Sıcaklarla beraber kazalar da artıyor

Gazi Üniversitesi Kazaların Çevresel ve Teknik Araştırılması Bölüm Başkanı Doç. Dr. Can Balas, Emniyet Genel Müdürlüğünün 2005 ve 2006 yıllarının Ocak-Ekim dönemlerini kapsayan kaza istatistiklerinin, en çok ölümlü ve yaralamalı trafik kazalarının Ağustos ayında meydana geldiğini ortaya koyduğunu söyledi.

Balas, 2005 yılının Ağustos ayında kazalar sonucu 417 kişinin öldüğünü, 14 bin 175 kişinin yaralandığını, 2006 yılının aynı ayında ise 416 kişinin yaşamını yitirirken, 15 bin 796 kişinin yaralandığına dikkati çekti. Ocak-Ekim döneminde en fazla kazanın Ağustos ayında meydana geldiğini belirten Balas, bu dönemde en az kazanın ise Şubat ayında gerçekleşmesinin dikkat çekici olduğunu kaydetti.

1999 yılı istatistiklerinin sonuçlarının da çarpıcı olduğunu ifade eden Balas, bu yılda da Temmuz ve Ağustos aylarında hem ölü, hem de yaralı sayısında diğer aylara göre büyük bir artış görüldüğünü söyledi.

Balas, 2006 yılının istatistiklerinin, en fazla kazanın 217 bin 999 vakayla İstanbul'da yaşandığını, ikinci sırayı 84 bin 794 kazayla Ankara'nın, üçüncü sırayı da 60 bin 449 kaza ile İzmir'in aldığını gösterdiğini bildirerek, şunları kaydetti:
“Büyük bir sıcak hava dalgasının ortaya çıkması, kaza sayısında özellikle bu yıl daha da artış beklentisi içinde olmamız gerektiğini gösteriyor. Çünkü geçmiş yıllardaki istatistikler, özellikle yaz aylarında hem şehirlerarası dolaşımın artması ve buna bağlı olarak da sürücülerin biraz daha kendi sağlıklarına ve yol koşullarına da dikkat etmemelerinden dolayı trafik kazalarında bir artış olduğunu görmekteyiz.”

“FİZİKSEL KOŞULLAR DİKKATİ VE REFLEKSLERİ ETKİLİYOR”

İnsanın fiziksel durumunun, dikkatini ve refleksini etkilediğini anlatan Barlas, “Aşırı derecede su ve tuz kaybı, sürücülerin beyin gücünü olumsuz yönde etkiliyor. Özellikle aşırı terleme, bunun en temel nedenlerinden biri. Bu nedenle uzun yollarda sık sık mola verilmesi ve kaybedilen sıvı ve tuzun geri alınması gerekiyor” dedi.

İnsanın özellikle trafikte vereceği doğru tepkinin çok önemli olduğunu vurgulayan Balas, “Sürücünün karşıdan bir araç geldiğinde bunu algılaması, buna bağlı olarak hızını azaltması doğru şeride geçmesi ve dolayısıyla alacağı önlemler hep buna bağlı. Sıcaklık artışına bağlı olarak verilecek doğru tepkilerin sayısı azalmaya başlıyor. En sonunda da sürücüler neredeyse doğru tepki veremeyecek hale geliyor. Normal sıcaklıkta doğru düşünen bir insan, 10 ya da 20 derecelik bir sıcaklık artışıyla tamamen doğru tepkiyi veremeyecek hale gelebiliyor. Bu durumun matematiksel olarak da ifade edilmiş bir denklemi bile var. Bu psikoloji, sürücüdeki davranışı da etkiliyor. Çünkü yanlış insan psikolojisi, en çok trafikteyken ölüm olayını doğuruyor.”

Gazi Üniversitesi Trafik Planlaması ve Uygulaması Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ebru Vesile Öcalır da trafik kazalarının yaz aylarında artmasının en önemli nedenlerinden birinin, tatile gidenlerle beraber artış gösterdiğini belirterek, kazaların engellenmesinde, insanların daha çok toplu taşım araçlarına yönlendirilmesinin önemini anlattı.
Öcalır, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Normal şartlarda bir sürücünün çevresinde algılayabildiği yol genişliği, ışık durumu, tabelalar gibi bilgiler, sürücünün sürücü davranışını değiştirir. Sıcaklığın artması ile kişinin algılayışında düşüşler başlar ve algılayabildiği bilgi düzeyi de buna bağlı olarak azalır. Daha az bilgi değerlendirdiğinde sürücü davranışında bozukluklar ortaya çıkar. Buna bağlı olarak da kazaların ortaya çıkması normaldir. İnsanların daha çok toplu taşıtlardan yararlanması, söz konusu kazaların oranının azaltılmasında önemli bir etken olabilir.”

Gazi Üniversitesi Trafik Planlaması ve Uygulaması Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. M. Kürşat Çubuk da trafik kazalarının yaz aylarında artışının nedenleri arasında asfaltın sıcaklıkla birlikte genleşerek “asfaltın kusması” adı verilen durumun yolda kaygan bir zeminin oluşmasına neden olduğunu belirtti.

Kış trafiği ile yaz trafiğinin de trafik hacmi olarak birbirinden farklı olduğunu dile getiren Çubuk, sürücülere, “Yolda asfaltın yüzeye çıktığını gördüğünüz andan itibaren lütfen hızınızı hız limitlerinin altına düşürün ki bir tehlike ile karşı karşıya kalmayın” uyarısında bulundu.