Üçlü seçim ittifakı

ANAP, DSP ve DTP, seçimlerde ittifak kararı aldı. Üç parti, genel seçimlerin de Mart 1999'da yerel seçimlerle birlikte yapılması konusunda anlaştı. Başbakan Yılmaz, bu konudaki önerisini CHP Lideri Baykal'a da yaptı. Baykal'dan hükümeti bir yıl düşürmeme ve enflasyonla mücadelede çıkarılacak yasalara destek sözü isteyen Yılmaz, ‘‘Sizin önereceğiniz tarihte, yerel ve genel seçimleri yaparız’’ dedi.

İki tur nasıl çalışacak

İki turlu sistem, belediye meclisi ve il genel meclisi seçimlerini etkilemiyor. Bu seçimler, eski sistemle gerçekleştirilecek ve tek turda her parti kendi adaylarını gösterecek. Belediye başkanlıkları için ise birinci turda en çok oyu alan iki veya üç aday ikinci tura çıkacak. Koalisyon partilerinden birinin adayı ikinci tura çıkarsa, diğer partiler ona destek verecek. İkinci turda koalisyon partilerinin birden çok adayı olursa, biri diğerinin lehine çalışma yapacak.

Koalisyonu oluşturan ANAP, DSP ve DTP, 1999 Mart ayındaki yerel seçimlerin genel seçimlerle birleştirilmesi ve yerel seçimlerin çift turlu yapılarak; büyükşehirler başta olmak üzere seçim ittifakına gidilmesi kararını aldı.

Ancak bu kararın hayata geçirilmesi için CHP'nin desteği gerektiğini vurgulandı. Başbakan Mesut Yılmaz da bu konuda CHP lideri Deniz Baykal'a ‘‘Evet derseniz, görüşmeye hazırız’’ mesajı verdi.

Seçimlerde ittifak kararının Yılmaz'ın girişimleri ile gerçekleştiği öğrenildi. Yılmaz, geçen hafta Baykal ile görüşmeden önce, DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit ve DTP yöneticileriyle seçim olasılıklarını masaya yatırdı. Yılmaz, bu görüşmede ortaklarına yerel ve genel seçimlerde iki turlu sistemi önerdi. DTP bu önerilere ‘Hayır’ demezken, Ecevit iki turlu sisteme yerel seçimler için destek verdi. Ancak Ecevit, genel seçimler için iki turlu sistem önerisini reddetti. Yılmaz, bunun üzerine, ‘‘Zaten bunun için yasa değişikliği gerekir. Sayın Baykal'a önereceğim. Eğer kabul etmezse, biz koalisyon partileri olarak 1999 Mart ayında yapılacak yerel seçimlerde, büyükşehir belediye başkanlıkları başta olmak üzere, birbirimizin adaylarının kazanması için işbirliği yapabilir miyiz?’’ önerisini getirdi. Ecevit bu öneriye de olumlu yanıt verdi. DTP de böyle bir işbirliğine olumlu baktığını belirtince, koalisyon partilerinin yerel seçimde ittifak yapması kesinleşti.

YILMAZ DOĞRULADI

Yılmaz, ortaklarıyla yaptığı bu görüşmeden sonra gittiği Baykal'dan kesin bir yanıt alamadı. Baykal'ın iki turlu seçime sıcak bakmamakla birlikte, kesin yanıtını bu hafta yapacağı görüşmeye bıraktığı belirtildi. Baykal'ın bu tutumunun, kurmayları ile iki turlu seçimden çok, seçim ittifakını değerlendirmek istemesinden kaynaklandığı bildirildi.

Başbakan Yılmaz, bu konudaki soruyu yanıtlarken ittifakı doğruladı. Yılmaz, hükümetin yerel seçimlerde iki turlu sistemi benimsediğini, ancak bunun için yasa değişikliği gerektiğini belirtti. Konuyu Baykal'a da açtığını ve katılımını istediğini anlatan Yılmaz, ‘‘Hükümet olarak, belediye başkanlarının 2 turlu seçimlerle belirlenmesini benimsedik. Hükümet üyeleri olarak mutabakatımız var. Bunu yasa değişikliği ile gerçekleştirme imkanımız olacak. Bu gerçekleşmezse, hükümet partileri olarak İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana gibi büyükşehir belediyelerinde başkanların mutlaka kendi partilerimizden seçilmesini amaçlayan bir strateji geliştireceğiz’’ dedi.

AVANTAJLI İLLER

Koalisyon partilerinin bu ittifak kararının özellikle RP'nin birçok ilde başkanlık kaybetmesine neden olacağı belirtilirken, CHP ve DYP'nin de bundan zarar göreceği belirtildi. 1995 seçimleri baz alındığı, böyle bir ittifakın İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Eskişehir, Gaziantep, Kocaeli, Mersin, Antalya gibi büyük iller başta olmak üzere illerin çok büyük bir bölümünde seçim alabileceği belirtildi. Halen bu illerin ikisinde CHP, ikisinde RP, dördünde de DYP'li başkanlar görevde bulunuyor.

BİRLİKTE SEÇİM

Öte yandan, hem koalisyon ortaklarının kendi aralarında yaptığı görüşmelerde, hem de Yılmaz'ın Baykal'la buluşmasında, 1999 yılı Mart ayındaki yerel seçimlerle genel seçimlerin birleştirilmesinin ele alındığı öğrenildi. Koalisyon ortaklarının bu öneri üzerinde uzlaşmaya vardığı, Baykal'ın ise bu yanıtını da bu hafta yapacağı görüşmeye bıraktığı ifade edildi. Yılmaz'ın Baykal'a şu öneriyi getirdiği öğrenildi:

‘‘Enflasyonla mücadele programımızı bir yıla indirmek için bize bu süre içinde hükümeti düşürmeme garantisi, enflasyonla mücadele için Meclis'e göndereceğimiz yasalara da destek sözü verin. Böyle olursa, biz de sizinle seçim tarihi ve genel seçimlerle yerel seçimlerin birlikte yapılması konusunda anlaşmaya varabiliriz. Sizin önereceğiniz bir tarihte, yerel ve genel seçimleri birlikte yaparız.’’