20 aydır tutuklu olan gazeteci Şahin Alpay'a ev hapsiyle tahliye

ANAYASA Mahkemesi’nin (AYM), ikinci kez hak ihlali kararının ardından Şahin Alpay’ın tahliyesine hükmedildi. AYM, 11 Ocak’ta ihlal kararı verilmesine rağmen tahliye edilmeyen Alpay’ın Anayasa’nın 19. maddesinde güvence altına alınan ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının’ ihlal edildiğine ve 20 bin lira manevi tazminat ödenmesine oybirliği ile karar verdi. AYM’nin jet hızıyla dün akşam sitesinden yayınladığı kararın hüküm bölümüne ilk ihlal kararından farklı olarak Alpay’ın tahliye edilerek ihlalin kaldırılması yazıldı. Gerekçede “Kararın bir örneğinin başvurucunun tutukluluk halinin sona erdirilmesi suretiyle ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine” denildi. Bu karar bu yönüyle bir ilk ve örnek içtihat olma özelliği taşıyor.

‘NİHAİ VE BAĞLAYICI’
Kararda, özetle şöyle denildi: “Anayasa’nın 153. maddesi uyarınca AYM’nin başvurucu hakkında verdiği ihlal kararının yargı organları dâhil herkes yönünden nihai ve bağlayıcı olduğu açıktır. Derece mahkemelerinin görevi, AYM’nin görev ve yetkilerinin kapsamını değerlendirmek değil, AYM’ce tespit edilen ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldırmaktır. AYM’nin vermiş olduğu ihlal kararları başka bir merci tarafından Anayasa’ya veya Kanun’a uygunluk yönünden denetlenemez. Başvurucunun tahliye taleplerini karara bağlayan derece mahkemelerinin aksi yöndeki değerlendirmelerinin anayasal veya yasal bir dayanağı bulunmamaktadır. Başvuruda tespit edilen ihlalin niteliği dikkate alındığında bu ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için başvurucunun tutukluluk durumunun sona erdirilmesi dışında bir imkan kalmadığı değerlendirilmiştir. Anayasa’nın kişi hürriyeti ve güvenliği hakkını güvence altına alan 19/3 fıkrasına göre tutuklamanın ön koşulu suç işlendiğine dair ‘kuvvetli belirti’ bulunmasıdır. Bu nedenle tutuklamanın hukuki olmadığı iddiasıyla yapılan bireysel başvurularda bu koşulun incelenmesi anayasal zorunluluktur. AYM’nin incelemesi, yargılamanın muhtemel sonuçlarından bağımsız olarak tutuklamanın hukukiliğinin değerlendirilmesiyle sınırlıdır. Bu itibarla başvurucu hakkında verilen önceki ihlal kararının, ceza davasının esasına ilişkin bir değerlendirme içerdiği söylenemez.”

AİHM AYARLI KARAR
AYM Genel Kurulu, ilk olarak 11 Ocak’ta Şahin Alpay ve Mehmet Altan’ın ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı’ ile ‘ifade ve basın özgürlükleri’nin ihlal edildiğine karar vermişti. İstanbul 13 ve 26. Ağır Ceza Mahkemeleri ise tahliye taleplerini reddetmişti. İtirazların da reddi üzerine avukatları, yeniden AYM’ye başvurmuşlardı. AİHM’in Altan ve Alpay’ın başvurusuna ilişkin kararını 20 Mart’ta vereceği açıklandı. Bu gelişme sonrası AYM, 15 Mart’ta Alpay’ın başvurusunu ‘ek gündem’ olarak görüştü. 


EV HAPSİ ŞARTIYLA
AYM’nin ikinci hak ihlali kararının ardından, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkeme heyeti, dün gece Alpay’ın tutukluluk durumunu yeniden ele aldı. Heyet, Alpay hakkında AYM’nin “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine, kararın bir örneğinin başvurucunun tutukluluk halinin sona erdirilmesi suretiyle ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine” şeklinde karar verildiğinden, sanığın adli kontrol hükümleri uygulanarak tahliyesine oybirliğiyle hükmettiğini açıkladı. “11 Ocak kararının dikkate alınmasının yasal olarak mümkün olmadığı gerekçesi ile Alpay’ın tutukluluk haline herhangi bir karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği” hatırlatıldı, “AYM kararının bağlayıcı olduğuna şüphe olmadığı” da belirtildi. Heyet, Alpay hakkında, “yurt dışına çıkış yasağı” ile “konutunu terk etmeme”den oluşan adli kontrol hükümlerinin uygulanmasına da karar verdi. / Ayşegül USTA-Fırat ALKAÇ

GECE SAATLERİNDE TAHLİYE

Şahin Alpay, gece saatlerinde Silivri Ceza İnfaz Kurumu’ndan tahliye edildi. Alpay’ı cezaevi çıkışında eşi, çocukları ve torunu karşıladı.

Anayasa Mahkemesi’nin FETÖ davasında tutuklu yargılanan eski Zaman gazetesi yazarı Şahin Alpay, 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin oy birliğiyle aldığı karar sonrası tahliye edildi. Gece saatlerinde Silivri Ceza İnfaz Kurumu’ndan tahliye edilen Alpay, 20 ay tutuklu bulunduğu cezaevinden cezaevi aracıyla çıkarılarak Kınalı gişelerine getirildi. Kendisini burada bekleyen ailesine kavuşan Alpay, basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

"20 AY ÇOK ZOR GEÇTİ"

Alpay konuşmasında, "Aileme kavuştuğum için fevkalade mutluyum ama özgürlüğüme kavuştuğumu söyleyemem. 20 ay çok zor geçti. Çıktığım zaman da arkada kalan ne terörizm ile ne darbe ile ilgisi olmayan binlerce insan var. Onlar özgür olmadıkça Türkiye’nin de özgür olamayacağını düşünüyorum" dedi.

Alpay daha sonra eşi, çocukları ve torunu ile bir süre hasret giderdi. Anayasa Mahkemesi’nin kendisine 1 ay ev hapsi verdiğini söyleyen Alpay’ın ailesi ise ikinci bir sevinç daha yaşadı. Kendisini bekleyen gazetecilere gitmeden aile pozu veren Alpay, araca binerek buradan ayrıldı.

Cezaevinden tahliye olan 74 yaşındaki Gazeteci-Yazar Şahin Alpay, 30 Temmuz 2016 tarihinde tutuklanmıştı. (Soner HASIRCIOĞLU /İSTANBUL - DHA)