Güncelleme Tarihi:
Türkiye internet bağlantısı ve cep telefonu hizmetinin pahalılığıyla da dikkati çekiyor, ancak bilim ve teknoloji alanında genelde yetersiz olsa da ar-ge harcamalarında hızlanma görülüyor. Türkiye’ye iyi haber ise ileri ve orta-ileri teknolojili mallarının ihracatını önemli ölçüde hızlandıran birkaç ülke arasında da sayıldığı bölümde geldi.
Kalkınmada batılı parlamenter rejimi benimseyen ve serbest piyasa ekonomisine yönelen ülkelerin dayanışma ve yardımlaşma kuruluşu olan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) “Bilim, Teknoloji ve Endüstri Tablosu 2007” adlı çalışması yayınlandı.
DİPLOMALI İŞSİZLİĞE TÜRKİYE’Yİ ÖRNEK GÖSTERDİLER?
Raporda üniversite mezunu işsizler konusunda 1998 verileri belirtilerek “Üniversite mezunlarının işsiz kalmaları, üniversite mezunu olmayanlara göre daha az görülüyor. Ancak Türkiye’de üniversite mezunları arasındaki işsizlik oranı yüksektir (yüzde 12.5). Oran aynı zamanda İspanya’da (8.1), Fransa’da (7.4) ve Polonya’da da (7.3) yüksektir” ifadesi yer aldı. Raporda yer alan 2004 rakamlarına göre ise, Türkiye’de kadın üniversite mezunlarının işsizlik oranı yüzde 17, erkek üniversite mezunlarının işsizlik oranı ise yüzde 10. Türkiye 2004 yılı itibarıyla OECD ülkelerinde “toplam istihdamda yüksek öğrenim mezunlarının en az yer aldığı ülke” de oldu.
Üniversite diploması olmayan kadınlar, üniversite mezunu olanlara göre daha fazla işsiz kalıyor. Aynı diplomaya sahip kişiler arasında kadınların daha çok işsiz kaldığı da belirtildi. Kadın ve erkekler arasında işsizlik farkı ise kadınlar aleyhine yaklaşık bir kat olmak üzere, en fazla iki AB ülkesi Avusturya ve Yunanistan’da görülüyor.
45-65 YAŞ ARASI ÜNİVERSİTE MEZUNUNU EN AZ ÇALIŞTIRAN KORE VE TÜRKİYE
İstihdam içinde yüksek öğrenim mezunlarının kadın ve erkek olarak en fazla bulunduğu OECD ülkeleri sırayla Kanada, Japonya, ABD, Belçika, Finlandiya oldu. Sondan üçüncü ülke Çek Cumhuriyeti, sondan ikinci İtalya, sonuncu ise Türkiye olarak sayıldı. Çalışan üniversite mezunları arasında en az 45-64 yaş arası istihdam eden ülke sıralamasında sonuncu Kore olurken sondan ikincinin Türkiye olduğu kaydedildi.
İşsiz kadın üniversite mezunu rakamlarında Türkiye birinci sırada yer aldı, aynı sıralamada ikinci olan Yunanistan’a fark attı. Türkiye’de üniversite mezunu kadınlar arasında işsizlik oranı yaklaşık yüzde 17, Yunanistan’da ise yüzde 11 düzeyinde. Yunanistan’ı İspanya, Polonya ve Fransa izliyor. Üniversite mezunları arasında işsizlik oranı en düşük ülkeler ise İzlanda, İngiltere ve İrlanda.
Bilim ve teknolojide insan kaynaklarıyla ilgili bölüme göre, bin kişilik istihdamda ar-ge elemanlarının aldığı yüzde itibarıyla, Türkiye, incelenen ülkeler içinde sondan ikinci oldu. Sonunculuğu Çin aldı. İstihdamda en fazla ar-ge çalışanına sahip ülkeler Finlandiya, İsveç, Danimarka ve Japonya şeklinde sıralandı. Buna karşın Türkiye’nin “1995-2005 yıllarında ar-ge personelinde en fazla büyüme sağlayan ülkeler arasında olduğu” görüldü. On yılda ar-ge personelinde en fazla büyüme sağlayan ülkeler, Çin, Finlandiya, Yeni Zelanda ve Türkiye şeklinde sıralandı. Türkiye OECD ülkeleri arasında kadın araştırmacı sayısının yüksek olduğu ülkeler arasında yer aldı. Türkiye’de kadın araştırmacılar en fazla sayıda, yüksek öğrenim kurumlarında bulunuyor.
TÜRKİYE’DEN İLERİ TEKNOLOJİLİ MAL İHRACI ARTTI
Raporda ileri ve orta-ileri teknolojili ürünlerin ihracatının son yıllarda artış gösterdiği belirtilirken, “1996-2005 döneminde ileri teknolojili malların ihracatındaki büyüme, Japonya ve İsveç hariç tüm OECD ülkelerinde toplam imalattaki büyüme artışını geçmiştir” denildi. İleri-teknoloji ihracatı Çin, İzlanda, Yunanistan, Türkiye ve doğu Avrupa’lı OECD ülkelerinde son derece hızlı artmıştır” denildi.
