısı nedeniyle risk yaratmaktadır. Şişmanlar deri altındaki yağ dokusunun fazlalığı nedeniyle yeterli ısı kaybını sağlayamazlar. Benzer şekilde çok kapalı giyinenler de ciltten buharlaşmayı önlediği için daha fazla riske maruz kalıyor. Bazı ilaçların olumsuz etkileri var. Fenotiazinler ve antikolinerjikler riski artırıyor. Alkol, sıcakta çok tehlikeli bir madde. Soğuk bira ile serinlediklerini zannedenler, içindeki alkol nedeniyle yüksek risk altında kalıyorlar. Çay, kahve, gazoz ve kolalı içeceklerin içinde bulunan kafein de vücudun ısı düzenleme mekanizmasını aksatabildiği için pek önerilmiyor. Sıcak havalarda sorun yaşamamak için, ince kumaştan yapılmış, gevşek giysiler giymek, sıcak ortamlardan uzak durmak, sık sık dinlenmek, yeterli sıvı içmek, hareket temposunu düşürmek gereklidir. Sıcak etkilenmesinin erken belirtileri arasında halsizlik, baş dönmesi, kas krampları, bulantı, aşırı terleme, susama hissi ön planda yer alır. Sorun ilerlediğinde soğuk ve nemli bir cilt, genişlemiş göz bebekleri, baş ağrısı, renk solukluğu, bulantı, kusma, davranış bozuklukları, şuur bulanıklığı gibi belirtiler görülür. Sıcak çarpması halinde ise, kuru, sıcak ve kızarık bir cilt, yüksek ateş, koyu renk idrar, hızlı solunum, hızlı ve zayıf bir nabız, şuur bulanıklığı, küçük göz bebekleri ve havale nöbetleri görülür. Sıcağın etkilediği kişilere hemen yardım gerekiyor. Serin ya da en azından gölge bir yerde, ayakları 25-30 cm. yüksekte olacak şekilde yatırın. Vücuduna serin su ile ıslatılmış bezlerle kompres yapın ya da üzerine serin su dökün. Maden sodası veya 1 litre suya 1.5 tatlı kaşığı tuz karıştırılarak hazırlanmış tuzlu sudan, her 15 dakikada bir, yarım bardak içirin. Kas krampları varsa, nazik ama etkili hareketlerle masaj yapın. Eğer havale nöbetleri gibi nöbetler yaşıyorsa, kendisini yaralamasını önleyin. Eğer şuur kaybı oluşursa derhal 112'ye telefon ederek sağlık yardımı isteyin. Ciddi sıcak çarpmalarında, çağırdığınız ilkyardım gelinceye kadar soğutma çalışmalarını sürdürün.