Yaşlılıktaki korkulu rüya ALZHEIMER

Türkiye’de yaklaşık 200 bin kişi Alzheimer hastası. Uzmanlar, hastalığın ciddiye alınmaması ve hastaların tedavi merkezlerine geç getirilmesinden şikayetçi.

Genellikle yaşlılıkta ortaya çıkan bunamaların (demans) yaklaşık yarısını alzheimer hastalığı oluşturuyor. Alzheimer'in, bellekte, düşünme, davranışta ve günlük işlevlerin sürdürülmesinde bozulmaya neden olan ilerleyici bir beyin hastalığı olduğunu belirten uzmanlar, hastaların ilgili merkezlere geç getirildiğini söylüyor.

Feshane'de düzenlenen Ulusal Yaşlılık Sempozyumu'nda ‘Alzheimer Hastalığı ve Tedavisi’ paneli yapıldı. İstanbul Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Emre'nin yönettiği panelde konuşan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Turan Ertan, hastalığın yavaş ilerlediğini belirterek, ‘‘Başlangıç ve orta evresinde psikiyatrik sendromlar sıklıkla görülüyor. Yaşlılarda özellikle tedaviye dirençli bir depresyon sözkonusuyla bunun alzheimer belirtisi olduğunu düşünüyoruz’’ dedi. Hastalığı, hasta üzerindeki etkilerine göre 7 evreye ayırdıklarını anlatan Doç. Dr. Turan, ‘‘Hastalar genellikle kendi bakımlarında ve özellikle yakın çevreleriyle sorun çıktığında bize getiriliyor’’ dedi. Alzheimer tanısı konulmuş, kliniklerinde tedavi gören 123 alzheimer hastası üzerinde yaptıkları araştırmadan sözeden Doç. Dr. Turan, ‘‘Hastaların yüzde 75'inde kişilik değişikliği ortaya çıkıyor. Hezeyanlar yüzde 50, halüsinasyonlar yüzde 20, depresyon yüzde 50, gezinmeler yüzde 60'inde görülüyor’’ dedi.

Her bunama Alzheimer değil

Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nden Dr. Lütfi Hanoğlu, özellikle ilk evrelerdeki alzhemierın yaşa bağlı bunamalardan ayrılmasının her zaman kolay olmadığını söyledi. Bellek ve dikkat bozukluğu sorunlarının kişinin tek başına yaşayabilmesine engel olması, günlük aktivitelerini engellemesi, ilişkilerini aksatması halinde bunamadan söz edilebileceğini kaydeden Dr. Hanoğlu, ‘‘Yaşam aktivitelerini tam olarak bozmasa bile bellekte meydana gelen kayıplar ilerde alzheimer olması olasılığını artırır. Bellek sorunları bulunanların yüzde 15'i ilerki yıllarda bunama düzeyinde sorun yaşar. Normal popülasyonda bu oran yüzde 1-2'dir’’ dedi.

Alzheimerde beyinde plaklar oluştuğunu ve beyinde bulunan bir proteinin fosforla fazla bağlanması sorunu görüldüğünü anlatan Prof. Dr. Murat Emre, bunları gidermeye yönelik ilaçlar üzerinde çalışıldığını söyledi.

t Bilgi için ücretsiz danışma hattı

Dünya genelince yaklaşık 10 milyon, Türkiye'de 200 bin Alzheimer hastası bulunduğu sanılıyor. Yaşlılarda kalp-damar, kanserin ardından en sık rastlanan hastalıklardan. 65 yaş üstündekilerin yaklaşık yüzde 5-10'u Alzheimer hastası. Nedenleri araştırılıyor. Kesin bir neden gösterilemese bile genetik etkilerin, beyindeki anormal protein birikimlerinin ve çevre faktörlerinin hastalığın oluşmasında etkili olduğu düşünülüyor.

Hastalıkla ilgili bilgi edinmek isteyenler, Alzheimer Derneği'nin bilgi hattı olan 800 211 80 24 nolu ücretsiz telefonu arayabilirler.

t Alzheimer’ın 10 belirtisi

Yakın geçmişteki olay, isim ve telefon numaralarını sık unutmak, hatırlayamamak, aynı soruları tekrar tekrar sormak Beslenme, giyim, kişisel bakım gibi günlük yaşam aktivetelerini yürütmekte güçlük çekmek, evin yolunu kaybetmek Konuşmada çok basit kelimeleri bulamamak, yanlış kelime kullanmak Gün, ay, yılı unutmak Olayları doğru yargılayıp sonuçlara gitmekte, geleceği planlamakta güçlük çekmek Pratik çözüm üretemede zorluk çekmek Gözlüğü buzdolabına, kol saatini kavanoza koymak gibi yanlışlar Ruh hali ve davranışlarda değişim. Çok çabuk ağlamak, alıngan, sinirli, suçlayıca olmak Kişilik değişimler İş ve toplum yaşamında çok pasif hale gelmek. Bunun kalıcı olması.