1996-2005 arasında ileri ve orta-ileri teknoloji ihracatında artış oranı açısından OECD ülkeleri arasında yapılan sıralamada Türkiye beşinci oldu. On yılda Macaristan, Çin, Slovak Cumhuriyeti, Çek Cumhuriyeti, Türkiye ve Yunanistan ileri ve orta-ileri teknoloji ürünleri ihracatlarını en fazla artıran OECD ülkeleri oldu.
TELEFON VE İNTERNET FİYATLARI YÜKSEK?
Son birkaç yılda OECD ülkelerinde genişbant sunumunda ve ucuzlukta “dramatik gelişme” gözlendiği aktarılan ve “geçtiğimiz aylarda yapılan indirimler yansıtılmadan” hazırlanan raporda şöyle denildi:
“Kimi durumlarda internet servis sağlayıcılar ücretleri sabit tuttular ancak genişbant hızını artırdılar. Aylık abonelik için saniyede 256 kbit ile başlayan en düşük fiyatlar İsveç, Danimarka ve İsviçre’de görülürken Türkiye ve İspanya’da en yüksek ücret kaydedildi.
Saniye başına Mbit itibarıyla en pahalı giriş düzeyi ücretleri Türkiye, Yunanistan, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti’ndedir. Türkiye Mbit başına açık farkla en pahalı ülkedir.”
“Düşük kullanıcı” profilinde cep telefonu ücretlerine ilişkin listeye göre Türkiye, Mayıs 2007 itibarıyla OECD ülkeleri arasında, Japonya’dan sonra vergi dahil en yüksek cep telefonu ücretinin ödendiği ülke. Türkiye’yi Yunanistan, İspanya ve Meksika izliyor. En düşük ücretler (vergi dahil) Norveç, İsveç ve Danimarka’da bulunuyor.
Bir yıl önce megabit başına ücretler ve aylık internet aboneliği sıralamasında Türkiye OECD ülkeleri arasında, en yakın izleyenine bir misli fark atarak pahalılık şampiyonu konumunda bulunuyor, Türkiye’yi ise Yunanistan izliyordu.
ÇEVREMİZE YABANCI KARIŞTIRMIYORUZ?
Raporun çevre bilimlerine ayrılan bölümünde, “Ülkelerin çoğu etkin olarak yabancı araştırmacılarla işbirliğine girmişlerdir. ABD, İspanya ve Türkiye bunun dışındadır. Asya ülkeleri arasında, Kore ve Çin, çevre bilimlerinde, diğer bilimsel alanlara göre daha uluslar arası ortak davranmaktadırlar” denildi.
TÜRKİYE’DE AKADEMİK HAREKETLİLİK FAZLA?
Raporun ABD’de akademik çalışma yapan yabancıların incelendiği bölümünde “Türkiye ve Rusya’dan gelen akademik hareketlilikteki büyüme (yüzde 8) de hızlı olmuştur. Avrupa ülkelerinden gelenlerdeki artış ılımlıdır” denildi. Son on yılda ABD’ye en fazla araştırmacı gönderen ülkeler sıralamasında da Türkiye Lüksemburg, Slovak Cumhuriyeti, Kore ve Hindistan’dan sonra beşinci oldu. Türkiye’yi İrlanda, Arjantin, Meksika ve Çin izledi.
AR-GE KAMU-ÖZEL ÇAPRAZ FİNANSMANI?
Rapora göre 1995-2005 yılları arasında Türkiye, Avusturya, Almanya, İsviçre, Lüksemburg, İzlanda, Macaristan ve Rusya Federasyonu’nda yüksek öğrenim ve kamu kurumlarında, sanayinin finanse ettiği ar-ge çalışmalarındaki yükseliş dikkat çekti.
Ülkelerin küresel ekonomi içindeki yenilik ve performansı inceleyen çalışmanın “İç Ar-ge Harcamalarında Eğilimler” başlıklı bölümünde, 2005 yılında İsveç, Finlandiya ve Japonya’nın GSYİH’larında ar-ge’ye yaptıkları harcamanın, OECD ortalaması olan yüzde 2.2’nin oldukça üstünde olduğu, yüzde 3’ü aştığı belirtildi. Bu bölümde, “1995’ten bu yana OECD ülkeleri arasında ar-ge harcamaları, reel olarak en hızlı İzlanda, Türkiye, İrlanda ve Finlandiya’da, yıllık ortalama yüzde 7.5’un üstündeki büyüme oranıyla birlikte artmıştır” denildi.
AR-GE FİNANSMANI VE PERFORMANSLARI?
Raporda, Slovak Cumhuriyeti, İrlanda, İzlanda ve Türkiye’de ar-ge’de kamu finansman payının 2000’den bu yana orta hızla arttığı kaydedildi. Her dört OECD ülkesinden yaklaşık birinde ar-ge finansmanını büyük ölçüde kamu sağlıyor. Yüksek öğrenim ve kamu sektörü, tüm OECD ülkelerinde ar-ge’nin ortalama yüzde 30’unu gerçekleştiriyor. Yüksek öğrenim ve kamunun toplam payı, Polonya, Türkiye ve Yunanistan’da, OECD ortalamasının bir misli durumunda bulunuyor.