Zelenski Hürriyet’e konuştu: Yeni Suriye olmak istemiyoruz

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmek üzere Ankara’ya gelen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Beştepe’de gerçekleşen görüşmenin ardından aralarında Hürriyet ve CNN Türk’ten isimlerin de bulunduğu bir grup gazetecinin sorularını yanıtladı. İşte Zelenski’nin Ankara temaslarının sonunda verdiği mesajlar.

TÜRKİYE’YE TEŞEKKÜR

“Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etmek istiyorum, resmi bir ziyaret ile geldik. Somut bir müzakere gerçekleştirdik, benim hoşuma gitti diyebilirim. Her şey çok hızlı ilerliyor. Trump ve Putin ile belki eski yakınlıklar var ama ne olursa olsun uluslararası egemenlik ve toprak bütünlüğünü her zaman desteklemeliyiz. Burada söz konusu olan bu ilişkiler değil, on binlerce, yüz binlerce insanın hayatını kaybetmesi, yetimlerin oluşması, evlerin yıkılması. Bu nedenle evinizde, ülkenizde Ukraynalı yetim çocukların ağırlanmasından dolayı teşekkür etmek isterim. Savaşın başından bu yana ABD bize yardımcı oldu, stratejik partnerimizdi ve herkes anlıyor ki bu savaş Rusya’nın saldırganlığı sonucu çıktı. Suçlu Putin. Ancak biz en yakın zamanda savaşın bitmesini istiyoruz, adil, kalıcı bir barış istiyoruz. Ölümün tekrar ülkemize gelmesini, yeni Suriye olmayı istemiyoruz.

PUTİN KANDIRABİLİR

En önemli noktalardan biri şu; bize gerçekten güvenlik garantileri verebilecek insanlarla ilerlemeliyiz. Eğer savaşın bitmesi değil ateşkes ise konu, bu da savaşın sıcak evresinin tamamlanmasına ilişkin önemli bir adım. Bunu Trump’a da söyledim, eğer Putin’i zorlayabilirsen savaşı bitirmeye tabii ki, elbette... Ama Putin kandırabilir, bunu unutmayın. Daha önce anlaşmıştık. O bunu bozdu, yine savaş başlattı.

EĞER NATO OLMAYACAKSA...

Yeniden savaş olmaması için biz NATO üyeliğinden söz ettik. Cumhurbaşkanı Erdoğan da bunu biliyor, o da desteklediğini söyledi. Avrupa liderlerinin yüzde 99’u da bizim NATO üyeliğimizi destekliyor. Slovakya, Almanya, Macaristan ve ABD henüz desteklemiyor. Ancak herkesin fikrini etkileyen ABD etkeni var, bunu biliyoruz. Eğer NATO olmayacaksa hangi garantilerden söz edeceğiz. Putin savaşa dönmeyecekse, madem savaşı bitiriyorsak neden biz Ukrayna’ya kuvvetlerin yerleşmesinden çekinelim. Bu nedenle güçlü ordulara sahip güçlü ülkelerin, Türkiye de dahil, güvenlik garantilerinin bu boyutunu da Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile konuştuk.

MASADA BİZ DE OLMALIYIZ

Müzakere masasında savaşa geri dönmek isterse Putin’i durduracak insanlar olmalı. Somut, gerçek güvenlik garantileri verebilecek insanlar olmalı. Elbette Putin ile konuşmaktan pek hoşlanmam, biz düşmanız ve bu devam ediyor. Ancak biz bu savaşı bitirmek için her şeyi yapacağız. ABD’nin Rusya ile ikili ilişkisi ticari olabilir; Putin’i politik izolasyondan çıkardıklarını gözlemliyoruz ama bu onların kararı, görüşüyorlar. Fakat, ‘Bizim savaşı bitirme planlarımız bunlar’ dendiğinde bu bizde soru işaretleri yaratıyor. ‘Biz neredeyiz?’ diye soruyoruz. Bu savaş Ukrayna’da gerçekleşiyor, Putin, ABD’li ya da Avrupalıları değil Ukraynalıları öldürüyor. Bu nedenle bizsiz müzakere edilemez. Bizim hakkımızda, biz olmaksızın görüşürseniz biz bunu kabul etmeyeceğiz.

TRUMP’IN NUMARASI BENDE VAR

Bana göre bu masada Ukrayna, Rusya, ABD, Avrupa da temsil edilmeli. Bu konuda Macron ile de görüştüm. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile de görüştüm. Bizim arkamızda olmayan görüşmeleri biz dikkate almıyoruz. Çok fazla tesadüf var, bizi çağırmadılar. Ben temiz, şeffaf, adil anlaşma istiyorum. Suudi Arabistan Kralı’na da söyledim, ‘Bugün orada farklı şeyler konuşuluyor, ben sürpriz istemiyorum. Farklı bir tarihte bir daha görüşürüz’ dedim. Acil bir şey olursa Trump ile iletişim kurabilirim, bende numarası da var. Mutlaka bir müzakere masası olacak. Ukrayna’nın olmadığı müzakere masası meşru değildir.”

‘TÜRKİYE GARANTÖR ÜLKE OLABİLİR’

Zelenski, Türkiye’deki temaslarının ardından yaptığı bir açıklamada da “Ankara’nın Ukrayna için potansiyel olarak güvenlik garantileri sağlayabileceğini” söyledi: “Son günlerde Avrupa liderleriyle yaptığım görüşmelerde Ukrayna’dan Avrupa’ya güçlü bir mesaj verildi. Önümüzdeki birkaç hafta içinde İngiltere de dahil olmak üzere daha fazla görüşme yapılacak. ABD’den gelen yardımlarda bir azalma olması durumunda Avrupa, Ukrayna’ya yardım etmek için hazır. Türkiye de Ukrayna için güvenlik garantileri sağlayabilir.”

