'Zehir gemisi sabotajla battı' şüphesi

Çevre Bakanı Pepe, İspanya'ya gitmek üzere olan toksik madde yüklü geminin sabotaj sonucu batırılmış olabileceğini söyledi.Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, İskenderun Körfezi'nde batan toksik madde yüklü gemiyle ilgili olarak “Vicdani kanaatim, bu olayda bir sabotaj ihtimali olabilir mi? Tam İspanya'ya gidecekken bu gemi neden batıyor?” dedi.     Bakan Pepe, bakanlığına bağlı kuruluşların çalışmalarını yerinde incelemek üzere geldiği Aksaray'da Vali Hüseyin Avni Coş'u makamında ziyaret etti.     GEMİ KROM ALTI METAL YÜKLÜYDÜ AA muhabirinin “İskenderun Körfezi'nde batan toksik madde yüklü gemiyle” ilgili sorularını yanıtlayan Pepe, geminin 2000 yılında İspanyol firması tarafından Cezayir'e baraj yapımında kullanılmak üzere krom altı ağır metal içeren yük götürdüğünü söyledi.     2 bin 200 ton krom altı ağır metal taşıyan geminin Cezayir'e sokulmadığı için İskenderun Körfezi'ne gelerek demir attığını ifade eden Pepe, şunları kaydetti:     “Tabi bu işlemler uluslararası sözleşmeler çerçevesinde gerçekleşti. Geminin buradan uzaklaştırılması için o dönemde gerekli işlemler başlatıldı. Ancak biz gelene kadar İskender Körfezi'ndeki geminin kaldırılmasıyla ilgili işlerin biraz yavaş gittiğini söyleyebiliriz. Göreve geldikten bir ay sonra işleri hızlandırdık. Geminin üzerinde, bölgeden uzaklaştırılmasını zorlaştıran haciz vardı. İspanyol Hükümeti ile bir protokol imzalayarak söz konusu haczi kaldırdık. Gemi İspanya'ya hareket etmesine birkaç gün kala böyle bir olayla karşılaştık.”     SABOTAJ ENDİŞESİ       Batan geminin yol açacağı zararlar ve buna karşılık alınacak önlemlerle ilgili gerekli çalışmaların devam ettiğini belirten Pepe, şöyle devam etti:     “Vicdani kanaatim; bu olayda bir sabotaj ihtimali olabilir mi? Çünkü 4 yıldır bekliyordu. Tam İspanya'ya gidecekken bu gemi neden batıyor? Gemi şu anda 23-25 metre derinlikte bulunuyor. Geminin yükü olan krom altı ağır metalin ne kadar yeri kirleteceğini araştırıyoruz. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) verilerine göre içme suyundaki kromun sağlığı tehdit etme oranı 0,05 miligramdır. Yaptığımız hesaplara göre krom, geminin bulunduğu yerin 65-70 metre yarıçapındaki bölgeyi 0,01 miligram düzeyinde etkileyecek.”  “ÇÖZÜM AŞAMASINDA GEMİNİN BATMASI ŞÜPHE DOĞURDU”Gemi yükü üzerindeki haciz nedeniyle geçen zaman içerisinde herhangi bir işlem yapılamadığını belirten Pepe, 17 Haziran 2004 tarihinde haczin kaldırıldığını ve Dışişleri Bakanlığı ile İspanya hükümeti arasındaki görüşmelerin tamamlanma aşamasında geminin battı haberinin geldiğini kaydetti.Sorunun çözümüne yaklaşıldığı bir zamanda geminin batmasının şüphe doğurduğu belirten Pepe, “Gemi niçin ve nasıl battı bilinmiyor, batma hakkında henüz net verilere sahip değiliz. Yarın Genelkurmay Başkanlığı ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ile yürütülecek dalış çalışmalarından sonra geminin batış nedeni kesinlik kazanacak. Bundan sonra da gemi battı mı, batırıldı mı bunu açıklayacağız” dedi.Pepe, gemide bulunan atığın bölgeden alınan numuneler sonucunda suya karıştığının belirlendiğini belirterek, “Batan gemide bulunan 2 bin 200 ton uçucu kül, yaklaşık 3 bin 80 gram krom artı altı içermektedir. Söz konusu atığın tamamının dağılması halinde 308 bin ton suyun kirleneceği tahmin edilmektedir” diye konuştu.