Savunma Türk'ten
Güncelleme Tarihi:
Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey “sansüre başladınız” diye eleştirilince, dünyanın en büyük mikroblog sitesini ABD’de yaşayan bir Türk öğretim üyesinin kaleme aldığı yazıyla savundu. Zeynep Tüfekçi, blog yazısında, Twitter’ın ifade özgürlüğünü kısıtlayacağı öne sürülen yeni politikasının yanlış anlaşıldığını anlatıyor.
ABD merkezli, 300 milyonu aşkın kullanıcıya sahip mikroblog sitesi Twitter, atılan bir “tweet” o ülkenin yasalarını ihlal ediyorsa, sadece o ülkede bu ‘tweet’e erişimin engelleneceğini açıklamıştı. ABD’nin dünya basın özgürlüğü endeksinde 47. sıraya gerilediği bir dönemde bu uygulama “mikrosansür” diye eleştirildi. Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey ise sessizliğini tek bir açıklamayla bozdu. Dorsey, Twitter hesabından bizzat yorum yapmasa da, ABD’de yaşayan bir Türk’ün yazısını yeniden yayınlayarak (retweet ederek) pozisyonunu belirledi. O yazı, Kuzey Carolina Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan, aynı zamanda Harvard Üniversitesi “İnternet ve Toplum” bölümünden özel burs kazanan Yrd. Doç. Zeynep Tüfekçi’ye (27) ait. technosociology.org adresli kendi blogunda yazan genç akademisyen, Twitter’daki yeni kısıtlamaların neden ifade özgürlüğü için yararlı olacağını düşündüğünü özetle şöyle anlattı:
Silme yok, aşmak kolay
1- Twitter daha önce mahkeme kararı verilmiş ise bir kullanıcının sansürlenmesi istenen mesajını (tweet) tüm dünyada siliyordu. Yeni uygulamada silme yok. Sadece o ülkede o mesaja erişim engelleniyor.
2- Twitter sonuçta kurulu sistemleri ve ülkelerin kanuni haklarını gözardı edemezdi. Aksi şekilde davransa, daha fazla ülke Twitter’ı tamamen bloke edecekti. Kullanıcılar Twitter’ın tamamına “proxy” gibi yavaş, tâli yollardan bağlanmak zorunda kalacaktı.
3- Yeni uygulama şeffaf bir şekilde yapılacak. “Sansürlenen” tweet’e tıklandığında bu yönde bir mesaj görüntülenecek. Sansürlenen tüm mesajlar “chillingeffects.org/twitter” adresinde listelenecek.
4- “Mikrosansürün” çevresinden dolaşmak mümkün. (Türkiye’de bazı kullanıcıların Youtube’a erişim engellemesini aşarken yaptığı gibi) farklı bir ülkeden Twitter’a bağlanıyor gibi görünmenizi sağlayacak IP ayarlarıyla bu oldukça kolay.
5- Sonuçta Twitter ifade özgürlüğü savaşını tek başına veremez ve ülkelerin yönetimlerini veya kanunlarını değiştiremez.
Karartma protestosu
Twitter, her ülkeden çıkan her mahkeme kararını uygulamayacağını, “haklı” ve “meşru” kararlara göre yerel sansür yapacağını vurguluyor. Fakat Arap Baharı’nın yaşandığı ülkelerdekiler başta olmak üzere birçok ifade özgürlüğü savunucusu öfkeli. Dün binlerce Twitter kullanıcısı #TwitterBlackout etiketini (hashtag) kullanarak siteyi boykot etti. Dünyaca ünlü Çinli muhalif sanatçı Ai Weiwei, Twitter’ın mikrosansür uygulamasının gerçeğe dönüşmesi halinde, hesabını kapatacağını açıkladı.
İlk dakikalarında dünya çapında “trend” olan konunun daha sonra bu listeden çıkması yeni bir sansür tartışması doğurabilir. Yapılan ölçümlere göre önceki gün tüm dünyada sosyal medya kullanıcılarının yüzde 50’si bu konuyu tartıştı.
Atatürk’e hakaret örneğiyle açıkladı
Elektronik Sınır Vakfı (EFF) uzmanı Eva Galperin, Twitter’ı ilginç bir örnekle savundu. Türkiye’de Atatürk’e hakaret içeren bir ifadenin kullanılmasının yasak olduğunu belirten Galperin, mikrosansürün sadece Twitter’ın resmi temsilciliği bulunan İngiltere, İrlanda ve Japonya gibi ülkelerin mahkeme kararlarıyla sınırlı kalacağını öne sürdü. Geçen yıl telif hakkı ihlalinden toplam 4 bin 410 tweet silindi.
Bilgi notu
Suudilerin Twitter’a 300 milyon dolar yatırması ertesinde başlayan uygulamanın, şirketin Çin pazarına giriş hazırlığıyla ilgili olduğu da öne sürülüyor.