Roller deÄŸiÅŸti

ABD'nin, Türkiye'den umudu keserek savaÅŸa 'B Planı' ile baÅŸlama kararı almasıyla roller deÄŸiÅŸmeye baÅŸladı. Geçen haftaya kadar bu iliÅŸkide istekte bulunan, ricacı olan taraf Amerika idi. Ancak savaşın çıkması halinde getireceÄŸi olumsuzluklardan endiÅŸe eden Ankara, bu kez Washington'dan verdiÄŸi taahhütlerin arkasında durmasını istiyor. ABD'nin Irak'ta BM kararı olmaksızın tek başına hareket etme kararının açıklık kazanmasıyla birlikte, Ankara açısından hesapların önemli ölçüde karıştığı söylenebilir. Åžurası büyük ölçüde kesin: ABD, bu hafta sonuna doÄŸru Irak'a karşı savaşı baÅŸlattığı takdirde, kara harekatında en azından ilk aÅŸamada kuzey cephesinin, yani Türkiye'nin bulunmadığı bir savaÅŸ planıyla hareket edecek. Bunun nedeni, ABD'nin, BaÅŸkan Yardımcısı Dick Cheney'nin, Recep Tayyip ErdoÄŸan'la geçen perÅŸembe günü yaptığı telefon görüşmesinden sonra Türkiye'den umudu keserek; iki cepheli A planından, kuzey cephesinin yer almadığı B planına geçmiÅŸ olması.ABD'nin bu strateji deÄŸiÅŸikliÄŸinin ilk iÅŸareti, Akdeniz'de Türk sahilleri açığında bekleyen Tomahawk füzelerinin bulunduÄŸu savaÅŸ gemilerini SüveyÅŸ üzerinden güney cephesine kaydırmasıydı. Daha önemli bir gösterge, ABD'nin ilk kez kara unsurunda iÅŸbirliÄŸinden söz etmeyip, yalnızca hava sahasından geçiÅŸ izni için Ankara'nın kapısını çalması oldu.KUZEY CEPHESÄ° SONRAYA KALABÄ°LÄ°RBu haliyle savaşın açılış aÅŸamasında Türkiye olmayacak. Bunun tek istisnası, hava sahasının Amerikan savaÅŸ uçaklarına açılması olabilir.Türkiye üzerinden kara cephesi seçeneÄŸi tümüyle gündemden kalktı mı?Tomahawk füzelerinin gitmesine karşılık Amerikan kargo gemilerinin hálá Türk sahillerinin açığında bekliyor ve GüneydoÄŸu'daki Amerikan altyapı faaliyetinin de tam sürat ilerliyor olması, bu olasılığın gündemden çıkmadığına iÅŸaret ediyor. Ancak yine de zaman faktörü nedeniyle baÅŸlangıc aÅŸamasında Türkiye cephesi yok. Bunun nedeni şöyle izah ediliyor:‘‘A planı uygulansaydı, Teksas'ta bulunan dördüncü piyade tugayı Türkiye'ye intikal edecekti. Bu tugayın kullanacağı tankların ve cephanenin Türk limanlarına çıkartıldığını varsayalım. Bu zaman alacaktır. Ayrıca, dördüncü piyade tümeni uçakla Türkiye'ye intikal edecektir. Hem askerlerin, hem de malzemenin Irak sınırına intikali bir hayli zaman alacaktır.’’GörüleceÄŸi gibi, TBMM bugün ya da yarın tezkereyi geçirse bile, bu adımın, ilk aÅŸamada Amerikan stratejisine çok büyük bir katkısının olmayacağı söylenebilir. Belki, savaşın sonraki aÅŸamalarında kuzey cephesi belli bir iÅŸlev kazanabilir. Bu iÅŸlev, daha çok insani yardım, savaÅŸ sonrası düzenlemelere dönük olabilir.BU KEZ ANKARA RÄ°CACI TARAFBu arada Ankara-Washington iliÅŸkisinde deÄŸiÅŸen bir tablo var. Şöyle ki;Geçen haftaya kadar bu iliÅŸkide istekte bulunan, ricacı olan taraf Amerika idi.Oysa B planına geçilmesi ile birlikte, roller deÄŸiÅŸmeye baÅŸladı. Çünkü, savaşın çıkması halinde getireceÄŸi olumsuzluklardan endiÅŸe eden Ankara, bu kez Washington'dan verdiÄŸi taahhütlerin arkasında durmasını istiyor. ÖrneÄŸin, ABD'den Irak'ın geleceÄŸine iliÅŸkin siyasi belgenin her halükarda geçerli kalmasını istemesi de bunun belirgin bir göstergesi. Â