Türkiye-AB İlişkileri Kronolojisi

1959Yunanistan'ın 15 Temmuz 1959 tarihli resmen başvurusunun arkasından AET dışında kalma durumunda Batıdaki konumunu yitirme olasılığı Türkiye'yi 31 Temmuz 1959 tarihindeki başvurusuyla neticelenmiştir.11 Eylül tarihinde AET Bakanlar Konseyi, Ankara ve Atina'nın ortaklık başvurularını kabul etti.28-30 Eylül tarihlerinde Avrupa toplulukları Komisyonu ile Türkiye arasındaki ilk hazırlık görüşmesi yapıldı.19634 yıllık bir görüşme sürecinin sonucu Ankara Antlaşmasıdır. Yürürlülük tarihi 1 Aralık 1964'tür. Bu anlaşma Türkiye ile AET'yi Gümrük Birliğine götürecek ve tam üyeliği sağlayacak olan ortaklık anlaşmasıdır. Arkasından 12 Eylül tarihinde I. Mali Protokol imzalanmıştır.1 Ocak 1973 tarihli Katma Protokol ile Geçiş Dönemi başlamıştır. Amaç Gümrük birliğidir. Üzerinde anlaşmaya varılan model zayıf ekonominin giderek uyumunu sağlayacak tarzdadır ve bu Türkiye'nin lehinedir. 22 yıllık bir takvim çerçevesinde Gümrük Birliğini gerçekleştirme ve ekonomik açıdan AB'ye hazırlanması yükümlülüğü getirilmiştir.Özetle, müzakere edildiği tarihte Ankara Anlaşması ile onun ayrılmaz parçası olan Katma Protokol, Türkiye'ye tam üyelik hedefini sarsıntısız gerçekleştirebileceği ayrıcalıklı ve öncelikli bir model olma anlayışı üzerine bina edilmiş ve buna uygun bir programa oturtulmuştur.196616-17 Mayıs tarihlerinde Birinci Türkiye-AET Karma Parlamento Komisyonu Brüksel'de toplanmıştır. 19689 Aralıkta Katma Protokol Görüşmeleri başlamıştır.197026 Ekimde ilk Gümrük İşbirliği Komitesi toplantısı yapılmıştır. Kasım ayında Katma Protokol metinleri kabul edilmiş, 23 Kasımda Katma Protokol Brükselde imzalanmıştır.Katma Protokol kabul edildi.Türkiye AET müzakereleri başladı.19731 Ocak: Katma Protokol yürürlüğe girdi. Birinci gümrük indirimi ve konsolide liberasyon listesi uyumu yapıldı. 21 Mayıs: Türkiye - AET genişleme görüşmeleri mutabakat ile sonuçlandı. 30 Haziran: I. Genişleme Anlaşması (Tamamlayacı Protokol) Ankara'da imzalandı. 19741 Ocak: Tamamlayıcı protokol ile ilgili geçici anlaşma yürürlüğe kondu.19761 Ocak: Türkiye Katma Protokolden kaynaklanan yükümlüğünü yerine getirerek , ikinci gümrük indirimi ve konsolide liberasyon listesi uyumunu gerçekleştirdi. 197712 Mayıs: III. Mali Protokol Brüksel'de imzalandı. 1 Temmuz: Topluluk tarafından Türkiye'ye tanınan yeni tarım tavizleri yürürlüğe kondu. 19784-11 Ekim: Türkiye , dördüncü beş yıllık plan süresince yükümlülüklerinin dondurulması ve aynı dönem için yaklaşık 8 milyar dolarlık yardım yapılması talebinde bulundu. 30 Ekim: III. Mali Protokolün onay işlemleri tamamlandı.198030 Haziran: Ortaklık Konseyi tarım ürünlerinin tamamına yakın bir kısmında Türkiye'ye uygulanan gümrük vergilerinin 1987 yılına kadar sıfıra indirilmesini kararlaştırdı. (1-80 sayılı karar)198222 Ocak: Avrupa Topluluğu, Türkiye ile ilişkilerini dondurma kararı almıştır.198616 Eylül: Türkiye-AET Ortaklık Konseyi toplandı. Böylece 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren dondurulmuş bulunan Türkiye-AET ilişkilerinin canlandırılması süreci başladı.198714 Nisan: Türkiye-AT'ye, Roma Antlaşması'nın 237., AKÇT Antlaşması'nın 98 nci ve EURATOM Antlaşması'nın 205 nci maddelerine istinaden tam üye olmak üzere müracaat etti. 27 Nisan B Türkiye'nin tam üyelik talebi Topluluk Bakanlar Konseyi tarafından incelenmek üzere Komisyona havale edildi. 19887 Kasım: Türkiye-AET arasındaki ticari ve iktisadi sorunların ele alınması amacıyla oluşturulan Ad-Hoc Komite, birinci toplantısını gerçekleştirdi. 