ABD Başkanı Donald Trump’ın, “savaşı başlatma” ve Ukrayna halkından destek görmeme suçlamalarına da yanıt veren Zelenski, “Halkın yüzde 58’i bana güveniyor. Dolayısıyla eğer biri şu anda beni değiştirmeye çalışırsa, bu işe yaramaz. Ne yazık ki Başkan Trump, büyük saygı duyduğumuz bir ulusun lideri olarak bir dezenformasyon alanında yaşıyor”dedi. Zelenski, Trump’ın ABD’nin Ukrayna’ya verdiği 500 milyar dolarlık askeri yardımın karşılığında yeraltı kaynaklarını talep etmesine de tepki gösterdi: “Ukrayna’ya yönelik güvenlik garantileri içermeyen bir anlaşma üzerinde çalışmam. Hepimiz zafer istiyoruz. Trump’ın ve Ukrayna’nın beraber kazanmasını istiyoruz. Ama ortada net bir şey yok. Ben Ukrayna’yı koruyorum. Ülkemi satamam.”

ERDOĞAN’I DAVET ETTİM

“Savaş devam ederken bile 6 milyar doların üzerinde ticaret hacmimiz var. Elbette bunun 10 milyar olmasını istiyoruz. Serbest Ticaret Anlaşması’nın onaylanmasının akabinde olacaktır. Ben Sayın Cumhurbaşkanı’nı davet ettim ve kendisine ‘Siz gelirseniz, gelir gelmez Serbest Ticaret Anlaşması da yürürlüğe girecektir’ dedim.”

DRON İŞBİRLİĞİ

“Baykar ile görüştük, Ukrayna’da ofis açıldı. Karşılıklı satın almalar dışında da görüşüyoruz. Süper motorlar Ukrayna’da üretiliyor, bu bir işbirliği alanı. Dron da önemli. Çok fazla şirketimiz var, uzak menzilli dronlar üreten. Bu noktada Türkiye ile işbirliğimiz sürecektir. Türkiye, Ukrayna Deniz Kuvvetleri için korvet yapıyor. Biri tamamlandı, diğeri 2026’da olacak.

KIRIM SORUNU

Kırım Tatarları’nın esaretten kurtarılması gerek. Bazıları sadece dinlerinden dolayı yaşadı bunları, Rusların bu konuda hasta olduklarını düşünüyorum. Biz hepimiz eşitiz, din gibi nedenlerle tutuklanıyorlar. Biz Kırım Tatarları’nı, diğer siyasi tutsakları konuştuk. Erdoğan, daha önce de tutsakları geri getirmemiz için destek oldu.

ESİR DEĞİŞİMİ

Bizim ihtiyacımız özellikle çocukların geri getirilmesi konusu. Yetimlerimiz konusunda çok destek oluyorsunuz ama maalesef yetimlerimiz çok fazla. Esaret içinde 10 bin insan var. İşgal altındaki bölgelerde insanlar topluca tutuklanıyor. Bizim hapishanelerimizde 10 bin Rus yok ki. Herkese karşı herkes boyutunda esir değişimi olmalı. Bu, insani boyut açısından önemli.

TAHIL KORİDORU

Ruslar yeniden, farklı sistemleriyle Karadeniz Tahıl Koridoru’ndan çıktılar. Bunu engellemeye çalıştılar. Bizim başka bir koridor açmamız gerekiyor Karadeniz ülkeleriyle birlikte. Türkiye de buna dahil. Lojistik biraz pahalıya mal oluyor ama biz artık buna metalurji, enerji gibi konuları da dahil ediyoruz.”

İNSANLARIMIZ ÖLÜRKEN SATRANÇ OYNAYAMAYIZ

Savaşı bitirmek için her şeyi yapacaklarını söyleyen Zelenski, “Savaş Ukrayna’da gerçekleşiyor. Putin, ABD’li ya da Avrupalıları değil Ukraynalıları öldürüyor. Ukrayna’nın olmadığı müzakere masası meşru değildir. Biz satranç oynayamayız çünkü her bir adımınız insanların ölümüne sebep oluyor” dedi.

BİRLEŞİK AVRUPA ORDUSU KURULMALI

“Şu an için Avrupa’daki en büyük orduya sahibiz. Birleşik bir kuvvete ihtiyacımız olduğunu düşünüyoruz. İnanıyorum ki Avrupa Birleşik Kuvvetleri için Ukrayna güzel bir başlangıç olur. Avrupa kıtası güçlü bir orduyla savunulmalı. Yarın bir saldırı olursa ne tüm Avrupa’yı kapsayan hava savunma sistemi, ne deniz sistemi yeterli. Her bağlamda Türkiye ve Ukrayna Avrupa’daki en güçlü iki ordu. Fransa, İngiltere ve Almanya da güçlü.”

HAYATIMIN EN MUTLU ANLARI ÇOCUKLARIMLA

“Sayın Erdoğan ile görüştüğümüzde bana torunlarını anlatır, ben de çocuklarımı... Yürüyüşümüzde hep çocuklarımızı, ailelerimizi konuşuruz ve bana sorar, ‘Çocukların nasıl?’ diye. Benim çocuklarım Ukrayna’daki her çocuk gibi. Maalesef çocuklar çok olgunlaşmak zorunda kaldı savaş nedeniyle. Çocukluklarını kaybettiler, çok bireysel oldular, güçlü oldular. Gözlerindeki ışık, duygu kayboldu. Bir baba olarak bu benim için çok zor. Güvenlik nedeniyle çocuklarımla çok görüşemiyoruz ama görüştüğümüz zamanlar hayatımın en mutlu günleri.”