Zeytinlikler yazlık kurbanı

Marmara ve Ege bölgelerindeki kıyılarda orman gibi yemyeşil kuşaklar oluşturan zeytinlikler, ikinci konut ve yazlıklara kurban ediliyor. Koruma altında olan zeytinlikler de imar planlarında tadilat yapılarak betonlaşmaya açılıyor. Bu yeşil katliamının son örneği, İzmir'in Dikili ve Aliağa ilçelerinde yaşanıyor.

İZMİR'in Aliağa İlçesi'nin Yenişakran Beldesi'nde 153, Dikili İlçesi'nde de 135 dönüm zeytinlik alanın imara açılması, büyük tepki çekti.

Zeytinciliği ıslah yasasına rağmen Yenişakran'da imar planında ‘‘tadilat’’ yapılarak 153 dönüm zeytinliğin imara açılması, vatandaşları ayağa kaldırdı. İmar planında ‘‘korunacak mahsul alanı’’ olak görünen Aşağışakran Köyü Ahmetdağı Mevkii'ndeki zeytinlik için belediye Meclisi ikiye bölündü. Oylamada eşitlik çıkınca, yasa gereği Başkan Zeki Şen'in oyu iki oy sayıldı ve imar kararı meclisten geçti. 153 dönüm yerin tadilatla imara açılamayacağını iddia eden muhalif meclis üyeleri, askı süresinin dolmasından hemen sonra mahkemeye başvuracaklarını bildirdiler. ANAP'lı Başkan Zeki Şen ise ‘‘Onlar eski başkanın adamları. Yapılan işlem yasal’’ diye konuştu.

Beldenin ilk belediye başkanı Refik Ertem ise zeytinliğin imara açılmasının birçok açıdan yasadışı olduğunu belirtti. Yağma anlayışıyla hareket edildiğini iddia eden Ertem, şunları söyledi:

‘‘Bu kadar büyük alan tadilatla imara açılamaz. Söz konusu yerin imar planı yoktur. Yeni plan yapılması gerekir. 3194 sayılı İmar Yasası'nın 21'inci maddesindeki hükümler çok açık. Yeni imara açılacak bölgeler de ihtiyaca göre belirlenir. Mevcut imar planının yüzde 60'ı henüz yapılaşmamış. Ayrıca burası özel mahsul alanı ve 1996 yılında çıkan zeytinciliği koruma yasasına da aykırı. Nereden baksanız usülsüzlük var...’’

MİLLETVEKİLİ PARMAĞI

Son zamanlarda 300 dolayında kooperatifin inşaata başladığı Dikili'de de ‘‘Diyarbakırlı Doktorlar Sahil Sayfiye Evleri Kooperatifi’’ Bademler Mevkii'nde bir zeytinliği imara açtırmayı başardı. Yeni imara açılan arazinin bitişiğindeki Vakıf Zeytinliği, 1988 yılında doğal SİT alanı ilan edildi. Aynı vasıfta olmasına rağmen şimdi imara açılan zeytinlik, o tarihte mücavir alan dışında kaldığından SİT'ten kurtuldu. Dikili'nin mücavir alan sınırı genişleyince 1991'de burası da SİT kapsamına alındı.

Ancak, Dikili Belediyesi, resmi işlemlerde 1988'deki durumu gösteren belgeleri kullanıp üzerinde dev zeytin ağaçlarının bulunduğu araziyi 6'ncı sınıf tarım alanı gösterip imara açtı. ANAP Van Milletvekili Mustafa Bayram'ın BUişlemlerde etkin olduğu iddia edildi. Kooperatifin inşaatını da Bayram'ın yeğenlerinin sahibi olduğu MOHAN adlı şirketi üstlendi. Alanda inşaat için çalışmalar başlarken, yol açılması sırasında birçok zeytin ağacının dozerlerle yok edilmesi dikkati çekti.

YASA NE DİYOR

Zeytinciliğin Islahı Yasası ağır hükümler getiriyor. Yasa hükmü şöyle:

‘‘Zeytincilik sahaları daraltılamaz. Ancak belediye sınırları içerisinde bulunan zeytinlik sahalarında, imar hudutları içine alınması halinde sosyal tesisler dahil, toplam yapılaşma yüzde 10'u geçemez. Bu sahalardaki zeytin ağaçlarının sökülmesi Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın fenni gerekçeye dayalı iznine bağlıdır. Bu kanunun yayımından önce zeytinlik alanlarına ilişkin kesinleşmiş imar planı geçerlidir.’’

BAKANLIK İZNİ

Dikili Belediye Başkanı Yüksel Uçar, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın onayları doğrultusunda bölgenin 1/5000 ve 1/1000'lik planlarının yapıldığını ve izin verildiğini söyledi. Uçar, kendilerine göre yasadışı bir durumun olmadığını belirtti, ‘‘SİT varsa, zeytin varsa, bakanlık izin vermeseydi’’ dedi. Bölge İdare Mahkemesi'ne ellerindeki izinlere ilişkin evrakların gönderildiğini de belirten Uçar, ‘‘8 ayrı kurumun buraya ilişkin görüşü var. Buna dayanarak karar belediyede oybirliği ile alındı’’ dedi.

Yazlık ev yapılacak bölgede zeytin ağaçların kesilmesiyle ilgili olarak vatandaşlar suç duyurusunda bulunurken, İdare Mahkemesi'ne yürütmeyi durdurma başvurusu yapan Özgürlük ve Demokrasi Partisi örgütü, ayrıca bir kampanya da başlattı. ÖDP İlçe Başkanı Tekin Tanrıverdi, halka bildiri dağıtarak ilçede yağma düzenine karşı çıkmaya çağırdıklarını söyledi.