AIDS’in aşısı yok kendinizi koruyun

Kısaca AIDS olarak bildiÄŸimiz hastalığın Türkçesi Edinsel (Kazanılmış) Bağışıklık YetmezliÄŸi Sendromu. Hastalıklara karşı koruyan bağışıklık sisteminin zayıflamasından dolayı ortaya çıkan hastalıklar kombinasyonu için kullanılan tıbbi bir tanım.Bağışıklık yetmezliÄŸi HIV adı verilen virüsün neden olduÄŸu enfeksiyon sonrası ortaya çıkar. Bu virüs insanın bağışıklık sistemini bozarak, vücudun normalde dirençli olduÄŸu birçok hastalığa karşı kendini koruyamamasına neden olur. AIDS, HIV enfeksiyonunun son safhasıdır. Hastalığın henüz bir koruyucu aşısı bulunmuyor.Dünyadaki AIDS vaka sayısı nedir?2003 yılının sonunda, Dünyada 40 milyon kadar insan HIV/AIDS ile yaşıyor. AIDS ilk olarak 1981 yılında, Amerika BirleÅŸik Devletleri’nde Center for Disease Control (Hastalık Kontrol Merkezi) isimli kuruluÅŸ tarafından tanımlandı. Bugüne kadar dünyada yaklaşık 22 milyon kiÅŸi bu hastalıktan öldü. Dünyada günde ortalama 15 bin ve dakikada ise 10 yeni AIDS vakası ortaya çıkıyor. Ayrıca 4,5 milyon kadarı 15 yaÅŸ altında. Türkiye’de AIDS’in durumu? Türkiye’de ilk AIDS taşıyıcısı 1985 yılında saptandı. 2003 yılı Kasım ayı sonu itibariyle toplam bin 601 kiÅŸiye HIV (AIDS virüsü) bulaÅŸtı. Aslında Dünya SaÄŸlık Örgütü’ne göre, Türkiye’deki gerçek AIDS taşıyıcılarının sayısının en azından 10 ila 15 bin kiÅŸi arasında olduÄŸu düşünülüyor. Türkiye’deki AIDS taşıyıcılarının ve hastalarının çoÄŸu 15 ila 49 yaÅŸlar arasında. Ãœlkemizdeki AIDS olgularının bulaÅŸma yolları açısından dağılımı incelendiÄŸinde, korunmasız (kondom kullanılmayan) heteroseksüel cinsel iliÅŸki (karşı cinsle olan normal iliÅŸki) ile AIDS bulaÅŸmasının daha fazla sayıda olduÄŸu anlaşılıyor. AIDS hemen kendini gösterir mi? AIDS virüsünü kanında taşıyan kiÅŸi ya AIDS taşıyıcısı ya da AIDS hastası konumunda. AIDS taşıyıcısı kiÅŸi hiçbir klinik belirti göstermeden toplum içinde yaÅŸayabilir. Fakat belli bir süre (ortalama 2 ila 8 yıl) sonunda taşıyıcı kiÅŸi, çeÅŸitli belirtiler göstererek AIDS hastası olabilir. Son yıllarda tedavide kullanılan çok pahalı bazı yeni ilaçlar, hastalarının hayatlarını uzatıyor. Fakat, kesin tedavi edemiyor. BulaÅŸma yolları nedir?AIDS yapan HIV virüsü baÅŸlıca 4 yolla insandan insana bulaşır:- Cinsel yolla: AIDS hastası veya taşıyıcısı olan kiÅŸiyle yapılan korunmasız (kondom kullanılmayan) cinsel iliÅŸkilerle, - Kan yoluyla: HIV/AIDS’li kiÅŸinin kan, kan ürünleri vermesi, organ nakli, sperm bulaÅŸması, enfekte kiÅŸilerle ortak enjektör kullanımı,- Anneden bebeÄŸine: HIV/AIDS’li anneden gebeliÄŸi süresince veya doÄŸum esnasında bebeÄŸe HIV geçebilir.- Anne sütüyle: Daha az oranda olmakla beraber HIV/AIDS’li annenin bebeÄŸi emzirmesi ile (anne sütüyle) bebeÄŸe HIV bulaÅŸması söz konusu olabilir.* Nasıl bulaÅŸmaz?Günlük sosyal iliÅŸkilerle bulaÅŸmaz. El sıkışma, normal öpüşme, tükrük, gözyaşı, ter, öksürük, aksırıkla, aynı tabak, çatal, kaşık, bardak, tuvalet, duÅŸ, telefon kullanmakla virüs bulaÅŸmıyor. Toplu taşım araçlarında da AIDS bulaÅŸmaz. Sineklerin, her türlü böcek ve benzerlerinin sokmasıyla da HIV bulaÅŸması olmadığı kanıtlanmıştır.Risk grupları hangileridir?Birçok kiÅŸiyle rastgele cinsel birlikteliÄŸi olanlar ve korunmasız iliÅŸkiyi tercih edenler, genel kadın ve erkeklerle iliÅŸkide bulunanlar, HIV/AIDS ile enfekte kiÅŸilerin eÅŸleri ve doÄŸacak çocukları, sürekli kan nakli yaptıran hastalar.Hazırlayan:Mesude ERÅžANÂ