Muhalifler Esad'ın koltuğunu neden sallayamıyor?
Güncelleme Tarihi:
Mısır, Ürdün ve Yemen’in aksine, Suriye’deki protestolar Devlet Başkanı Beşir Esad’ın rejimini tehdit edecek gibi görünmüyor. Bunun sebebi ise açık: Suriye ABD'nin müttefiki değil.
Arap dünyasında tüm gözler Mısır’daki demokrasi ayaklanmasına odaklanmış durumda. Ürdün, Yemen ve Suriye halkı, ülkelerindeki otoriter rejimleri protesto edip reform talep etmeye başladı. Facebook üzerinde “Suriye Devrimi” gibi sayfalarda faaliyet gösteren aktivistler, Cuma tüm gün sürecek protestolar için çağrı yaptı. Protesto kapsamında, başkent Şam’daki parlamento binası ve dünyanın dört bir yanındaki Suriye elçiliklerinin önünde bir araya gelinmesi amaçlanıyor.
Ancak, Arap ülkelerinde yaşanan isyan hareketinin aksine, Suriye’deki protestolar Devlet Başkanı Beşir Esad’ın rejimini tehdit edecek gibi görünmüyor. Bunun nedeni ise açık: Mısır, Ürdün ve Yemen’in aksine, Suriye, ABD’nin müttefiki değil.
Arap dünyasındaki isyanı harekete geçiren güç Amerikan karşıtlığı değil. Tersine, Mısır halkının öfkesi Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’e yönelik. İsrail ve ABD, bu öfkede çok az yer tutuyor. Ancak, ABD ile müttefik olmak, Mübarek’e Suriye hükümetinin altında kalmadığı sorumluluklar yüklüyor.
MISIR’DAN NASIL FARKLI?
Suriye, Ürdün ve Mısır gibi ABD’nin verdiği milyarlarca dolar para yardımına sırt dayamıyor. Bölgedeki çeşitli militan örgütlere verdiği destekten dolayı on yıllardan beri Suriye’nin başında bulunan Esad ailesi, hem ABD’nin yaptırımlarına maruz kalıyor hem de çok az uluslararası yardım alıyor. Para birimi, uluslararası piyasalarda işlem görmüyor. Bankacılık sistemi fazlasıyla izole edilmiş durumda. Dahası, menkul kıymetler borsası çok küçük.
Suriye Merkez Bankası yıllardan beri döviz rezervi stoku yapıyor. Şam'da Kahire'deki gibi yoksulluğa batmış dev gecekondu mahalleleri yok. Mısır ABD destekli ordusuyla Tahrir Meydanı'na çıkacan protestocuları bastıracak kadar kirli işlere bulaşmış durumda ancak Suriye'de böyle bir durum yok.
ABD eski Başkanı George Bush’un “demokrasi gündeminin” yanlış tarafında bulunmak da Suriye’ye olumlu etki yaptı. Birçok Suriyeli, ülkelerindeki hileli seçimlerden dolayı tepkili olsa da, Suriye tarzı istikrar, ABD işgalinin Irak'ta oluşturduğu kaos içindeki demokrasiye tercih ediliyor.
Suriye’nin aynı zamanda elinde birkaç stratejik kartı bulunuyor: Filistin’de Hamas, Lübnan’da ise Hizbullah. Bu kartlar, iç politikada dikkatleri dağıtmak gerektiği zaman kullanılıyor. Ayrıca, Şam, Golan Tepeleri’ni işgal halinde tutan İsrail’le savaş halinde.
BİRKAÇ REFORM YETERLİ OLMAYACAK
Ancak, Ortadoğu’da Amerikan karşıtı otoriter bir rejim olmanın avantajları, ABD’nin Mısır’ın ardından diğer Arap ülkelerinde de demokrasiyi desteklemeye başlamasıyla ortaya çıkabilir.
Ekonomik sorunları Mısır’dan daha az olsa da, Suriye’nin, ülkenin izole edilmiş ekonomisinin sunduğundan daha fazlasını isteyen genç bir nüfusu var. Ve eğer Suriye’de halkın isteklerini karşılayacak hükümetler seçimle iktidara gelirse, Şam için sadece Irak’tan daha iyi bir durumda olmak yeterli olmayacak.
http://twitter.com/HurriyetPlanet