Yapay zekâ bu kez psikoterapiye el attı. Hatırlarsanız, pandemi döneminde dijital sağlık sektörü hızlı büyümüş, platformlar üzerinden online terapi de mümkün hale gelmişti. Zamandan ve mekândan fayda sağlayan online terapiler, terapi almaktan çekinen, bir psikoloğun ofisinde görünmek istemeyenler için de iyi bir seçenek olmuştu. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ise online terapiyi bir üst seviyeye taşıdı ve çok konuşulacak bir karara imza attı. Depresyon tedavisinde antidepresan kullanımına ek olarak psikoterapi aplikasyonu kullanılmasına onay verdi. Hem de reçeteli. Peki, neden? Türkiye’de böyle bir metot mümkün mü? ‘Rejoyn’ uygulaması nedir? Ankara Üniversitesi, Psikiyatri Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Berker Duman anlattı.
#Yapay Zekâ5 Nisan cuma günü çocuklar hem ara tatili hem de bayram tatilini kapsayan 9 günlük bir tatile başladı. Yoğun ders temposundan uzaklaşmak ve dinlenmek isteyen öğrenciler için güzel bir ara olacak. Bu tatil hem bayramı sevdiklerimizle kutlamak hem de farklı aktiviteler yapabilmek için iyi bir fırsat.
#Konuk YazarDünya genelinde bağımlılık haline gelen akıllı telefonların sosyal hayata yönelik olumsuz etkileri, ülkelerin gündemine girmeye başladı. Fransa’da bir kasaba, kamusal alanlarda insanları bulunduğu ortamdan ayrıştıran cep telefonlarının kullanımına karşı harekete geçti. Seine-et-Marne bölgesine bağlı Seine-Port kasabasında hafta sonu, kamusal alanda cep telefonu kullanımına ilişkin oylama yapıldı. Yaklaşık bin 900 kişinin yaşadığı kasabada oylamaya katılan 272 kişiden 146’sının “evet” oyu kullanması sonucu akıllı telefon kullanımı kamusal alanda yasaklandı.
#FransaÜlkemizde eğitim hayatı her ne kadar akademik performans üzerine kurulu gibi görünse de bu akademik performansın desteklenmesi için süreç içerisinde birçok değişken planlanır ve uygulanır. Bunlardan biri de rutinlerdir. Rutinlerimiz hem günlük yaşamımızda hem de iş hayatımızda önemli bir yer tutar.
#Yarıyıl TatiliDijitalleşen dünyada çocukları ekranlardan uzak tutmak kolay değil. Kimi anne baba çocuklarını erken yaşta ekranla tanıştırmayı doğru bulurken kimisi bu süreci mümkün olduğunca ertelemeye çalışıyor. Uzmanlara göre çocukları ekranla tanıştırmak için en az 2 yaşına kadar beklemek gerekiyor ama günümüzde bunu uygulayabilen ebeveyn sayısı oldukça sınırlı. Peki bu konuda bir standart var mı? Çocuklar ekranla ne zaman tanışmalı? Kaç yaşında ne kadar süre ekrana maruz kalınmalı?
#Ekran MaruziyetiTelevizyon, bilgisayar, tablet, telefon... Eğer çocuğunuz ekrana bağımlıysa dikkat! Ankara Medipol Üniversitesi Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Emel Arslan Sarımehmetoğlu, çocuklarda ekran bağımlılığını “Çağın vebası” olarak nitelendirerek, ebeveynlere şu uyarıyı yaptı: “Erken yaşlarda ekrana maruz kalan çocuklarda iletişim, konuşma, dikkat ve duygu kontrol becerilerinde yetersizlikler oluşuyor.”
#Ankara Medipol Üniversitesi Dil Ve Konuşma Terapisi BölümüDijitalleşen dünyada çocukları ekranlardan uzak tutmak kolay değil. Kimi anne baba çocuklarını erken yaşta ekranla tanıştırmayı doğru bulurken kimisi bu süreci mümkün olduğunca ertelemeye çalışıyor. Uzmanlara göre çocukları ekranla tanıştırmak için en az 2 yaşına kadar beklemek gerekiyor ama günümüzde bunu uygulayabilen ebeveyn sayısı oldukça sınırlı. Peki bu konuda bir standart var mı? Çocuklar ekranla ne zaman tanışmalı? Kaç yaşında ne kadar süre ekrana maruz kalınmalı?
