Sismanlik rehberi cikti

Gunumuzun onemli saglik sorunlari arasinda yer alan obezite (sismanlik) ile ilgili Turkiye'de ilk kez ‘Ulusal Obezite Rehberi’ hazirlandi.

Turkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Dernegi Obezite ve Lipid Metabolizmasi Calisma Grubu tarafindan hazirlanan rehber, hekimlere dagitilacak. Turkiye'de obezite tani ve tedavisinde standartlasma saglamak amacini tasiyan rehber, 10 bin adet basildi. Rehberi hazirlayan grubun baskani Prof. Dr. Ustun Korugan, Knoll Alman Ilac'in sponsorlugunda hazirlanan rehberin, Dunya Saglik Orgutu'nun gerceklestirdigi calismanin yaninda, Ingiltere, Iskocya, Almanya ve ABD'den sonra 5'inci ornek oldugunu soyledi. Cok sayida zayiflama merkezinin zayiflamak isteyenleri istismar ettigini belirten Prof. Dr. Korugan, ‘‘Beraberinde pek cok saglik sorunu riskini getiren obezitenin tedavisinde yuzde 5-10 oraninda kalici kilo kaybina dayanan Saglikli Kilo Kontrolu Programi'nin, Turkiye'nin her yaninda standart yontemlerle uygulanmasini sagliyor’’ dedi.

Rehberden secmeler

Obezite vucuttaki yag miktarinin normalden fazla oldugu durumdur. Ancak ideal agirligin uzerinde olmak her zaman obez (sisman) olmak anlamina gelmez. Ornegin kaslari cok gelismis bir atletin agirligi, ideal agirligin uzerinde olabilir. Ama beden yag dokusu normaldir.

Sismanligi olcmek icin en guvenilir yontemlerden biri ‘vucut kitle indeksi’nin olculmesi (agirlik (kg)/boy2(metrekare)). Vucut kitle indeksinin 19-25 arasinda olmasi normal, ustu ise sismanlik anlamina geliyor. Ornegin, 76 kilo agirliginda ve 1.73 santimetre boyunda birinin vucut kitle indeksi, 76/1.73*1.73=25.4. (normalin biraz ustu)

Vucut agirliginda 10 kiloluk azalmayla bile, tum olumlerde yuzde 20, diyabetle iliskili olumlerde yuzde 30, sismanlikla ilgili kanserlerden olumlerde yuzde 40 azalma olur. Kan basinci olumlu etkilenir. Kolestrol yuzde 10 azaltir.,

1960'lardan beri yapilan calismalara gore toplumdaki asiri kilolu insan sayisi surekli artiyor. Gelismis Bati toplumlarinda ve ABD'de toplumun yuzde 50'si kilolu, yuzde 20'si ise obez olarak saptandi.

Sismanlik, hipertansiyon, dislipidemi, tip 2 diyabet, koroner damar hastaligi, akut miyokard infarktusu, osteoartrit, uyku apnesi, solunum yetersizlikleri, meme, prostat ve kolon kanserleri riskini artiriyor.

Genetik yatkinlik, egzersiz, besin tuketimi sirasinda harcanan enerjinin dusuklugu, psikolojik etkenler, cevresel etkenler, hormonal ve metabolik bozukluklar obeziteyi ortaya cikarir ve surdurur.

Tarihte 25 bin yillik tas devri kalintilarinda obezitenin kanitlari bulunuyor. 2 bin yil once Hipokrat tarafindan tespit edilen sagliga olumsuz etkilerine ragmen bu sorun ancak son yillarda ‘kismen’ anlasilabildi.