Mühür tartışması AGİT'in referandum raporunda: Kanuna aykırı
Güncelleme Tarihi:
AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (AGİT/DKİHB) ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin (AKPM) oluşturduğu ve Türkiye’deki referandumu izleyen uluslararası gözlemciler, ‘evet’ ve ‘hayır’ taraflarının “eşit olmayan koşullarda yarıştığını ve ‘evet’ kampanyasının medyayı domine ettiğini” dile getirdi. Mühürsüz oy tartışmasını değerlendiren AGİT Heyeti Başkanı Tana de Zulueta, “YSK’nın günün sonuna doğru oy pusulalarının geçerlilik kriterini değiştirmesi, önemli bir güvenlik tedbirini zayıflatmıştır. Ve bu yasaya aykırıdır” dedi.
AGİT heyeti başkanı Zulueta ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Heyet Başkanı Cezar Florin Preda, dün düzenlediği basın toplantısında özetle şu iddiaları dile getirdi:
ÖZGÜRLÜKLER SINIRLANDI
“Referandum, demokratik bir süreç için vazgeçilmez olan temel özgürlüklerin kısıtlandığı 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında ilan edilen bir OHAL altında gerçekleşmiştir. Tarafsız bir şekilde medyada eşit yer verilmediğini gördük. İktidara verilen süre fazlaydı.
Anayasa değişiklik teklifi, referandumla ilgili uluslararası uygulamalara aykırı şekilde tek paket halinde oylanmış. Bu durum farklı konuların her biri için ayrı tercih yapma şansını sağlamamıştır.
Seçim kurullarının çalışmaları şeffaflıktan yoksundur. Sandık kurullarında siyasi partilerin temsili dengeli olmamıştır. Muhalefet partileri tarafından atanan 170 sandık kurulu başkanının reddedilmesi ile olumsuz etkilenmiştir.
Cumhurbaşkanı ve devlet yetkililerinin evet kampanyasına etkin katılımı nedeniyle dengesiz oldu. Kamu kaynaklarının kötüye kullanımının yanı sıra, ‘hayır’ı destekleyenler engellendi. Polis müdahalesi ve şiddet içeren saldırılarla karşı karşıya kaldılar.
Sivil toplum örgütleri gözlem desteği çabalarını tepki alma korkusu nedeniyle belirgin şekilde sınırlandırdı.
Bazı AGİT gözlemcileri ve diğer üyelerin oy verme ve sandık açma sırasında erişimleri engellendi. Sonuçların Anadolu Ajansı tarafından verilmesi konusunda kaynaklarının ne olduğunu sorduk ama bize söylenmedi.”
Oy verme işlemi sırasında bazı sandıklarda Avrupa’dan gelen AGİT gözlemcileri de vardı.
HUKUKİ YAPTIRIMI YOK
AGİT/DKİHB’nin sınırlı seçim gözlem heyetleri Türk hükümeti tarafından davet ediliyor. Heyet raporunu sekiz haftada hazırlayıp açıklayacak. Raporun hukuki yaptırımı yok. Ancak Avrupa Birliği, heyetin raporunu siyasi değerlendirmeleri için baz alıyor.