“ÖLÇÜLEN DEĞERLER NORMAL”Geminin 40 metre derinlikte olduğunu ve sızan yakıt ile yağların yüzeyde film tabakası kalınlığında bir katman oluşturduğunu ifade eden Pepe, civarda herhangi bir balık ölümü görülmediğini, ölçülen oksijen, pH ve su sıcaklığı değerlerinin de normal olduğunu bildirdi.Vatandaşlara da uyarılarda bulunan Pepe, “Batığın 200 metre yakınında denize girilmemeli, ölü balıklar yenilmemeli ve ikinci bir değerlendirmeye kadar bölgede avlanma, dalış ve her türlü su sporu yapılmamalı” dedi.Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Pepe, bir soru üzerine, donatısını yapan firmanın Türk firması olması nedeniyle geminin İskenderun'da demirli olduğunu söyledi.Pepe, bir başka soru üzerine de Basel Sözleşmesi'nden kaynaklanan bütün yükümlülüklerin yerine getirileceğini, oluşan zararın tazmini için gemi sahibi, acente ve yük sahibinden hak talep edileceğini belirtti.BÖLGE HALKINA UYARI    Bu maddenin suda kolaylıkla çözülebildiğine dikkati çeken Pepe, ”308 bin tonluk suyun bu olayla kirleneceğini tahmin ediyoruz. Bölgede vatandaşlarımızın bir süre balık avlamamalarını, yüzmemelerini ve dalmamalarını istiyoruz. Geminin batmasıyla gerekli her türlü numuneler alınıyor. Doğan her türlü zarar İspanyol Hükümeti tarafından karşılanacaktır” diye konuştu. 65 METRELİK YARIÇAP İÇERİSİNDE CANLILAR İÇİN TEHLİKE İHTİMALİ Öte yandan Başbakanlık Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü, İskenderun Limanı açığında M/V Ulla adlı geminin batmasına ilişkin Başbakanlık Basın Merkezi aracılığıyla yazılı açıklama yaptı.  Acıklamada, İkinci bir değerlendirmeye kadar, söz konusu alanda, avlanma, dalış ve her türlü su sporu yasaklandı. KİRLİLİK KONTROLÜ    Açıklamada, atık gemi batmadan önce nem alması ve taşlaşması, aynı zamanda yükün içerisinde bulunduğu ambarların kapaklarının kapalı konumda olması ihtimali göz önünde bulundurulduğuna krom artı altı değerliklinin birden çözülemeyeceğinin tahmin edildiği, ancak atık içindeki krom artı altı değerliklinin suyla birleştiğinde çözünmeye başlayacağı vurgulandı.     Akıntı yönünde, geminin battığı nokta merkez alınarak çemberin dışına doğru farklı noktalardan ve derinliklerden numune alınarak kirlilik kontrolünün yapıldığı bildirilen açıklamada, şunlar kaydedildi:     “Dünya Sağlık Teşkilatı, içme suyu kalitesine göre sudaki toplam krom 0.05 mg/lt'den fazla olamaz. 65 metrelik yarıçapta kromun hemen çözüleceği varsayımıyla bu değerin 0.01 mg/lt olacağı hesaplanmaktadır. Dolayısıyla geminin battığı noktada, 65 metrelik yarıçap içerisinde canlılar için tehlike ihtimali bulunmaktadır. İhtiyata binaen geminin 200 metre yakınına kimse girmemeli, ölü balıklar yenmemelidir. Ayrıca, ikinci bir değerlendirmeye kadar mezkur alanda avlanma, dalış ve her türlü su sporu yasaklanmıştır.     Bu bölgede geminin su altındaki durumu, sızıntı olup olmadığı, gemiden sızması muhtemel kirleticilerin analizi çalışmaları başlamıştır.” BATIK GEMİDEN FAYDALANMA Bu arada İskenderun Körfezi'ndeki gemi batığından daha sonra hurdacıların faydalanacağı iddiası ortaya atıldı. Bu çevrelerin, aradan zaman geçmesini beklediği, daha sonra batık geminin demir ve diğer aksamından faydalanmak için harekete geçeceği öne sürüldü. �