Karagiozis Türk kültüründen alınma

Yunanistan’ın 1 numaralı Karagöz gölge oyunu ustası Evgenios Spatharis 85 yaşında öldü.

Başbakan Kostas Karamanlis “Hepimiz onun kahramanlarının hikâyelerini dinleyerek büyüdük” dedi. Bir taraf Türk diyor, bir taraf Yunan. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne göre ise, Karagöz, Türk kültüründen alınma...

Valizinde “kahramanları” ömrünün 60 küsur yılını o köy senin bu köy benim, o ülke senin bu ülke demeden dolaşarak tüketti. Nereye gittiyse cömertçe dağıttı kahkahayı.
Katılmadığı şenlik, festival kaldı mı bilmiyorum ama ünü Yunanistan sınırlarının çok ötesindeydi. Avrupa’dan Atlantik ötesine kadar sayısız ülkeden ödüller aldı.
Dünyası küçücük perdesi, kuklaları (tasvirler), onlara hayat vermek için kullandığı Y şeklindeki tahta çatal sopaları ve tefinden ibaretti. “E re glendia” (aman ne eğlence olacak) narasıyla başlardı temsillere.
Başrol kahramanı hep Karagöz (Karagiozis) idi. Onun Karagöz’ü, kâh Büyük İskender’le buluşur, kâh bir diktatöre karşı isyan ederdi. Krallara, zalimlere kafa tutardı. Yırtık pırtık kıyafetine aldırmaz, karşılaştığı zorluklarla dalga geçerdi. Sözünü, doğru sözünü esirgemezdi...
Yunanistan’ın 1 numaralı Karagöz gölge oyunu ustası Evgenios Spatharis 85 yaşında öldü. Başbakan Kostas Karamanlis “Hepimiz onun kahramanlarının hikâyelerini dinleyerek büyüdük. Kalbimizde çok önemli yeri olan bu insana veda etmenin üzüntüsü içindeyiz” dedi.
Spatharis, kendi Karagöz’üne sahip çıktı. Onun adına müze bile kurdu. Birkaç kez kendisini izleme şansı bulmuştum. Gerçekten büyük bir ustaydı.

KARAGÖZ DEDİ DİYE 20 AY HAPSE MAHKÛM OLDU

Ege’nin iki yakasında Karagöz-Karagiozis de, cacık-tzatziki, köfte-keftes, baklava-baklavas, lokum-lukumi gibi tartışma konusu. Bu kahramanın ve bu sanatın patenti hakkında görüşler birbirinden okyanuslar kadar uzak. Bir taraf Türk diyor, bir taraf Yunan. Ben Karagöz ile de güldüm Karagiozis ile de...
Aidiyet için tarihin derinliklerine dalıp, tozlu raflarda dolaşmak yerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin iki yıl önce aldığı ve bu tartışmalara belki de son noktayı koyan bir kararına değineceğim.
Karagiozis’in günümüz Yunancasında mecazi bir anlamı vardır. Gülünç ya da palyaço demek için de kullanılır. Taşrada küçük bir gazetenin sahibi olan Aleksandra Katrami bir hâkim hakkında “Karagiozis” diye yazdığı için Yunan mahkemesi tarafından 20 ay hapis cezasına çarptırılınca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurdu. AİHM, Katrami’yi aklayıp Yunan devletini 7 bin Euro para cezasına çarptırdı. Karar gerekçesinin bir paragrafında şunları belirtti:
“Karagiozis, Türk kültüründen alınan Yunan gölge oyunundaki bir kukla tipidir.”

Yunan Dışişleri Davutoğlu şifrelerinin peşinde

Yunan Dışişleri’nde Türkiye ile ilgili konulara bakan diplomatlar bugünlerde bir bilmeceyi çözme çabasında: Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu...
Türk dış politikasının yeni patronu ile ilgili her şey mercek altına alındı. Yazdıkları, söyledikleri inceleniyor, konuşmaları deşifre edilmeye çalışılıyor.
Davutoğlu’nun özellikle “Stratejik Derinlik” adlı kitabı satır satır okunup değerlendirildi Atina’da.
Ayrıca “Türkiye’nin komşularıyla sıfır sorunları olması” ilkesi üzerinde de duruldu. Yunan Dışişleri’nin, Davutoğlu’nun bu görüşüne bakışı “Niyet olarak, esas olarak şüphesiz olumlu ama siyaset olarak nasıl uygulanacağını zaman gösterecek” şeklinde.

İKİ GAZETEDEN İKİ GÖRÜŞ

Yunan Dışişleri Bakanı Dora Bakoyani, Ahmet Davutoğlu’nun bazı yazılarını okuduğunu söyledi ve “Komşularımızla sorunlarımızın olmamasını dilerim” dedi.
Yunan medyası da Davutoğlu şifresini çözme çabasında. İki örnek vereyim:
Kathimerini Gazetesi: “Karanlıktan aydınlığa, kulisten sahneye çıktı. Gölge adamdı dışişleri bakanı. Türk dış politikasının Henry Kissinger’i. Neo-ottoman ve Türkiye’nin bölgede süpergüç olması teorilerinin mimarlarından...”
To Vima: “Atina, Davutoğlu’nun görüşlerini biliyor. Buna karşı hangi plan temelinde hareket edeceğini tespite çalışıyor. Türkiye’nin yeni dışişleri bakanı güçlü ve iddialı bir oyuncu. Ancak kimilerine göre de Davutoğlu teorisi abartılı ve Türkiye’nin gerçek gücü ile bağdaşmıyor...”
Yunan Dışişleri’nde, Davutoğlu ile ilk resmi temas bekleniyor sabırsızlıkla. Göründüğü kadarıyla da bu temas gecikmeyecek. TC’nin Atina Büyükelçisi Oğuz Çelikkol, Yunan Dışişleri Bakanı Bakoyani’ye Ankara’yı ziyaret etmesi için Davutoğlu’nun davet mektubunu iletti. Ziyaret tarihi belirlenmedi ama öyle uzak bir tarih olmayacak.

Bir kanepeye 80 kişi sığdı

Bir kanepeye kaç kişi sığar? Siz deyin 3 ben diyeyim 5. Ancak iş Guinness rekorlar kitabına girmekse, 80 kişi de bir kanepeye sığar.
Mobilya firması Eurohause’ın yöneticileri reklamlarını yapabilmek için 84 metre 80 santim uzunluğunda bir kanepe imal ettiler. 600 metre kumaşın harcandığı kanapenin hazırlanması 10 gün sürdü. Selanik’teki mobilya fuarında ilk kez sergilenen kanapeye tam 80 kişi oturdu. Guinness kitabına giren bu yeni rekor öncesinde dünyanın en büyük kanepesi 51 metre 40 santim uzunluğundaydı ve Danimarka’da imal edilmişti.
Söz Guinness rekorlar kitabından açılmışken belirteyim, dünyanın en büyük peynirli böreği de Selanik’te pişirildi. Tam 60 kilo tereyağı, 350 kilo peynir, 140 yumurta, 150 kilo un ve 50 kilo irmikten oluşan börek 7 metre uzunluğunda ve 1200 kilo ağırlığında bir tepsiye yerleştirildi. Ardından vinç ile kaldırılıp yakılan kömür ateşinin üzerine kondu.
Soğuyunca da dilim dilim kesilip yoldan geçenlere dağıtıldı.
Yazarın Tüm Yazıları