Perdenin sonmeyen yildizlari

AYHAN ISIK (1929- 1979)

Turk sinemasinin birinci sinif jonu. Yildiz Dergisi'nin 1951'de actigi yarismada birinci olduktan sonra sinemaya gecti. Unutulmaz Kucuk Hanimefendi dizileri, Kanun Namina, Ingiliz Kemal, Kara Haydar, Kana Kan, Orgut rol aldigi cok sayida filmden bazilari.

O. LUTFI AKAD (1916-)

Yesilcam'in yasayan efsanelerinden... Turk sinemasina 'gercek' insan yuzlerini kazandiran ilk yonetmenlerden biri olan Akad'in yapitlarini siralamak icin sayfalarimiz yeterli degil. Vurun Kahpeye, Kanun Namina, Hudutlarin Kanunu ile Gelin, Dugun ve Diyet'ten olusan ucleme unutulmaz yapitlarindan sadece birkaci.

METIN ERKSAN (1929-)

‘‘Tasavvufi bir aski ve saf tutkuyu anlatiyor’’ diye tanimladigi Sevmek Zamani filmi neredeyse onu anlatir. 1952'de Asik Veysel'in Hayati (Karanlik Dunya) ile basladigi sinema seruveninde bircok basarili filme imza atti.

ATIF YILMAZ BATIBEKI (1925)

Yesilcam'da 1950'lerden sonra ortaya cikan kusaginin onemli temsilcilerinden. Her tur konuyu beyazperdeye ustalikla yansitan Yilmaz, rahat ve usta isi sinema diline sahip bir yonetmen.

YILMAZ GUNEY (1937- 1984)

Turk sinemasini Cirkin Kral'i. Ezilen, hor gorulen ama boyup egmeyip haksizliklara tek basina karsi cikan temiz Anadolu cocugu. Sayisiz filme yonetmen, oyuncu ve senaryo yazari olarak imza atan Yilmaz Guney, esine az rastlanir yetkinlikte bir sinema ustasi. 1982'de Costa Gavras'in Kayip filmiyle Altin Palmiye'yi paylasan Yol, dunya sinema tarihindeki yerini de coktan aldi.

CUNEYT ARKIN (1937)

1964'te Halit Refig'in Gurbet Kuslari adli filminde kamerayla tanisti ve bundan sonra asil meslegi olan doktorluga bir daha geri donmedi. Onceleri salon filmlerinin romantik jonuydu. Daha sonra vurdulu- kirdili aksiyon filmlerinin vazgecilmez aktoru oldu. Kimi zaman Malkocoglu, kimi zaman Karaoglan rolunde beyazperdede kilic salladi.

TURKAN SORAY (1945)

Ortaogrenimini yarida birakarak gectigi sinemada buyuk basari kazandi. 1960'ta Koyde Bir Kiz Sevdim ile basladigi sinema grafigi aradan gecen yillar boyunca yukselerek surdu. Onceleri kirsal kesim insaninin yakin buldugu tipleri canlandirdi. Uzunca bir sure kendi adiyla anilan Turkan Soray Kanunlari'nin yaraticisi oldu. Asla opusmedi, soyunmadi. Daha sonra cagdas kadin kimligiyle gorundu beyazperdede. Hala Yesilcam'in tahtinda oturuyor ve hala Turk sinemasinin Sultan'i.

Turk tiyatrosunu onlara borcluyuz

ISMAIL DUMBULLU (1897- 1973)

Ortaoyunu ve tuluat geleneginden yetismis son ustalardan.. Toptasi Rustiye-i Askeriyye'deki egitimini tiyatro sevgisi yuzunden yarim birakti. Henuz 16 yasindayken Komik Kel Hasan Efendi'nin Dilkusu Tiyatrosu'nda oyuncuydu. Kucuk Ismail Efendi, Kavuklu Hamdi Efendi, Komik Nasit Efendi gibi unlu komedi oyunculariyla ayni sahneyi paylasti. Komedyenlerin duayeni Kel Hasan Efendi'nin oyunlarini ayni heyecanla yasatan Dumbullu doneminde Turk seyirlik tiyatrosu en parlak gunlerini yasadi.

AFIFE JALE (Bilinmiyor- 1941)

Afife Jale'yi bir tek kelimeyle tanimlamak gerekirse, devrimci. Tiyatro sahnesine cikan ilk Musluman Turk kadini. Musluman kadinlarin sahneye cikmasini yasaklayan kurallara karsin Tatli Sir ve Odalik'ta rol aldi. Son oyununu polis basti, Afife, makine dairesinden kacti. Gercek degeri olumunden sonra anlasilan pek cok sanatcinin kaderini paylasti. Yasami Bakirkoy Akil Hastanesi'nde sona erdi.

BEDIA MUVAHHIT (1902- 1994)

Ilk kez kamera karsisina gecen iki Turk kadinindan biri. Darulbedayi oyuncularindan Ahmet Refet Muvahhit ile evlenince kendini sinema ve tiyatro dunyasinda buldu. 1923'te Muhsin Ertugrul'un yonettigi Atesten Gomlek adli filmde kamera karsisina gecmesi, donemin olaylarindan biri oldu.

YILDIZ KENTER (1928-)

Turk Tiyatrosu'nun 'prima donnasi'. Sadece oyuncu olarak degil yonetmen olarak da sayisiz oyuna imzasini atti.

