Truva atı virüsler

ABD'nin saygın gazetelerinden New York Times Gazetesi'ne göre Amerikalı bilim adamları, maymunlara virüs aracılığıyla gen naklederek vücudun tedavi amaçlı protein üretmesini sağladılar. Yeni geliştirilen teknik, ileride kanser başta olmak üzere birçok hastalığın tedavisinde kullanılabilecek. Yeni teknikte önce bir virüsün içine tedavi amaçlı gen naklediliyor. Daha sonra bu virüs vücuda enjekte ediliyor.

Söz konusu teknik, geçtiğimiz günlerde ABD'nin Philadelphia kentindeki Pennsylvania Üniversitesi'nin genetik tedavi enstitüsünde kobay fareler ve makak maymunları üzerinde dönendi. James H. Wilson liderliğinde yapılan denemede, hayvanlara iliğin daha fazla alyuvar üretmesini sağlayacak gen nakledildi. Gen naklinde şöyle bir yol izlendi:

Genin hedef hücreye taşınmasında ‘‘adeno’’ benzeri sadece iki geni olan bir virüs kullanıldı. Virüs, tehlikeli genleri çıkarılarak baş ve kuyruktan oluşan içi boş bir taşıyıcı haline getirildi.

Hücreye taşınması istenen tedavi amaçlı gen ise, taşıyıcı haline gelmiş virüsün içine yerleştirildi. Truva atı misali, virüsün içine yerleştirilen gen vücuda nakledildi. Böylece Truva atı metoduyla bağışıklık sisteminin geni reddetmesi engellendi.

Virüs sayesinde ‘‘erythropoietin’’ hormonunu üretimini sağlayan gen, hedef kemik hücrelerine taşındı. Erythropoietin hormonu, iliğin daha fazla alyuvar üretmesini sağlıyor.

Gen dışarıdan ‘‘rapamycin’’ hapı verilerek çalıştırmaya başlandı. Bir başka deyişle genin harekete geçirilmesi için rapamycin takviyesi yapıldı.

Truva atı virüslerle gen nakledilen maymunlarda yapılan kan ölçümlerinde, genin birkaç gün boyunca aktif olduğu anlaşıldı. Bilim adamları, şimdi genin istendiğinde açılıp, istendiğinde kapanmasını sağlayacak bir anahtar mekanizma üzerinde çalışıyorlar.

Diyaliz hastaları gibi alyuvar seviyesi düşük olan hastalara düzenli olarak erythropoietin verildiğine işaret eden bilim adamları, gelecekte gen nakli ile bu tedavinin kolaylaşabileceğini söylüyor.

Dr Wilson ve ekibi sadece alyuvar proteinleri üzerine değil, kanserli hücrelere, akciğer, göz ve karaciğere gen taşıyacak projeler üzerinde de çalışıyor. Gelecekte kanserden genetik hastalıklara kadar birçok hastalığın gen terapisiyle tedavi edilebileceği belirtiliyor.