Orada bir komşu var uzakta

Masmavi bir gökyüzünün altında önce karlı dağlar, ardından boz tepeler.Boz renkli olmasalar kendinizi çölde sanacaksınız.En önde de, ılık havaya asla kanmayarak kıymetli tomurcuklarını kendilerine saklayan üç çıplak ağaç.Dönüp, dönüp bu fotoğrafa bakıyorum.Ermenistan'a dört günlük gezi sırasında üç makara film çekmişim.7. yüzyıldan kalma Horvirap Kilisesi'ndeki düğün, Vernisaj Pazarı'nda satıcılar, meyhanede dans edenlerden ziyade Ermenistan aklımda üç çıplak ağaçlı resim olarak kalmış.Öylesine kurak, öylesine yoksul.Ermenistan'a gezinin amacı Ermeni kadınlarla birlikte 8 Mart'ı kutlamaktı.Gerçekten de dört günün büyük bir bölümünü bizi ağırlayan Kafkas Kadın Diyaloğu Birliği'nin düzenlediği toplantılarla geçiriyoruz.Gazeteci, işkadını ve STK temsilcilerinden oluşan küçük grubumuz içtenlikle ağırlanıyor.İlişkiler sıcak olmasına sıcak ama ‘‘omuzlarımızda tarihi sorunlar yükü’’ pek sık hatırlatılıyor.Peki ‘‘tarihi sorunları’’ bir kenara itip birlikte geleceğe bakmak mümkün mü?Dört günlük izlenimlerimi sorarsanız bu iş zor.Zor çünkü sokaktaki halk değil ama Ermeni aydınların kafasında tarihi hesaplaşmanın gerekliliği iyice yer etmiş.‘‘Geçmişteki olayları tarihçileri bırakalım’’ dediğimizde cevap şöyle: ‘‘Tarihte olup bitenleri asla tartışmayız.’’Erivan Devlet Üniversitesi Türkoloji Bölümü Başkanı Aleksander Safaryan Ortaçağ Türk edebiyatı uzmanı. Mevlána, Yunus Emre hakkında kitaplar yazmış.Grubumuz üniversitenin köhne amfisinde toplandığında kürsüye çıkıyor ve ‘‘Geçmişi yargılamadan ileriye gidemeyiz. Türkiye'nin ahlaksal bir sorumluluğu var’’ diyor.Oysa Ermenistan'ın en kutsal yeri Ecmiadzin'de Gayane Kilisesi'nde karşılaştığımız Azeri kökenli papaz ne kadar farklı düşünüyor.Bizi tek tek sevgiyle kucaklayıp, kutsayan papaz Gurgen Aşuryan ‘‘Siyaseti bir yana bırakalım, damarlarımızda akan kan bir, halklarımız dost. Barış siz kadınlar sayesinde olacak çünkü siz hayat verdiğiniz için hayatın ne kadar kıymetli olduğunu biliyorsunuz’’ diyor.Ya meyhanede karşılaştığımız dermatolog Vladimir Adamyan.Adapazarı depreminden sonra Türkiye'ye gelip, çalışmış.Kabına sığamayan cinsten. Üç, dört saat boyunca hiç yorulmadan dansediyor. Arada bir gelip, birimizi dansa kaldırıyor. Ayrılırken teker teker öpüyor.Ermenistan'ın bugünkü nüfusu sadece 1 milyon 700 bin.Bağımsızlığını ilan ettiği 1991 yılından bu yana 2 milyon kişi yurtdışında çalışmak için ülkeyi terketmiş. Türkiye'de 40 ila 50 bin Ermeni'nin olduğu söyleniyor.Kalanların pek çoğu da, had safhadaki işsizlik nedeniyle ya kendi mesleğinin dışında birşeyler yapıyor ya da ek işler.Mesela Vernisaj Pazarı'nda kurumuş çiçeklerden tablo yapan Hermine esas mesleğini sorduğumda ‘‘makine mühendisi’’ diyor.Erivan Havaalanı'nda Abhazya'dan gelen mimozalarla karşılanıyoruz. Orada bir komşu var uzakta...Camara: Türkiye'nin AB'ye alınmaması trajedi olurTÜSİAD, Barselona Zirvesi sırasında İspanya Başbakanı Aznar'a AB üyeliği için baskı yaparken, İstanbul'da GYİAD önceki gün İspanya'nın Türkiye Büyükelçisi Manuel de la Camara'yı ağırladı.Feriye Lokantası'ndaki öğle yemeğinde dinlediğimiz Manuel de la Camara, Madrid'in Türkiye'nin üyeliği için büyük çaba harcadığını belirterek ‘‘Türkiye'nin üyeliğe alınmaması büyük bir trajedi olur’’ diyor. Avrupa'nın AB'ye üye olmuş, istikrarlı, ekonomisi güçlü bir Türkiye'den büyük çıkar sağlayacağını belirten İspanyol elçisi, ‘‘Üyeliği başardığınız takdirde ödülü çok büyük’’ demeyi de ihmal etmiyor. Daha sonra kendi ülkesinin AB serüvenini anlatan elçi, İspanya'nın 17 ila 18 yıl içersinde büyük bir değişimden geçtiğini söylüylor ve ‘‘Türk halkının bu değişime hazır olduğuna inanıyorum’’ diyor.AB üyeliğinin hükümranlık hakkıyla nasıl bağdaşabileceği sorusu üzerine ‘‘Hükümranlık göreceli bir olgu. Meselá tüm kararlar Washington'dan çıkıyor ama ABD başkanını biz seçmiyoruz’’ cevabını veriyor.Udi Hrant'ın 100. doğum yılıErmenistan'a gezimizin sponsorlarından olan Türk-Ermeni İş Geliştirme Konseyi, bestekar Udi Hrant'ın 100'üncü doğum yılı nedeniyle 23 Mart günü Boğaziçi'nde bir konser düzenliyor. Lalezar Grubuyla richard Hagopian'ın Klasik Türk Musikisi Konseri, saat 20'de Boğaziçi Üniversitesi Kültür Merkezi Büyük salonu'nda. İlgilenenlere duyurulur.