MUHSIN ERTUGRUL (1892- 1979)

Bugun Turk tiyatrosunun ve sinemasinin varligindan soz ediyorsak eger, bunu buyuk olcude Muhsin Ertugrul'a borcluyuz. Bugunku Istanbul Sehir Tiyatrosu'nun temeli olan Darulbedayi'nin kurucusu, cagdas Turk tiyatrosunun oncusu, ilk sesli ve renkli Turk filminin yonetmeni. Sadece oyuncu ve yonetmen olarak degil egitimci ve kuramci olarak da yasaminin 70 yilini sanata adadi.

SEYH KUSTERI (13. yy)

Golge tiyatrosunun iki olumsuz karakteri Hacivat ile Karagoz'un yaraticisi. En kabul gore hikayeye goren Bursa'da cami yapiminda calisan, birbiriyle gecinemeyen ama birbirlerinden de ayrilamayan ikilinin tasvirini yapip perde arkasinda taklit edince de golge oyununu bu iki olumsuz tipi cikmis ortaya.

MARDIROS MINAKYAN (1837- 1920)

Batili anlamda Turk tiyatrosunun kurucularindan... Usta melodram oyuncusu. Turk yazarlarin imzasini tasiyan tarihsel oyunlarin incelikli yorumcusu.

MUAMMER KARACA (1906- 1978)

1950'li yillar Turk tiyatrosunun ustalarindan. Keskin zekasi ve espri gucuyle donemin siyasal olaylarini acimasizca elestiren Muammer Karaca, Tunel'de kendi adini tasiyan tiyatro sahnesinde hala yasiyor.

Tarihe taniklik

ABDULLAH FRERES (BIRADERLER)

Vicen (1820- 1902)Kevork (1839-1918) Hovsep (1830-1908)

Fotograf asigi uc kardes.. Once Beyazit'taki fotografhane, sonra Pera'daki studyo. 1863 tarihli Sultan Abdulaziz portresi onlara bir unvan kazandirdi: Saray Fotografcisi. Prensler, balikcilar, soylular, siradan insanlar... Objektifin onundeki herkesin sadece 'suretini' degil ruhunu da yansittilar fotograflarina.

SELAHATTIN GIZ (1914-1994)

Basin fotografcilarinin ustadi. Meslek yasamina 1931'de Cumhuriyet Gazetesi'nde basladi. Basin fotografcilarinin gazetelerin kadrolu elemani olmasinda da onayak oldu.

ARA GULER (1928)

Turkiye'de yaratici fotografciligin en onemli ismi. Cesitli tarihsel olaylarin yanisira, Salvador Dali'den Winston Churhill'e, Bertrand Russel'dan Elizabeth Taylor'a sayisiz unlu onun objektifi ile olumsuzlesti.

Kayip giden yildiz

CAHIDE SONKU (1916- 1981)

Yesilcam'in ilk 'star'i. Sehir Tiyatrosu'nda Shakespeare, Strindberg, Tolstoy'un eserleriyle basladigi oyunculuk yasamini kamera onunde surdurdu. Batakli Damin Kizi Aysel ile sinemada doruga cikti. Greta Garbo ve Marlene Dietrich karisimi gizemli guzelliginin yanisira inisli cikisli ozel yasamiyla da hep gundemde oldu. Zeki Muren'i sohrete kavusturan Beklenen Sarki filminden sonra sanssizliklar pesini birakmadi. Gorkemli bir bicimde adim attigi sinema ve tiyatro dunyasini, usul usul isiltisini yitiren ve kayip giden bir yildiz olarak terketti.

Insalik tarihine gectiler

MEVLANA (1207-1273)

Sevginin, hosgorunun ve bilginin erdeminin yuzyillar oncesinden bugune gelen en onemli ismi. Horasanli Turk Mevláná Celáleddin-i Rumi dunya tarihinin en seckin bilgelerinden. Kitaplari butun buyuk dillere cevrildi.

HACI BEKTAS-I VELI (1210-1271)

Islamiyet'i Anadolu Turklugu'nun gelenekleriyle yogurup hosgoru temeline dayali bir tarikat kuran bilge. Haci Bektas'in isminden gelen ve Yeniceri Ocagi'nin da tarikati olan Bektasilik, sosyal hayati derinden etkiledi.

MIMAR SINAN (1489-1588)

Turk Mimarlik tarihine damgasini vuran ve efsanelesen unlu saray mimari. Bugun sadece Turkiye'nin degil, dunyanin en onde gelen mimarlarindan sayilan Sinan hálá asilamamis statik kurallara da imzasini atti.

ERZURUMLU IBRAHIM HAKKI (1703-1780)

Turk tasavvuf dusuncesini derinden etkilemis ansiklopedist bilim adami. Din bilimlerinden astronomiye, siirden tasavvufa kadar bircok alanda yazdi. 'Marifetname' adini verdigi ansiklopedisi, Osmanli Imparatorlugu'nda en cok basilan eserlerin basinda gelir.

AHMET MIDHAT EFENDI (1844-1912)

Turk basininin ve gazetecilik mesleginin kurucusu sayilir. Ilk kitabini 25 yasinda yayimladi ve hayati boyunca yazdi.