#Bir Sorudan FazlasıÇocuklar doğduktan sonra dil gelişimleri aşamalı olarak ilerliyor. Uzmanlar ilk sözcüklerin ortalama 12'nci ayda söylendiğini, kelime haznesinin iki yaş ile 200’e, üçüncü yaşta da 900 civarına ulaştığını söylüyor. Dilin gramer yapısına uygun konuşma ise ancak üç yaşından itibaren yine belli aşamalarda gerçekleşiyor. Peki çocuğunuz üç yaşına gelmişse ve hâlâ yaşından beklendiği şekilde konuşmuyorsa ne olacak? Bu durumun arkasında yatan sebepler neler olabilir?
#Çocuklarda Geç KonuşmaDikkat eksikliği, kural benimsememe, akran zorbalığı gibi sonuçlar doğuran ekran bağımlılığının boyutlarını öğretmenlerden dinledik. “En ufak zorluk görünce pes ediyor” diyenler de var, makas kullanamayan, bağcığını bağlayamayan çocuklarla karşılaştıklarını anlatan da... Bazılarıysa ekran alışkanlığının ve saldırganlığın ebeveynlerden kaynaklandığı görüşünde.
#ÇocukCuma günü öğrenciler ara tatile girdi. Yoğun ders temposundan uzaklaşmak ve dinlenmek isteyen öğrenciler, 9 gün boyunca tatil yapacak. Bu tatilde bazı aileler yoğun tempo sonunda çocuklarıyla vakit geçirebilmek için planlarını yapmışken bazı aileler de birlikte neler yapabileceklerini belirleme konusunda sorun yaşayabiliyor.
#Konuk YazarÇocuklar doğduktan sonra dil gelişimleri aşamalı olarak ilerliyor. Uzmanlar ilk sözcüklerin ortalama 12'nci ayda söylendiğini, kelime haznesinin iki yaş ile 200’e, üçüncü yaşta da 900 civarına ulaştığını söylüyor. Dilin gramer yapısına uygun konuşma ise ancak üç yaşından itibaren yine belli aşamalarda gerçekleşiyor. Peki çocuğunuz üç yaşına gelmişse ve hâlâ yaşından beklendiği şekilde konuşmuyorsa ne olacak? Bu durumun arkasında yatan sebepler neler olabilir?
#Bebeklerde KonuşmaÇin internet düzenleyicisi, gençlerin telefonlarında geçirdiği zamanı ciddi bir şekilde azaltacakyeni bir adım atmaya hazırlanırken, teknoloji şirketleri duruma tepkili...
#ÇinSosyal medyada korku sahneleriyle öne çıkan ve çoğunlukla çocukların izlediği videolar tehlike yaratıyor. Çocuk psikolojisine uygun olmayan oyun videolarının milyonlarca takipçisi var. Uzmanlar, bu tarz korku ve şiddet içerikli videoların hem akran hem de toplumsal şiddeti artırabileceği konusunda uyarıyor.
#Korku İçerikleri Toplumsal Şiddeti ArtırabilirÇizgi filmler günümüzde çocuklar için vazgeçilmez bir unsur. Hem çizgi filmlerdeki süper kahramanlar hem de ekranda geçirilen kontrolsüz süreler çocuğun gelişimini ve psikolojisini nasıl etkiliyor? Çocuk-Ergen Psikoloğu Ece Erkan ve Çocuk Gelişim Uzmanı Emel Seri ile ekrandaki süper kahramanların çocuk üzerine etkilerini konuştuk.
#Emel SeriÖyle bir ailenin içine doğdular ki daha gözlerini bu dünyaya açtıkları ilk andan itibaren herkesin gözü önünde oldular. Bu üç küçük çocuk bir yandan yaşıtlarıyla kıyaslanamaz imkanlara sahip olma ayrıcalığına sahip, bir yandan da aslında onların sahip olduğu özgürlüklerin birçoğundan uzakta yaşamak zorunda.
