Orada su, elektrik, okul, kimlik yok

Mutki'nin Bozburun köyüne sınır olan Şiyaying Dağı'nı aştıktan sonra, yürüyerek 3 saatte ulaşılabilen, Arap “Bidri” aşiretinden ailelerin yaşadığı Çakırpınar köyüne bağlı Aykonak mezrasında, kimliği, resmi nikahı, yeşil kartı olan ve askere giden sınırlı sayıda insan yaşıyor.

Çevrede bulunan mezralarda yıllardır elektrik, yol, su, okul, telefon yok. Sağlık hizmetinden yararlanmayan, çocukların hiç aşı olmadığı ve sağlık kontrolden geçmediği mezrada, özellikle kış aylarında doğumda sorun yaşayan hamile kadınların çoğu ölüyor. Erkeklerin kış aylarında çığ altında kalarak ölmesi ise mezrada normal karşılanıyor. Türkçe bilenin bulunmadığı mezralarda, vatandaşlar Arapça ve az da olsa Kürtçe konuşarak anlaşıyor.

Batman'ın Sason ilçesine bağlı Çakırpınar köyünün muhtarı Mehmet Sait Arslan, yaptığı açıklamada, mezralarda eğitim bulunmadığı için onlarca sorunla karşılaştıklarını söyledi.

Köyüne bağlı olan Dikmetaş, Bayramlı, Dallıca, Konaklı, Vartanus, Gortir, Şikik, Alırban gibi mezralarda yaşayan vatandaşların büyük bölümünün nüfusa kayıt yaptırmadığını belirten Arslan, doğan bazı çocukların ise sınırlı sayıda kaydı bulunan ailelerin nüfusuna geçirildiğini ifade etti.

Muhtar Arslan, resmi işlemlerin hiçbirini tanımayan köylülerin birçoğunun; kimliğinin ve resmi nikahının olmadığını, erkeklerin askerlik yapmadığını söyledi.

Arslan, “Mezrada yaşayan vatandaşlardan 2-3 ailenin kimlik bilgisi var. Bir iki ailenin resmi nikahı var. Mezrada farklı ailelerden doğan bazı çocuklar da bu ailelerin üzerine kaydedilmiş. Çünkü resmi nikah yok” diye konuştu.

ÇOCUKLAR OKUTULMUYOR

Arslan, mezraya ulaşım olmadığını, ulaşım olmadığı için elektrik de olmadığını belirterek, şöyle konuştu:

“Muhtar seçildiğimden bu yana 3 yıldır Batman TEDAŞ yetkililerine başvuruda bulunuyorum. Yol olmadığı için elektrik verilemiyor. 2006 da yol programa alındı. Ancak buraya kadar ulaşılamadı. 2007 yılında Batman-Çakırpınar-Bitlis il sınırına kadar yol çalışmaları olacak. Yol bittikten sonra elektrik verilebilecek.”

Mezralarda çok cahil insanların yaşadığını ifade eden Arslan, köye bağlı Dikmetaş, Bayramlı, Dallıca, Konaklı, Vartanus, Gortin, Alırban, Şikik, Alırban mezraların hiçbirinde çocukların okumadığını, bunları okutmak için uğraşığını, ancak çocuklar ailelerinin yanına geri döndüğünü söyledi.

Arslan, “Yani bu mezralarda yaşayıp eğitim alamayan 400 öğrenci var. Bunların anne ve babaları da hiç eğitim almamış. Maddi durumları kötü olduğu içinde başka hiçbir yere gidemeyip burada kaldılar” dedi.

YA ÇIĞ ALTINDA YA DA YOLDA ÖLÜYORLAR

Hastalanan vatandaşların ise ağaçtan yapılan sedye benzeri düzenekle dağdan köye oradan da hastaneye ulaştırıldığını belirten Arslan, şöyle konuştu:

“Hasta çaylardan, derelerden geçiliyor ve binbir zorluk çekiliyor. Bu yolun ardından hasta ulaşımın olduğu yere kadar omuzda taşınıyor. 2006 yılında Bitlis sınırına taşınmak isteyen iki hamile kadın hayatını kaybetti. Yani hamile kadın 2 günde ancak Bitlis'e ulaştırılabiliyor. Hastalar genelde yolda yaşamlarını kaybediyor.”

Mezrada yaşayan kadınlardan Aynur Arslan, yaşadıkları yere kışın helikopterin bile ulaşamayacağını ifade ederek, şöyle konuştu:

“Elektriğimiz, suyumuz, yolumuz, okulumuz yok. Paramız da yok. Ölenler kendi halinde ölüyor. Köyde çalışkan kimse yok. Çocuklar okumuyor, askere gitmiyor. Çevremizde yüzlerce çocuk var. Hastalar yolda ölüyor. Geçen kış iki hamile kadın ağaçların üzerinde taşınırken öldü. Üç kişi de çığın altında kalıp öldü. Yerimiz, yolumuz yok. Yaşadığımız yere helikopter bile gelmez. Evler dökülüyor. Hala toprakla samanı karıştırıp ev yapıyorlar. Çimentodan yapılmış bir tane ev yok. Çocuklarımız kalemi kağıdı tanımıyor. İnsanın yaşayacağı yer değil.”

“BİZİMKİ GİTTİ ÇOCUKLARIMIZ GÖRSÜN...”

70 yaşındaki Dilşah Acar ise, çocuklarının imkansızlıklar değil, güzel günler yaşamasını istiyor. Acar, “4 çocuğunun 1'ini çığ götürdü. Şu an yaklaşık 30 nüfusum var. Hastayım. Geçen yıl bir kez Diyarbakır'a doktora gidebildim. Ancak bir yıldır dağları aşamadığım için doktora gidemedim. Köyde yaşamın değişmesini, elektriğin yolun gelmesini istiyorum, ancak benim ömrüm gitti. Artık çocuklarımın ve torunlarımın görmesini istiyorum” diye konuştu.

Kalemi, kağıdı ve fotoğraf makinasını yaşamında ilk kez gören Saddam Acar'ın (12) babası Süleyman Acar, 5 yıl önce ava çıktığı sırada çığ altında kalarak yaşamını kaybetmiş. Saddam, okumak ve öğretmen olmak istediğini söylüyor. Saddam'ın okumak isterken tek isteği annesinden uzaklaşmamak.

“MEZRALAR BİTLİS'E BAĞLANSIN”

Bitlis'in Mutki ilçesine bağlı Bozburun köyü muhtarı Hüseyin Yaşar ise, bu mezraların Bitlis'e daha yakın olduğunu belirterek, şunları dile getirdi:

“Bu mezralara kışlık erzaklar katırlarla taşınıyor. Bu katırlar bizim köye kadar gelip eşyaları alıyor. Hastalar önce bizim köyü bundan sonra Bitlis'e ulaştırılıyor. Biz de elektrik, yol ve telefon var. Çalışmalar başlarsa bizim köyden elektrik ve yol hizmeti daha kolay verilebilir. Çünkü Sason'dan 7 saatte ulaşılan köye biz yürüyerek 2 saatte ulaşıyoruz. Bu mezralara yol yapımı bizim taraftan daha kolay olur.”

Çakırpınar köyünün muhtarı da, 2007 yılında köyüne bağlı Aykonak mezrasında yol çalışması olacağını, Bitlis Valiliğinden de Bitlis sınırında yol çalışması yapılmasını ve yolun Bitlis ile birleşmesini istediklerini söyledi.