Yunuslara özel klinik

Dünyaynın ilk yunus kliniği Kırım Yarımadası'ndaki Sivastapol yakınlarında kuruldu. BREMA Deniz Araştırmaları Enstitüsü'nün Laspi kenti yakınında kurduğu klinikte balıkçı ağlarını takılıp ölümle pençeleşen ya da hasta olan yunuslar tedavi edilip, yeniden denize bırakılıyor.

1930'lu yıllarda Karadeniz'de yaşayan yunusların nüfusu yaklaşık 2 milyondu. Aşırı avlanma ve çevre kirliliği yüzünden Karadeniz'deki deniz memelilerinin sayısı 117 bine kadar düştü. 1983 yılından bu yana Karadeniz'de yunus avlamak yasak. Ancak hâlâ binlerce yunus son nefesini ya balıkçı ağlarında veriyor ya da salgın hastalıkların veya çevre kirliliğinin kurbanı oluyor.

Dünyanın ilk yunus kliniğini kurma fikri Ukrayna Çevre Bakanlığı'nın deniz memelilerinin korunması için başlattığı ‘‘Ulusal Kurtarma Planı'' çerçevesinde doğdu. Proje, kliniğin yanı sıra, yunuslara ait bir gen bankası kurulmasını ve yunus katliamlarını önleyici çalışmalar yapılmasını öngörüyor.

Yunusları kurtarmak için emekli ve öğrencilerden oluşan 60 kişilik bir gönüllü ordusu çalışıyor. Gönüllüler sürekli sahilleri denetleyerek kıyıya vuran yunusları veya balinaları kliniğe haber veriyorlar. İlk müdahale yapıldıktan sonra yaralı veya hastalıklı hayvanlar özel araçlarla kliniğe taşınıyor.

Veteriner kontrolünde özel havuzlarda sağlıklarına kavuşturulan deniz memelileri, bir süre sonra serbest bırakılıyorlar. Klinikte ayrıca eski Sovyet Ordusu'nda görev alan emektar yunusların yeniden denize kavuşturulması için çalışmalar yürütülüyor. Şimdilik evcil yunusların kliniğe yeni gelmiş yunuslarla kaynaştırılarak yeniden doğal hayata döndürülmeleri planlanıyor.

Klinik müdürü Alvidas Stanedis, ‘‘Kliniği kurarak bu fikrin işleyebileceğini gösterdik. Şimdi diğer Karadeniz ülkelerinde de benzer girişimleri başlatmamız gerekiyor'' diyor.

Rusya, Bulgaristan ve Romanya, Karadeniz'de yunus avlanmasını 1966 yılında yasaklamışlar. Alman Focus Dergisi'ne göre Türk balıkçılar 1983'te konan yasağa rağmen korsan olarak avlanmaya devam ediyorlar. Derginin iddiasına göre, Kırım açıklarına avlanmaya gelen gelen Türk balıkçıların ağlarına küçük balıkların yanısıra çok sayıda yunus da takılıyor.