Türkiye günlerdir ormanlarımız kadar içimizi de yakan yangınlarla yatıp kalkıyor. Yangınlarla ilgili bilim insanları en büyük sorumluların başında küresel ısınma ve iklim değişikliğine işaret ediyor. Hava sıcaklığı ortalamalarındaki artışın orman yangını riskini kat kat artırdığıyla ilgili çalışmalar da mevcut. Ancak küresel ısınmanın tek olumsuz etkisi maalesef bu değil. Ortalama sıcaklıkların artması hayatımızı olduğu kadar tarihimizi de değiştiriyor. Son 60 yılda; Türkiye genelinde, toplam alanı Van Gölü’nün üç katı büyüklüğünde, 70'ten fazla göl kurudu. Onlarcası da kuruma tehlikesi ile karşı karşıya. Nasreddin Hoca'nın maya çaldığı Akşehir Gölü de Hermagios'un oğlu Amintas'ın at koşturduğu Beyşehir Gölü de coğrafya kitaplarından çıkıp, tarih kitaplarına doğru hızla ilerliyor... İşte vahim durumun tablosu...
#Kuruyan GöllerAfyonkarahisar'ın Çay ilçesi Eber beldesinde tektonik kökenli son buzul çağı göllerinden Eber Gölü için tehlike çanları çalıyor. Gölün yüzde 80'i kurudu. Su derinliği bir dönem 24 metre olan Eber Gölü'nün su seviyesi 1 metreye kadar düştü. Kuşlar ve su canlılarının tehlike altında olduğunu söyleyen Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, yöre halkının üzüntüsünü "Göle her bakımdan ihanet ettik. Hiç bitmez, kirlenmez, tükenmez sandık; o da canlıymış, bilemedik" sözleriyle ifade etti.
#AntalyaAfyonkarahisar'ın Çay ilçesi yakınlarındaki Eber Gölü'nün etrafında bulunan ve adını da gölden alan 'Eber sarısı', açan sarı çiçekleriyle gölün etrafını sardı. Nesli tehlike altında olduğu için korumaya alınan endemik bitki Eber sarısını koparmanın ya da zarar vermenin cezası ise 73 bin 747 lira. Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Biyoenformatik Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş, "Eber sarısının endemik olmasının yanı sıra diğer bir özelliği de kritik, nesli tehlike altında olan bir türümüz" dedi.
#AfyonkarahisarDoğa ve Sürdürebilirlik Derneği ve Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, Türkiye'de son 60 yılda Van Gölü'nün üç katı büyüklüğünde, 60'a yakın gölün kuruduğunu, birçok gölün de kirlilik ve ciddi derecede kuruma tehlikesi yaşadığına işaret etti.
#VANDoğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından koruma altına alınan ve koparmasının 60 bin lira cezası bulanan nesli tükenmek üzere olan Eber Sarısı çiçeği, dünyada bir tek Eber Gölü etrafında yetişiyor.
#Doğa Koruma Ve Milli Parklar Genel MüdürlüğüDaha birkaç sene öncesine kadar kimse varlığından haberdar değildi. Ta ki “Türkiye’nin Maldivler’i” diye Instagram’da şöhrete kavuşana, ardından da kıyısına ‘Millet Bahçesi’ yapılacağı ilan edilip tartışmaların merkezi olana kadar. Artık en şöhretlisi o. Oysa o iki milyon yıldır olduğu yerde ve göller bölgesinin diğer tüm gölleri gibi birçok sorunla boğuşuyor, karanlık bir geleceğe doğru yol alıyor. Salda Gölü’nden yola çıktık, göllerin karanlık derinliklerine indik.
#Salda GölüAfyonkarahisar il sınırları içerisinde yer alan Eber Gölü, kendisini besleyen su kaynaklarının kesilmesi üzerine tamamen kurudu. Gölden geriye sadece kırık sandallar kaldı. Geçimini gölden sağlayan köylüler ise ne yapacağını bilmiyor. Endemik türleri ve göçmen kuşların yuvalama alanı olmasından dolayı özel bir konumu bulunan göl, Türkiye'nin en büyük 11. tatlı su kaynağı olarak biliniyordu.
#AfyonkarahisarKonya'nın Karapınar ilçesinde bulunan ve 'Dünyanın nazar boncuğu' olarak bilinen Meke Gölü, tamamen kurudu. Meke Gölü’nün kuruma nedeninin, yeraltı sularının bilinçsiz kullanımı ve kuraklık olduğunu belirten Jeoloji Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık, 'Dünyanın nazar boncuğu’ Meke Gölü’nün eski görkemine dönebilmesinin zor olduğunu söyledi.
#Meke GölüKonya'nın Karapınar ilçesinde bulunan ve 'Dünyanın nazar boncuğu' olarak bilinen Meke Gölü, tamamen kurudu. Gölün kuruma nedeninin, yeraltı sularının bilinçsiz kullanımı ve kuraklık olduğunu belirten Jeoloji Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık, 'Dünyanın nazar boncuğu'nun eski görkemine dönebilmesinin zor olduğunu söyledi.
#Meke GölüBaşı karlı Erciyes Dağı artık çıplak, ‘Anadolu’nun nazar boncuğu‘ denen Meke Gölü’nün mavi suyu çekildi, Eşmekaya Sazlığı ta içinden yanıyor... Seller, kuraklık, aşırı sıcak, aşırı soğuk, yaşam alanları değiştiği için yok olmanın eşiğine gelen canlılar, belirsizliklerle dolu bir gelecek... Tüm bunlar neden değil, sonuç. Neyin mi sonucu? İnsanlığın yeryüzündeki eylemlerinin! Yoksa siz de “Benden sonra tufan” diyenlerden, ömrünü sorunsuz tamamlayacağını düşünenlerden misiniz? Öyleyse çok yanılıyorsunuz! Türkiye’yi dolaştık, iklim değişikliğinin ülkemizdeki etkilerinin peşine düştük. Gördük ki, yaşananlardan ve yaşanacaklardan hiçbirimiz muaf değiliz. Size olacaklardan değil, olanlardan bahsedeceğiz...
#İklim DeğişikliğiAkşehir Havzası’nın büyük bölümünü sulayan Eber Gölü, yağışların azlığı ve yeraltı su seviyesinin düşmesi nedeniyle can çekişiyor. 10 yıl öncesine kadar 7- 8 metreyi bulan su derinliği, bugün 3.5- 4 metreye kadar düştü. 200’den fazla kuş ve balık türünün yaşadığı gölde sadece bir kaç canlı türü kaldı.
İşte coğrafya kitaplarına girecek, bulmacalarda karşınıza çıkacak yeni bir kavram: Yüzenada. Kısaca, rüzgara göre yer değiştiren adalara deniyor. Olmaz öyle şey demeyin, Türkiye’den 8’i şimdiden dünya yüzenadalar listesine girdi. İki coğrafya uzmanı, 2002’den beri bu işle uğraşıyor; yörenizde, memleketinizde yüzenadalar varsa Atatürk Üniversitesi’ne bildirin, dünya listesine girsin.