#Kate MiddletonMiyopi, uzağı görememeye yol açan bir göz kusurudur. Miyop olan insan sayısı endişe verici bir hızla artıyor… 2000 yılında dünya nüfusunun yaklaşık %25'i miyoptu. Araştırmalar, 2050 yılına kadar dünya nüfusunun kabaca yarısının miyop olacağını gösteriyor… Miyopi genellikle çocuklukta başlar ve 18-21 yaşa dek ilerler.
#MiyopiDünya tarihinin en yalnız çocuklarını yetiştirdiğimize dikkat çeken Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Handan Sarımehmet Kılınç, “Yapılan araştırmalarda ekran süresi ile otizm ve dikkat eksikliği, hiperaktivite arasında bağlantı kanıtlandı. Ne olur çocuklarınızı ekrandan uzak tutun ve onlara zaman ayırın” diye uyardı. Kılınç, çağımızda ebeveynlerin de yalnızlıktan kaynaklı bir krizde olduğunu ve ciddi anlamda ebeveyn rehberliğine ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
#Sibel BAĞCI UZUNÖyle bir ailenin içine doğdular ki daha gözlerini bu dünyaya açtıkları ilk andan itibaren herkesin gözü önünde oldular. Bu üç küçük çocuk bir yandan yaşıtlarıyla kıyaslanamaz imkanlara sahip olma ayrıcalığına sahip, bir yandan da aslında onların sahip olduğu özgürlüklerin birçoğundan uzakta yaşamak zorunda.
#Kate MiddletonAra tatil başladı. Bu demek oluyor ki; çocuklar bilgisayar başında daha fazla zaman geçirmek isteyecek, elleri telefona ve tablete daha çok gidecek. Anne ve babaların bu konudaki kaygılarını gidermek için dijital bağımlılıkla ilgili ebeveynlere ve eğitimcilere yol gösteren Doç. Dr. Yavuz Samur’la konuştuk: “13 yaşına dek süre ve içerik sınırlandırması uygulanmalı.”
#Teknoloji Bağımlısı ÇocuklarOkulların açılmasına sayılı günler kala, Sağlık Bakanlığı 6-18 yaş arası çocuk ve gençlerin okul başarılarını arttırabilmek için beslenme önerilerinde bulundu. Buna göre et, tavuk, balık, yumurta, kuru fasulye, nohut, mercimek gibi yiyeceklerin yanı sıra ceviz, fındık, fıstık, yoğurt, peynir, sebze ve meyve yenmeli süt, ayran ya da kefir içilmeli. Sıvı ve katı yağlar ile şeker ve tatlılar az tüketilmeli. Porsiyonlar yaş grubuna göre düzenlenmeli.
#Sağlık BakanlığıTelefon ekranına bakma süreniz günden güne artıyor mu? Ya da WhatsApp bildirim sesleri artık sizi çıldırtıyor mu? Gözleriniz bulanık mı görmeye başladı? Kendinizi tükenmiş ve yorgun hissediyorsanız uzmanların uyarılarına kulak verin: “Araştırmalar sosyal medyayı sık kullananların kaygı problemlerini daha sık yaşadığını gösteriyor. Belki cihazlara değil, uygulamalara sınır koymalısınız.”
#GazetehaberleriUzunca bir zamandır normalden daha fazla evlerdeyiz. Dönemsel olarak esnemeler olsa da tam anlamıyla eski rutinimiz yok. Aile, iş, eğitim hayatlarımızda büyük değişimler var. Dolayısıyla hem yetişkinler hem de çocuklar için ‘can sıkıntısı’ yaşantıları artışta. Yetişkinler bu yaşantılarını çoğunlukla ev işleri ya da günlük sorumluluklar ile bir nebze de olsa tersine çevirebiliyorlar. Ancak çocuklar, çoğu zaman sıkıntı anlarıyla tek başlarına mücadele edemiyorlar. Anne-babalarından bu konuda destek istiyorlar.
#ÇocukPandemi döneminde bağımlılık kriterleri de değişirken çocuklar, ergenler ve gençler teknoloji bağımlısı haline geldi. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Burak Doğangün, karşılaştığı çarpıcı örnekleri anlattı: “Günlerce uyku uyumayan, yemek yemeyi, su içmeyi unutan hatta bilgisayarın başından kalkmamak için altına bez isteyen ergenler var...”
#Gazetehaberleri