Sanki beni çizmiş

AYDIN DOĞAN ULUSLARARASI KARİKATÜR YARIŞMASI'nda üçüncülük ödülünü kazanan Alman çizer Friederike Gross'un karikatürünü görür görmez, bu sanatçı beni çizmiş, dedim.Karikatürü görmeyenlere kısa bir tanıtma notu sunmalıyım.Gözlüklü bir adam, kütüphanede bir rafın önünde, elini bir kitaba uzatıyor, tam o sırada bütün kitaplardan beni al diye eller uzanıyor.Birden kitaplardaki eller beni de gazetedeki odamdan çekti, kendimi kütüphanemde buldum, adamla özdeşleştim. Gerçekten de bir kitabı alırken, diğer kitapların hatırı kaldı mı acaba sorusunu her zaman aklımdan geçirmişimdir.Bazen tek başıma kütüphanemdeki raflar arasında dolaşırım, göz belleğime en önce takılan aynı kitabın değişik basımları, değişik kapak tasarımlarıdır, yazarlık anılarımın kronolojik belgesidir onlar.O karikatürün bir kopyasını odama asacağım. Belleğimde donuk bir kare olarak kalsın. Başka hangi tabloda sevinçle hüzün, hatırlamakla unutmak bu karikatürdeki kadar birleşir.Sanatın yüceliği. Bir karikatür beni özetliyor.Bir kitap almaya girersiniz kütüphanenize, bin kitabın serüvenini yaşayıp çıkarsınız.* * *NECDET YILMAZ'ın birinciliği alan karikatürü, çizgiyle savaş tarihi. Silahlar, üniformalar değişiyor ama insan asla.Savaş, Necdet Yılmaz için zamansızlık kavramında eriyen değişmeyen bir olgu.Üstte çağdaş bir asker, altta Kadeş Muharebesi kabartması.Çizgiden güncelliğe bir bakış.Yüzyılların, bin yılların savaş tarihini bir çizgide okuyabiliyorsunuz, çizginin ekonomikliği. Savaşa dair bütün çeşitlemeler bu karikatürden yola çıkılarak yapılabilir.Şiir gibidir benim için karikatür, her şeyi aza indirgemektir. Minimalizmin de can yoldaşı.* * *ÇİNLİ çizer Xu Li'yi de biraz tanıtacağım.Kalp elektrosunun çekildiği milimetrik káğıt, eğrilerin üzerine yazılmış kocaman bir Freedom (Özgürlük) yazısı.Her sanatçı hem ülkesini çizer hem de dünyayı. Kural değil ama geçerli bir yorum.Hangi ülkede bu çizgiler, tıp deyimiyle söyleyelim ritmik'tir, hangilerinde aritmik?İşte yanıtlanamayan bir sorunun karikatürü.* * *KARİKATÜR okunur mu? Okunur. Yazılır mı? Şüpheliyim.Ben izlenimlerimi, inançlarımı, biraz da hayatımı yazdım.Yoksa karikatürleri değil.