20-21 Aralık: Ad-Hoc Komite ikinci kez toplandı ve Türkiye, 1978 yılında askıya aldığı yükümlülüklerini yerine getirmek üzere, hazırlandırılmış bir takvim Topluluğa verdi ve bu takvime işlerlik kazandırdı.198918 Aralık: AT Komisyonu, Türkiye'nin tam üyelik başvurusu konusundaki "Görüş" ünde (Avis), Topluluğun, kendi iç pazarını tamamlayabilme sürecinden önce (1992) yeni bir üyeyi kabul edemeyeceği ve Türkiye'nin katılmadan önce, ekonomik, sosyal ve siyasal alanda gelişmesine ihtiyaç duyulduğu hususlarına yer verdi.19906 Haziran: Topluluklar Komisyonu, Türkiye ile her alanda işbirliğinin başlatılması ve hızlandırılması konusundaki önlemleri içeren bir "İşbirliği Paketi" hazırlayarak Konseyin oluruna sundu.199130 Eylül : Ortaklık Konseyi 1986 yılından sonra ilk kez toplandı.199221 Ocak: Türkiye-AT arasında bir Teknik İşbirliği Programı imzalandı.9 Kasım: Türkiye-AT Ortaklık Konseyi'nin 33 ncü dönem toplantısı yapıldı. 3 Aralık: Türkiye-AT ilişkilerinin yürütülmesinde ortaya çıkan ticaret ve gümrüklerle ilgili teknik sorunların çözümü için kurulmuş olan ve 12 Kasım 1982'den beri toplanamayan Gümrük İşbirliği Komitesi, 10. Dönem toplantısını gerçekleştirdi.199324-25 Şubat: 9 Kasım 1992 tarihli Ortaklık Konseyi'nde, Ortaklık Komitesi gözetimi altında çalışması kararlaştırılan teknik komitelerden Gümrük Birliği Alt Komitesi toplantısı Brüksel'de yapıldı.8 Kasım: Ortaklık Konseyi'nin 34. Dönem toplantısı yapıldı.199419 Aralık : Ortaklık Konseyi'nin 35. Dönem toplantısı yapıldı.19956 Mart: Türkiye ile AB arasında Gümrük Birliği'nin gerçekleştirilmesi ile ilgili ve Gümrük Birliği döneminde uygulanacak usul, esas ve süreleri belirleyen 1/95 ve 2/95 sayılı kararlar Ortaklık Konseyi'nin 36. Dönem toplantısında kabul edildi.30 Ekim: Ortaklık Konseyi, 1/95 sayılı Gümrük Birliği Kararı çerçevesinde, Türkiye'nin Gümrük Birliği'nin iyi işlemesi için gerekli teknik koşulları yerine getirdiğini tespit eden 37. Toplantısını gerçekleştirdi.13 Aralık: 1/95 Sayılı Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararı Avrupa Parlamentosu tarafından onaylandı (343 Kabul, 149 Red, 36 çekimser).21 Aralık: AB ile Türkiye arasında, AKÇT ürünlerini kapsayan Serbest Ticaret Anlaşması parafe edildi.19961 Ocak : Türkiye, AB ile entegrasyonunda 22 yıl süren "Geçiş Dönemi"ni 31 Aralık 1995 tarihinde tamamlayarak , 1.1.1996 tarihi itibariyle, tam üyelik sürecinde "Son Dönem"e, sanayi ürünlerinde ve işlenmiş tarım ürünlerinde sağlanan Gümrük Birliği ile girmiştir.19 Şubat: Gümrük Birliği Ortak Komitesi 1. Dönem toplantısı yapıldı.25 Temmuz: Türkiye-AB AKÇT Anlaşması Brüksel'de imzalandı.1 Ağustos: Türkiye-AB AKÇT Anlaşması resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.199720 Mart: Ortaklık Komitesi 106. Dönem toplantısı yapıldı.14-16 Nisan: Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu 40. Dönem toplantısı yapıldı.24 Nisan: Ortaklık Komitesi 107. Dönem toplantısı yapıldı.29 Nisan: Ortaklık Konseyi'nin 39.dönem toplantısı yapıldı.30 Mayıs: Gümrük İşbirliği Komitesi'nin 19.dönem toplantısı yapıldı.23 Temmuz: Gümrük Birliği Ortak Komitesi 6.dönem toplantısı yapıldı.12-13 Aralık: Avrupa Birliği'nin Lüksemburg'ta gerçekleştirdiği devlet ve hükümet başkanları zirvesi sonucunda Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Slovenya, Romanya, Bulgaristan, Litvanya, Letonya, Estonya ve Kıbrıs Rum Yönetimi tam üyelik için aday ülkeler olarak belirlenmiştir. Türkiye ise aday ülkeler arasında zikredilmemiş, tam üyeliğe ehil olduğu teyid edilmiştir.199816 Şubat: Gümrük Birliği Ortak Komitesi 7. dönem toplantısı yapıldı.25 Şubat: Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki tarım ürünleri ticaretinde geçerli olan tercihli rejime ilişkin anlaşma imzalanmıştır. Anlaşma, 1 Ocak 1998 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir.7 Mayıs: Türkiye-AB AKÇT Temas Grubu ikinci kez toplandı.28 Mayıs: Gümrük İşbirliği Komitesi 21. dönem toplantısı yapıldı.1999Helsinki zirvesi sonrası Türkiye adaylık statüsü kazandı ve yeni bir dönem başlamış oldu.20008 Kasım türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği açısından kaderini çizecek Katılım Ortaklığı Belgesi açıklandı